Não tướng học
Não tướng học (tiếng Anh: Phrenology) là một môn giả khoa học liên quan đến việc đo các vết bướu trên hộp sọ nhằm dự đoán các đặc điểm tinh thần của con người.[1][2] Môn giả khoa học này dựa trên ý niệm rằng bộ não là một bộ phận của tâm trí và mỗi vùng não nhất định có các chức năng riêng.[3] Não tướng học được bác sĩ người Đức Franz Joseph Gall phát triển vào năm 1796,[4] và bắt đầu gây được ảnh hưởng trong xã hội thế kỷ 19, đặc biệt là giai đoạn từ năm 1810 cho đến năm 1840. Tại Anh, có một trung tâm nghiên cứu về não tướng học ở Edinburgh được thành lập vào năm 1820.
Ngày nay, não tướng học đã được công nhận là một bộ môn giả khoa học.[1][2][5][6][7][8] Tuy nhiên, ngay cả với thời kỳ mà não tướng học phát triển mạnh mẽ như thế kỷ 19, sự chặt chẽ trong phương pháp luận của môn này cũng bị đặt không ít những dấu chấm hỏi.[9][10][11][12]
Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ a b Wihe, J. V. (2002). "Science and Pseudoscience: A Primer in Critical Thinking." In Encyclopedia of Pseudoscience, pp. 195–203. California: Skeptics Society.
- ^ a b Hines, T. (2002). Pseudoscience and the Paranormal. New York: Prometheus Books. p. 200
- ^ Fodor, Jerry A. (1983). Modularity of Mind: An Essay on Faculty Psychology. Cambridge, Massachusetts: MIT Press. ISBN 0-262-56025-9 pp. 14, 23, 131
- ^ Graham, Patrick. (2001) Phrenology [videorecording (DVD)]: revealing the mysteries of the mind. Richmond Hill, Ont.: American Home Treasures. ISBN 0-7792-5135-0
- ^ Bunge, M. (1985). Treatise on Basic Philosophy. Volume 7 (Part 2). Dordrecht: Reidel Publishing Company. p. 54
- ^ Stiles, Anne (2012). Popular Fiction and Brain Science in the Late Nineteenth Century. Cambridge: Cambridge University Press. p. 11
- ^ Cooter, R. (1990). The Conservatism of "Pseudoscience". In Philosophy of Science and the Occult. New York: State University of New York Press. p. 156
- ^ Christison-Lagay, K. L. and Cohen Y. E. (2013). The Neural Representation of Vocalisation Perception. In Animal Communication Theory: Information and Influence, pp. 337–354. New York: State University of New York Press.
- ^ Flourens, P. (1844). Elementary Treatise on Human Physiology. New York: Harper & Brothers. p. 150
- ^ Anonymous (1860). "Sir William Hamilton on Phrenology." American Journal of Psychiatry. Volume 16. Issue 3. pp. 249–260. doi:10.1176/ajp.16.3.249
- ^ Winn, J. M. (1879). "Mind and Living Particles." Journal of Psychological Medicine and Mental Pathology. Volume 5. Issue 1. pp. 18–29.
- ^ Robinson Storer, H. (1866). Transactions of the American Medical Association Volumen 16. p. 134.
Liên kết ngoài
[sửa | sửa mã nguồn] |
Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Não tướng học. |
- Phrenology North American Review 1833 p. 59
- Manual of Phrenology Open Content Alliance eBook Collection, Manual of phrenology: being an analytical summary of the system of Doctor Gall, on the faculties of man and the functions of the brain: translated from the 4th French ed
- New illustrated self-instructor in phrenology and physiology Open Content Alliance eBook Collection, Fowler, O. S. (Orson Squire) (1809–1887); Fowler, L. N. (Lorenzo Niles) (1811–1896)
- The History of Phrenology on the Web by John van Wyhe, PhD.
- Phrenology: an Overview includes The History of Phrenology by John van Wyhe, PhD.
- Examples of phrenological tools can be seen in The Museum of Questionable Medical Devices in Minneapolis, Minnesota
- Historical Anatomies on the Web: Joseph Vimont: Traité de phrénologie humaine et comparée. (Paris, 1832–1835). Selected pages scanned from the original work. US National Library of Medicine.
- Jean-Claude Vimont: Phrénologie à Rouen, les moulages du musée Flaubert d'histoire de la médecine
- Phrenology: History of a Classic Pseudoscience – by Steven Novella MD
- The Skeptic's Dictionary by Robert Todd Carroll