Balochistan (Pakistan)

Balochistan
Balochistan; بلوچستان
	— Tỉnh —
	; Hiệu kỳ ; Ấn chương
	; Vị trí của Balochistan
	Balochistan
	Tọa độ: 30°07′B 67°01′Đ / 30,12°B 67,01°Đ
Quốc gia	Pakistan
Thành lập	1 Tháng 7 năm 1970
Tỉnh lỵ	Quetta
Thành phố lớn nhất	Quetta
Chính quyền
• Kiểu	Province
• Thành phần	Hội đồng tỉnh
• Thống đốc	Zulfikar Ali
• Chief Minister	Abdul Malik Baloch
Diện tích
• Tổng cộng	347.190 km2 (134,050 mi2)
Dân số (2005)
• Tổng cộng	7.800.000
• Mật độ	22/km2 (58/mi2)
Múi giờ	PKT (UTC+5)
Mã ISO 3166	PK-BA
Ngôn ngữ chính	Tiếng Baloch
Số ghế Hội đồng Tỉnh	65
Số quận	30
Quốc hội Pakistan	86
Trang web	www.balochistan.gov.pk

Balochistan (tiếng Baloch, tiếng Urdu: بلوچستان‎, Ttếng Brahui: Balocistán) là tỉnh có diện tích lớn nhất của Pakistan, chiếm xấp xỉ 44% tổng diện tích cả nước. Theo thống kê năm 1998, Balochistan có dân số gần 6,6 triệu người.^[2]

Tỉnh giáp với tỉnh Sistan và Baluchestan của Iran về phía Tây; các tỉnh Paktika, Zabul, Kandahar, Helmand và Nimruz của Afghanistan và tỉnh Khyber Pakhtunkhwa ở phía Bắc; tỉnh Punjab và tỉnh Sindh ở phía Đông, phía Nam Balochistan là biển Ả Rập. Các ngôn ngữ chính của tỉnh là tiếng Baloch, tiếng Brahui, tiếng Pashtun, tiếng Sindh và tiếng Urdu.^[3] Tỉnh lỵ là thành phố Quetta và Gwadar là thành phố cảng đang phát triển mạnh.^[3] Balochistan khá giàu tài nguyên khoáng sản; đây là nơi cung cấp khí tự nhiên lớn thứ hai tại Pakistan.

Địa lý

Balochistan nằm ở rìa Đông Nam của Cao nguyên Iran. Tỉnh là cầu nối giữa khu vực Trung Đông, Tây Nam Á và khu vực Trung Á, Nam Á, tỉnh là điểm cuối trên con đường ra biển ngắn nhất của các nước nội địa ở Trung Á. Xét về kích thước lãnh thổ, Balochistan là tỉnh lớn nhất trong số năm tỉnh của Pakistan với 347,190 km² (134,051 mi²), chiếm 44% diện tích cả nước. Mật độ dân số của tỉnh rất thấp do địa hình đồi núi cũng như khan hiếm nguồn nước. Khu vực phía Nam của tỉnh được gọi là Makran. Khu vực giữa của tỉnh được gọi là Kalat.

Dãy núi Sulaiman chiếm ưu thế ở góc đông bắc và Bolan Pass là một tuyến đường tự nhiên để tới Afghanistan qua ngã Kandahar, tuyến đường này cũng đã được quân Anh sử dụng trong các chiến dịch ở Afghanistan trước kia.^[4] Hầu hết phần phía Nam của khu vực Quetta là các sa mạc thưa thớt với một số thị trấn gần sông suối. Thủ phủ Quetta nằm ở quận có mật độ dân số cao nhất và nằm ở phía đông bắc của tỉnh. Thành phố nằm ở một thung lũng sông gần biên giới với Afghanistan. Balochistan có một mùa đông rất lạnh và một màu hè nóng đặc trưng cho khí hậu cao nguyên.

Nhân khẩu

Theo thống kê năm 1998, Balochistan có 6,6 triệu cư dân, xấp xỉ 5% dân số toàn Pakistan.^[2] Các ước tỉnh chính thức cho rằng dân số tỉnh là 7,45 triệu vào năm 2003^[3] và tăng lên 7,8 triệu người vào năm 2005.^[1] Theo thống kê, số gia đình chủ yếu sử dụng Tiếng Baloch chiếm 40% dân số toàn tỉnh trong khi 20% số hộ nói Tiếng Brauhi, và có trên 25% nói tiếng Pashtun khiến cho Baloch, Brauhi và Pashtun là ba ngôn ngữ chính trong khu vực. Các ngôn ngữ khác bao gồm Tiếng Sindh, Tiếng Punjab, và Tiếng Saraiki.^[5] Người nói tiếng Baloch tập trung ở các vùng thưa dân phía Tây, Đông, Nam và Đông Nam; người nói Tiếng Brahui chiếm ưu thế ở vùng trung tâm của tỉnh, trong khi người Pashtun chiếm đa số ở miền Bắc.

Historical populations
Thống kê	Dân số	Dô thị

1951	1.167.167	12,38%
1961	1.353,484	16,87%
1972	2.428.678	16,45%
1981	4.332.376	15,62%
1998	6.565.885	23,89%

Hành chính

Giống như các tỉnh khác tại Pakistan, Balochistan được chia thành 30 quận:^[6]

Kinh tế

Balochistan có mức tăng trưởng bình quân khoảng 3.7% đến 4.9%.^[7] So với năm 1972, nền kinh tế Balochistan đã tăng trưởng 2,7 lần.^[8] Kinh tế tỉnh phụ thuộc nhiều vài ngành khai thác khí thiên nhiên, than và kim loại. Bên ngoài thủ phủ Quetta, cơ sở hạ tầng của tỉnh vẫn đang dần phát triển và còn kém xa so với các khu vực khác của Pakistan, ngành đánh bắt cá trên Biển Ả rập vẫn còn hạn chế. Lối sống bộ lạc đã bám sâu vào người dân trong tỉnh và nghề nông vẫn là công việc chính của đa số người lao động.

Tỉnh Balochistan nói chung vẫn còn khá kém phát triển, hiện đang có một vài dự án phát triển đang tiến triển bao gồm xây dựng cảng nước sâu mới ở thị trấn chiến lược Gwadar.^[9] Cảng được lên kế hoạch sẽ là trung tâm của tuyến đường vận chuyển năng lượng vào thông thương đến hoặc đi từ Trung Quốc và các nước cộng hòa Trung Á.

Thư viện ảnh

Princes of Hope along the N10
Thuyền đánh cá trên Vịnh Đông Gwadar với nền là Núi Koh-e-Mehdi
Quetta Railway Station

Xem thêm

Tỉnh Sistan và Baluchestan (Iran)

Chú thích

^ ^a ^b Pakistan Balochistan Economic Report: From Periphery to Core (In Two Volumes) - Volume II: Full Report. The World Bank. May 2008. "The Balochistan population totalled 4.5 million in 1981/82 and 7.8 million in 2004/05..." "NIPS estimates that Balochistan's population growth will slow down to 1.3 percent by 2025..."
^ ^a ^b “Population, Area and Density by Region/Province” (PDF). Federal Bureau of Statistics, Government of Pakistan. 1998. Truy cập ngày 20 tháng 7 năm 2009.
^ ^a ^b ^c “Balochistān”. Encyclopædia Britannica. 2009. Truy cập ngày 15 tháng 12 năm 2009.
^ Bolan Pass - Encyclopædia Britannica Eleventh Edition
^ “Percentage Distribution of Households by Language Usually Spoken and Region/Province, 1998 Census” (PDF). Pakistan Statistical Year Book 2008. Federal Bureau of Statistics - Government of Pakistan. Truy cập ngày 19 tháng 12 năm 2009.
^ “Districts”. Government of Balochistan. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 8 năm 2010. Truy cập ngày 13 tháng 8 năm 2010.
^ “Provincial Accounts of Pakistan: Methodology and Estimates 1973-2000” (PDF).^{[liên kết hỏng]}
^ http://siteresources.worldbank.org/PAKISTANEXTN/Resources/293051-1241610364594/6097548-1257441952102/balochistaneconomicreportvol2.pdf
^ “Gawader”. Pakistan Board of Investment. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 10 năm 2006. Truy cập ngày 19 tháng 11 năm 2006.

Đọc thêm

Johnson, E.A. (1999). Lithofacies, depositional environments, and regional stratigraphy of the lower Eocene Ghazij Formation, Balochistan, Pakistan. U.S. Geological Survey Professional Paper 1599. Washington, D.C.: U.S. Geological Survey.

Liên kết ngoài

Tìm hiểu thêm về Balochistan (Pakistan) tại các dự án liên quan
	Từ điển từ Wiktionary
	Tập tin phương tiện từ Commons
	Tin tức từ Wikinews
	Danh ngôn từ Wikiquote
	Văn kiện từ Wikisource
	Tủ sách giáo khoa từ Wikibooks
	Tài nguyên học tập từ Wikiversity