Zal (agj)

Zal-agjan kart

Zal (mad'j.: Zala megye [ˈzɒlɒ]) om üks' Mad'jaranman agjoišpäi. Sen administrativine keskuz da kaikiš suremb lidn om Zalaegerseg.

Geografijan andmused

Agj levigandeb valdkundan suvipäivlaskmas. Om nimitadud Zalanjogen mödhe. Balaton-järven päivlaskmaine čoga om agjan päivnouzmas.

Zal röunatab koumenke agjanke: Vašanke lodehes i pohjoižes, Vesprem-agj levigandeb pohjoižpäivnouzmas, Šomod'-agj om päivnouzmas i suvipäivnouzmas. Mugažo agj om röunoiš Horvatijanke i Slovenijanke suvipäivlaskmas.

Pind om 3 783,89 km².

Vspäi 1937 agj šingotase kivivoin da londuseližen gazan samižel i ümbriradmižel. Sadas termaližid vezid pal'hiš kivivoin mareiguišpäi da kävutadas niid lebutahoil.

Administrativine jagand

Agjan rajonad vspäi 2013

Zal-agj jagase kudeks jarašaks (rajonaks). Edel vn 2013 administrativišt reformad ühesa kišteršegad (rajonad) oli niiden sijas.

Lidnad

Neciš agjas om kümne lidnad:

• Heviz (Hévíz)
• Kesthei (Keszthely)
• Lenti (Lenti)
• Leten'je (Letenye)
• Nad'kaniž (Nagykanizsa, agjan kahtenz' järed lidn)
• Pač (Pacsa)
• Zalaegerseg (Zalaegerszeg) — agjan administrativine keskuz
• Zalakaroš (Zalakaros)
• Zalalövö (Zalalövő)
• Zalasentgrot (Zalaszentgrót)

Lidnoihe ližaks, Zalas om 248 žilod, niišpäi kaks' oma sured žilod.

Eläjad

Vn 2011 Mad'jaranman rahvahanlugemižen mödhe agjan ristitišt oli 282 179 eläjad, vl 2015 — 277 290 eläjad. Kaikiš suremb ristitišt oli 317 145 eläjad vl 1960 i 317 298 eläjad vl 1980.

Rahvahad (2011, kahtenvuiččidenke vastusidenke): mad'jaralaižed — 85,5 %, čiganalaižed — 2,5 %, horvatijalaižed — 1,1 %, toižed rahvahad — 1,2 % (saksalaižed päpaloin), rahvahuden ozutandata — 13,5 %.

Uskondan mödhe (2011): riman katolikad — 62,7 %, kal'vinistad — 2,5 %, lüteranižusen polenpidajad — 1,4 %, grekan katolikad — 0,1 %, toižed uskojad — 0,8 %, religijatomad — 8,2 %, ateistad — 0,8 %, märhapanendata — 23,5 %.

Irdkosketused

• Agjan oficialine sait (zala.hu). (mad'j.) (saks.)