oliy

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

o-liy

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

[a. — yuqori, yuksak, baland)

1 Mavqei, martabasi, rahbarlik roli va

sh.k. jihatidan eng yuqori; bosh. ◆ Oliy Majlis. Oliy sud. Oliy bosh qoʻmondon. shsh ◆ 30 oktyabr kupi Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Kengashining XI sessiyasi oʻz ishini davom ettirdi. Gazetadan .

Janobi oliylari 1) esk. oliy tabaqaga mansub yoki oliy mansabga ega boʻlgan kishi (podshoh, xon, amir, bek va sh.k.) va ular-ning nomini ulugʻlab aytiladigan murojaat shakli. ◆ -Erta bilan janobi oliyga ariza va sovrinimizni tortiq qilgandan keyin, agar ruxsati oliy boʻlsa, soʻngra savdoga kiri-sharmiz, — dedi karvonboshi. S. Ayniy, „Qul-lar“ . ◆ Zoti oliylariga podshoh hazratlarining iltifotlari baland emish. Oybek, Navoiy;

2) hozirda: oliy darajadagi yozishmalarda hukumat yoki davlat boshligʻiga hurmat yuza-sidan bevosita yoki uning nomiga qoʻshgan holda murojaat shakli. ◆ Prezident janobi oliylari. Bosh vazir janobi oliylari. Far-moni (yoki amri) oliy yoki oliy farmon Eng yuqori tashkilot, davlat organi yoki bosh-liqning farmoni. ◆ [Salimboyvachcha:] Xoʻsh, ayting-chi, podshoning mardikor olishiga nima deysiz? Mana, farmoni oliy chiqdi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

2 Sifat jihatidan eng yuqori, eng yaxshi. ◆ Oliy nav. Oliy sifat. shsh Bogʻda hovuz boʻ-yiga shinam shiyponlarga yozilgan dastur-xonlar yozilganicha, besh yulduzli oliy nav konyaklar ochilganicha, soʻyilgan boʻrdoqilar soʻyilganicha qolib ketdi. O. Yoqubov, „Diyonat“ .

3 Eng yuqori darajali, eng yuqori, yuk-sak. ◆ Oliy maqsad. m ◆ Oʻzbek adabiyoti haqi-qatan har jihatdan barkamol, tahsinga loyiq, xalqimizning oliy maqsadi uchun ku-rashda katta kuch boʻlib qoldi. K. Qahhorova, „Chorak asr hamnafas“ .

4 Taraqqiyotning eng yuqori darajasiga erishgan, barkamol. ◆ Tashkilotning oliy for-masi.

5 Taʼlim tizimidagi yuqori bosqich. ◆ Oliy oʻquv yurti. am ◆ Baʼzan oliy maʼlumotli kishilar oʻz tarjimai hollarini bir varaq-qina yozib berishga ogʻrinadilar. Shukrullo, „Saylanma“ .

6 Eng kuchli, eng yuqori. ◆ Sirasini ayt-ganda, mavsum boshidayoq oliy ligaga berila-yotgan qoʻsh yoʻllanmadan birini qoʻlga kiritish oson boʻlmasligi koʻzga tashlanmoqda. Gazetadan .

7 Yuqori, murakkab. ◆ Oliy matematika.

8 Yuqori, soʻnggi. ◆ Oliy jazo.

Antonimlari

ОЛИЙ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Sifat

oliy

Ruscha _ru

oliy
1 высший, высокий, высочайший; верховный; Oʻzbekistan SSR Oliy Soveti Верховный Совет Узбекской ССР; ◆ oliy bosh qoʻmondon верховный главнокомандующий; ◆ oliy oʻquv yurti высшее учебное заведение; ◆ oliy maʼlumot высшее образование; ◆ oliy farmon или ◆  farmoni oliy ист. высочайший указ, высочайшее повеление; ◆ oliy unvon высокое звание; zoti (или janobi) ◆ oliylari ваше (его и т. д.) превосходительство;
2 высший, превосходный; ◆ oliy nav высший сорт; ◆ oliy sifat высшее качество; ◆ oliy darajada в высшей степени; ◆ oliy maqom книжн. высокий, высочайший, в высшей мере превосходный.