e

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

e

Etimologiyasi

E
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

und. s. 1 Ajablanish, taajjub, hayrat his-tuygʻusini bildiradi (bunda choʻziq, takror holda qoʻllanishi mumkin). ◆ E, haliyam turibsizmi, suf sizga-ye! "Guldasta" . ◆ E, qandaqa xotin bu, birovning uyiga bosti-rib kiradi!.. A. Qahhor, „Mayiz yemagan xotin“ . ◆ E-e, otaginam, shundoq ulugʻ ayyomda yigʻ-laydimi kishi?! A. Qahhor, „Asror bobo“ .

2 Keyin bilganlik, endi eslaganlik maʼnosini alohida his-tuygʻu bilan ifo-dalaydi. ◆ Nima qilsam ekan?E, boʻldi, Noʻgʻoy xolaga yalinib koʻraman. S. Siyoyev, „Yorugʻlik“ . ◆ -E, — Mirzakarimboy butun gavdasi bilan bir qoʻzgʻalib qoʻydi, — ◆ jiyanim Xushroʻy-bibining oʻgʻliman degin, barakalla. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

3 Chaqirish, murojaatni bildiradi. ◆ E, e, yigitcha! Qani, bu yoqqa keling-chi!A. Qahhor, „Oʻjar“ .

4 yukl. Baʼzi soʻzlar bilan birikib, alo-hida taʼkid bildiradi. ◆ -Uyaling-e, oyi! — dedilar dadam bir zum hayratda qotib tur-gach. E. Raimov, „Ajab qishloq“ .

Antonimlari

Э. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

e I
межд.
1 э; ах, эх, ай (выражает недовольство, протест, сожаление, удивление); e, qoʻying-ye! ах, оставьте!; ах,бросьте!; e, yaxshi ish boʻlmabdi-ku! эх, нехорошо получилось!; E, e... dasturxonning hojati yoʻq edi. Yeb-ichib keldik (П. Турсун, «Ўќитувчи») Э, э... не надо угощения. Мы пришли напившись-наевшись;
2 а (выражает догодку, утверждение с лёгким оттенком сомнения); e, bunday degin a, vot ono kak; E, - Mirzakarimboy butun gavdasi bilan bir qoʻzgʻalib qoʻydi, - jiyanim Xushruybibining oʻgʻliman degin, barakalla (Ойбек, «Ќутлуѓ ќон») А, - Мирзакаримбай приподнялся, всем телом, - так ты сын моей племянницы Хушруйбиби, вот оно как, прекрасно; e, sizmisiz? а, это вы?;
3 о (употребляется при обращении); E, tabib, aylanma, dardim bedavolardin biri (Муќимий) О, лекарь, не утруждай себя, моя болезнь - из неизлечимых;
4 в знач. модальной частицы, служит для подчеркивания, усиления высказываемой мысли (может располагаться после высказывания, тогда пишется через черточку); yoʻgʻ-e! и нет!, и вовсе нет!; e, tavba вот тебе и на; e, attang! или attang-e как жаль!, какая досада!; rahmat-e! 1) браво!, отлично!; 2) ирон. ну и угодил!, ну и молодец.

e II
= ey 2.

e