Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

a-ra-va

Aytilishi

Etimologiyasi

ARAVA Bu ot ПРСda [ärabe] shaklida (15), ТжРСda araba shaklida (30), OʻTILda [a.] xato taʼkidi bilan arava shaklida (I, 50) keltirilgan. Uzbek tilida tarixan bu ot aroba shaklida ishlatilgan boʻlib, keyinchalik ikkinchi boʻgʻindagi o(â) tovushi a tovushiga, b tovushi v tovushiga admashtirilgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

, aroba \a. ^s. — arava, vagon, avtomashina] Asosan ikki yoki toʻrt gʻildirakli, ot, eshak yoki hoʻkiz qoʻshiladigan transport vositasi. ◆ Kun botgandan keyin kelin va uning dugonalari tushgan uzun soyabon aravalaryetib keldi. M. Osim, „Karvon yoʻllarida“ . ◆ Ustiga ikki-uch bogʻbeda tashlangan arava kelib qoldi. S. Ahmad, „Ufq“ .

Otash arava s. t. esk. Poyezd. Shayton arava s. t. esk. Velosiped. Aravangni tort Joʻnab qol, yurishingni qil, ishingni qil. ◆ Ha, ha, men senlarning xizmatkoring boʻlamanmi, aravangnitort, shuni bilib qoʻy, och qolsam qolamanki, bu ishlarni qilmayman. R. Fayziy, „Birinchi bahor“ . Aravani (quruq) olib qochmoq Quruq, balandparvoz gap qilmoq, behuda maqtanmoq. -Saidgʻozi aka! — dedi [Nazarov] kinoyali jshmayib, — hadeb aravani quruq olib qochavermang. Siz bilgan siyosatni biz ham bilamiz. S. Anorboyev, Oqsoy. Oʻz aravasini tortmoq Oʻz ishini, tirikchiligini oʻzi qilmoq. ◆ Bu kungacha har ikki brigadir oʻz ulushiga tushgan vazifani bajarib, sodda qilib aytganda, oʻz aravasinitortib kelishardi. H. Nuʼmon, „Mehr“ .

Sinonimlari

Antonimlari

OʻTIL

Ot

arava (koʻplik aravalar)

Ruscha _ru

arava
арба; телега, воз, повозка, подвода; ◆ bir ~ oʻtin воз дров; ◆ soyabon ~ крытая , арба, фургон; ◆ qoʻl ~ ручная тележка; ◆ qoʻqon ~ арба на двух высоких колёсах; ◆ ~-ulov тягло, подводы;◆ otash ~ ист. поезд; ◆ shayton ~ ист. разг. велосипед; ◆ ~ izi колея; ◆ ~ kira плата за гужевую перевозку; ◆ ~ mix большой железный гвоздь с толстой шляпкой, которым железная шина прибивается к ободу арбы; ◆

~ngni tort убирайся, проваливай, ступай вон; ◆ oʻz ~ngni oʻzing tort сам вези свой воз (т. е. живи своим трудом); ◆ ~ni quruq olib qochmoq (букв. унести пустую телегу) бахвалиться, хвастаться.