Suriya gerbi
| Suriya gerbi | |
|---|---|
 | |
| Mamlakat | Suriya |
| Qabul qilindi | 2024 |
Suriya gerbi (arabcha: شعار سوريا) — Suriyaning davlat ramzi[1]
Suriya gerbida — chap tomonga qarab turgan, koʻkragida rangli oq va qora vertikal chiziqli oʻrtasida ikkita yashil besh qirrali yulduzi bor davlat bayrogʻi qalqoni boʻlgan oltin rangli „Quraysh kalxati“ tasvirlanadi. Lochin panjalarida, yashil rang bilan arab tilida davlat nomi yozilgan lenta tutib turadi: Dumida ikkita oltin bugʻdoy boshoqli novdalar bor.[2]
Lochin va qirgʻiylar arablarning sevimli qushlari boʻlib, ular maqom ramzi sifatida koʻriladi. Lochin Muhammad s.a.v paygʻambarga mansub boʻlgan Quraysh qabilasining ramzi boʻlgan deb ishoniladi. Bayroqning ranglari umumarab: yashil rang Fotimiylar sulolasini, oq rang Umaviylar uchun, qora rang Abbosiylar uchun va qizil rang esa Hoshimiylarni anglatadi. Bundan tashqari, qizil rang mustamlakachi rejimga qarshi kurashni, oq rang — „qonsiz“ inqilobni, qora — Britaniya mustamlakachi rejimining zulmining tugatilishini anglatadi
Suriya gerblari
[tahrir | manbasini tahrirlash]
1945—1958-yillardagi gerb.
1945-yil fevral oyida Suriya mustaqilligi eʼlon qilinganidan soʻng, gerb kulrang rangda „Quraysh lochini“, koʻkragida — milliy bayroqdan olingan uchta qizil yulduzli yashil qirrali oq qalqonga aylandi. Lochinning panjalarida davlatning arabcha nomi yozilgan oʻram bor. Bayroqning yashil rangi birinchi solih xalifalikni, oq — Umaviylar sulolasini, qora — Abbosiylarni ramziy qildi. Uch yulduz Halab, Damashq va Dayr az-Zor viloyatlarini anglatardi va 1936-yildan boshlab hudud kengaytirilgach, birinchi yulduz Halab, Damashq va Dayr az-Zorni, ikkinchi yulduz Jabal al-Druzni va uchinchi yulduzni anglatardi.
Birlashgan Arab Respublikasi gerbi (1958-1961).
1958-yilda umumarab harakatining mashhurligi ortidan Suriya va Misr bir davlatga — Birlashgan Arab Respublikasiga (BAR) birlashdilar. BAR gerbi qora qanotlari va dumi oʻzgartirilgan „Saladin burguti“ edi. Burgutning koʻkragiga qalqon qoʻyilgan boʻlib, u yangi umumarab bayrogʻining qizil, oq va qora rangdagi vertikal chiziqlar koʻrinishidagi oʻrtada, bir-birining ustiga, ikkita yashil besh qirrali tasvirni takrorlagan. Yulduzlar — Misr va Suriyaning ramzlari.
1961—1963-yillardagi gerb.
1961-yil 28-sentabrda Damashqda harbiy toʻntarish boʻlib oʻtdi, Suriya BARdan chiqib ketganini eʼlon qildi va avvalgi gerb va bayroqqa qaytdi.
1963—1972-yillardagi gerb.
1963-yilda Suriya va Iroqda Baʼs partiya hokimiyat tepasiga keldi. Ikkala davlatda bayroq qizil-oq-qora rangga oʻzgarib, uchta yashil yulduzli gerbga (partiya shioriga muvofiq — „Birlik, erkinlik, sotsializm“) oʻzgardi.
Arab Respublikalari Federatsiyasi gerbi (1972-1977).
1972-yilda Liviya, Misr va Suriya birlashib, Arab respublikalari federatsiyasini tuzdilar. Qurayshning oltin kalxati FARning gerbiga aylandi, u boshi oʻngga burilgan, panjasida esa quyidagi yozuvli oʻramni ushlab turardi: ạtḥḥḥạd ạljmhwryạt ạlʿrbyḩ (Ittihod al-Jumhūrīyāt al-'Arabīyah „Arabiston respublikasi“).
Gerb (1980-yildan hozirgi kungacha).
1977-yilda Federatsiya parchalanganidan soʻng, har uchala davlat ham umumiy gerbni saqlab qoldi. Liviya qirgʻiyning boshini chapga burib, oltin qalqonni yashil rangga oʻzgartirib, „Liviya inqilobi“ning yangi yashil bayrogʻi ranglarini takrorladi. Suriya esa eski gerbni saqlab qoldi, 1980-yilda uni biroz oʻzgartirdi, xususan, kalxat butunlay oltin rangga aylandi, qalqon milliy bayroq ranglarini oldi, lenta va bugʻdoy novdalari yashil rangga aylandi — Islom ranglariga.
Suriya Muvaqqat hukumatining gerbi (2013-yildan hozirgi kungacha).
2013-yilda Suriya Muvaqqat hukumati 1930-yildagi sobiq bayroq (qora-oq-) boʻlgan muxolifat bayrogʻi ranglari qalqoni bilan kulrang (boshqa versiyalarda — qum) rangda stilize qilingan kalxat koʻrinishidagi gerbni qabul qildi. Pastki qismida ikkita bugʻdoy boshoq va arabcha yozuvlar yozilgan lenta bor. Gerb uchta yoy bilan oʻralgan, yuqori qismida uchta yulduz bor.