Shaxmat boʻyicha jahon chempionati
Jahon Shaxmat Chempionati shaxmat oʻyinini jahonda kim eng yaxshi oʻynashini aniqlash uchun tashkillashtirilgan musobaqadir. Istalgan yosh va jinsdagi odamlar unda qatnasha oladi.
Birinchi rasmiy shaxmat chempionati 1886-yili Wilhelm Steinitz va Johann Zukertort orasida boʻlib oʻtgan. 1886 dan 1946-yilgacha qoidalarni chempion oʻrnatardi. 1948 dan 1993-yilgacha chempionat FIDE jahon shaxmat federatsiyasi tomonidan boshqarilgan. 1993-yili oʻsha paytdagi chempion Garri Kasparov FIDEdan chiqib, alohida chempionat yaratdi. Bu ahvol 2006-yilgacha davom etib keldi, keyin chempionliklar birlashdi.
Hozirgi jahon chempioni Dommaraju Gukeshdir. U 2024-yildan beri shu unvonni saqlab kelmoqda.
Jahon chempionlari [1]
[tahrir | manbasini tahrirlash]| Yillar | Chempion | |
|---|---|---|
| 1948 - 1957 | Mixail Botvinnik |  Sovet Ittifoqi
|
| 1957 - 1958 | Vasiliy Smislov | Sovet Ittifoqi
|
| 1958 - 1960 | Mixail Botvinnik | Sovet Ittifoqi
|
| 1960 - 1961 | Mixail Tal | Sovet Ittifoqi
|
| 1961 - 1963 | Mixail Botvinnik | Sovet Ittifoqi
|
| 1963 - 1969 | Tigran Petrosyan | Sovet Ittifoqi
|
| 1969 - 1972 | Boris Spasskiy | Sovet Ittifoqi
|
| 1972 - 1975 | Robert Fisher |  AQSh
|
| 1975 - 1985 | Anatoliy Karpov | Sovet Ittifoqi
|
| 1985 - 1993 | Garri Kasparov | Sovet Ittifoqi
|
| 1993 - 1999 | Anatoliy Karpov |  Rossiya
|
| 1999 - 2000 | Aleksandr Xalifman | Rossiya
|
| 2000 - 2002 | Vishvanatan Anand |  Hindiston
|
| 2002 - 2004 | Ruslan Ponomaryov |  Ukraina
|
| 2004 - 2005 | Rustam Qosimjonov |  Oʻzbekiston
|
| 2005 - 2006 | Veselin Topalov |  Bolgariya
|
| 2006 - 2007 | Vladimir Kramnik | Rossiya
|
| 2007 - 2013 | Vishvanatan Anand | Hindiston
|
| 2013 - 2023 | Magnus Karlsen |  Norvegiya
|
| 2023 - 2024 | Ding Liren |  Xitoy
|
| 2024 - ...... | Dommaraju Gukesh | Hindiston
|
Ayollar 0'rtasidagi jahon chempionlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]| Yillar | Chempion | |
|---|---|---|
| 1927 - 1944 | Vera Menchik | Sovet Ittifoqi- Chexiya - Birlashgan Qirollik
|
| 1950 - 1953 | Lyudmila Rudenko | Sovet Ittifoqi
|
| 1953 - 1956 | Elisaveta Bykova | Sovet Ittifoqi
|
| 1956 - 1958 | Olga Rubtsova | Sovet Ittifoqi
|
| 1958 - 1962 | Elisaveta Bykova | Sovet Ittifoqi
|
| 1962 - 1978 | Nona Gaprindashvili | Sovet Ittifoqi
|
| 1978 - 1991 | Maia Chiburdanidze | Sovet Ittifoqi
|
| 1991 - 1996 | Xie Jun | Xitoy
|
| 1996 - 1999 | Syuzan Polgar |  Vengriya
|
| 1999 - 2001 | Xie Jun | Xitoy
|
 | Bu boʻlim chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin. |
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash] |
Vikiomborda Shaxmat boʻyicha jahon chempionati haqida turkum mavjud |