Jumaboy Shoyaxmetov
Jumaboy Shoyaxmetov | |
---|---|
qozoqcha: Жұмабай Шаяхметұлы | |
Janubiy Qozogʻiston viloyati kompartiyasi 1-kotibi | |
Mansab davri 1954-yildan – 1955-yilgacha | |
Oʻtmishdoshi | Nurdavlat Qoʻzimboyev |
Vorisi | Ismoil Yusupov |
SSSR Oliy Soveti millatlar kengashi raisi | |
Mansab davri 1950-yil 12-iyundan – 1954-yil 14-martgacha | |
Oʻtmishdoshi | Vasiliy Kuznetsov |
Vorisi | Vilis Latsis |
Qozogʻiston Kompartiyasi 1-kotibi | |
Mansab davri 1946-yil 22-iyundan – 1954-yil 6-fevralgacha | |
Oʻtmishdoshi | Gennadiy Borkov |
Vorisi | Panteleimon Ponomarenko |
Shaxsiy maʼlumotlari | |
Tavalludi |
30-avgust 1902-yil Aqmola |
Vafoti |
17-oktyabr 1966-yil (64 yoshda) Olmota |
Mukofotlari |
Jumaboy Shoyaxmetovich Shoyaxmetov (qozoqcha: Жұмабай Шаяхметов; 1902—1966) – Qozogʻiston SSR partiya va davlat arbobi, Qozogʻiston Kompartiyasi Markaziy Komitetining birinchi kotibi (1946-1954).
1929-yildan VKP (b) aʼzosi, KPSS MK aʼzosi (1952-1956), SSSR Oliy Kengashi I-IV chaqiriq deputati (1941-1958), Qozogʻiston SSR Oliy Kengashi II-IV chaqiriqlar deputati, SSSR Oliy Soveti Millatlar Kengashining raisi (1950-1954)[1][2][3][4]
Biografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Bolaligi, yoshligi, NKVDdagi xizmat
[tahrir | manbasini tahrirlash]1902-yil 30-avgustda Oqmola viloyati Omsk okrugi Borisov volostiga qarashli 2-raqamli qishloqda tugʻilgan. Oʻrta juzning kerey qabilasidan chiqqan[5][6].
1910-1913-yillarda Ashiliko‘l ovul maktabida o‘qigan. 1917-yilda Poltava ikki yillik qozoq-rus maktabini tamomlagan. Kollejni tamomlaganimdan so‘ng, moliyaviy qiyinchiliklar tufayli o‘qishni davom ettira olmadi. Shuning uchun 1917-1919-yillarda S. Sagitov va X. Seitovlarda fermer xoʻjaligi ishchisi boʻlib ishlashga majbur boʻladi. Ammo oʻqish davrida olgan bilimlarini oʻz yurtdoshlariga oʻrgatish istagida Shoyaxmetov 1919-yilda oʻzi tugʻilib oʻsgan Ashilikoʻl ovul maktabida oʻqituvchi boʻlib, 1921-yilgacha shu yerda ishladi[7][8].
1910-1913-yillarda Ashiliko‘l ovul maktabida o‘qigan. 1917-yilda Poltava ikki yillik qozoq-rus maktabini tamomlagan. Maktabni tamomlaganidan so‘ng, moliyaviy qiyinchiliklar tufayli o‘qishni davom ettira olmadi. Shuning uchun 1917-1919-yillarda S.Sagitov va X.Seitovlarga ferma ishchisi boʻlib ishlashga majbur boʻladi. Ammo o‘qish davrida olgan bilimlarini yurtdoshlariga o‘rgatmoqchi bo‘lgan Shayaxmetov 1919-yilda o‘zi tug‘ilib o‘sgan Ashiliko‘l ovul maktabida o‘qituvchi bo‘lib, 1921-yilgacha shu yerda ishladi[9].
1950-1954 – SSSR Oliy Soveti millatlar kengashi raisi.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Akkozin M. Jumabay Shayaxmetov. Shtrixi k portretu zabitogo lidera Kazaxstana // Radio Azattik. – 2009, 13 noyabrya
- ↑ https://www.caravan.kz/gazeta/stalin-nazyval-ego-orel-vostoka-50437/
- ↑ arxiv nusxasi, 2018-04-10da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2018-06-06
- ↑ Arkin D. „Oryol Vostoka“ – tak nazival J. Shayaxmetova Stalin (Wayback Machine saytida 2018-08-06 sanasida arxivlangan)
- ↑ Арман Сулейменов. „Толық ақталуға лайықты“ (kk). E-history.kz (2021-yil 9-mart). Qaraldi: 2024-yil 22-fevral.
- ↑ Канафина Ж. „Сталин называл его “Орёл Востока”“ (ru). Газета «Караван» (2007-yil 7-dekabr). 2024-yil 22-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 16-fevral.
- ↑ Аккозин 2008.
- ↑ Ашимбаев 2012.
- ↑ Galkina G. Perviy (Wayback Machine saytida 2018-08-23 sanasida arxivlangan) // NP Novoe pokolenie. – 2002, 30 avgusta. – № 35 (223).