Albaniya faunasi
Albaniya faunasi umurtqali va umurtqasiz hayvonlarning 15600[1] dan ortiq turlarini oʻz ichiga oladi. Albaniya hududining katta qismini togʻlar egallaydi. Mamlakat hududining toʻrtdan bir qismi oʻrmonlar bilan qoplangan, garchi ularning maydoni XX asrning oxiridan boshlab tez sur’atlar bilan qisqarib borayotgan boʻlsa ham. Mamlakat faunasi Markaziy Yevropa va Oʻrta yer dengizi hayvonot olami bilan juda oʻxshash.
Sutemizuvchilar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Mamlakatda sut emizuvchilarning 79 turi[2] qayd etilgan. Yirtqich hayvonlardan — boʻri, tulki, shoqol, qoʻngʻir ayiq va oddiy silovsinni uchratish mumkin. Keng tarqalgan tuyoqli hayvonlarga Yevropa yeliklari, qizil kiyiklar va chamois kiradi. Albaniya hududida chiropteranlarning 20 turi[2] yashaydi. Sohil suvlarida delfinlarning 4 turi (shu jumladan qotil kit) keng tarqalgan.
-
Tosh suvsar -
Markaziy Yevropa oʻrmon mushugi -
Chamois -
Qizil tukli koʻrshapalak
Qushlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Albaniyada 350 dan ortiq qush turlari aniqlangan[3]. Dalmatian pelikan, qiziltomoq gʻoz (Albaniyada faqat qish oylarida), oʻrdak va kichik uzunburun kabi turlar kam uchraydi va himoyaga muhtoj. Qishda, Albaniyada migratsiya paytida qishlash uchun 70 dan ortiq turdagi suv qushlari toʻxtaydi[4]. Shu paytda, koʻchmanchi qushlarning umumiy soni 250 turdan oshadi.
-
-
Uzun quloqli boyqush -
Sassiqpopushak
.jpg)
Sudralib yuruvchilar va amfibiyalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Mamlakatda sudralib yuruvchilarning 46[5] turi qayd etilgan. Adriatik dengizida koʻpayadigan dengiz toshbaqalarining 4 turi himoyaga muhtoj: bissa toshbaqa, yashil toshbaqa, qoraqoʻtir toshbaqa va lyut toshbaqasi. Quruqlikda yashovchi sudralib yuruvchilardan toshbaqalarning 5 turi, ilonlarning 17 turi va kaltakesaklarning 18 turi aniqlangan[5].
Shuningdek, Albaniyada amfibiyalarning 16 turi maʼlum.
-
Tez qurbaqa -
Alp salamandrasi -
.jpg)
Baliq
[tahrir | manbasini tahrirlash]Albaniyaning chuchuk suv havzalarida suyakli baliqlarning 70 dan ortiq turlari maʼlum boʻlib, ulardan kamida 18 tasi invaziv turlardan hisoblanadi[6]. Adriatik dengizi suvlarida dengiz baliqlarining 250 turi qayd etilgan.
Umurtqasizlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Hasharotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Albaniyada hasharotlarning 4000 turi mavjud. Jumladan, kunduzgi kapalaklarning 187[7] turi, ninachilarning 55 turi, chumolilarning 14 turi, buloqchilarning 50 turi va yer qoʻngʻizlarining 500 ga yaqin turi.
Oʻrgimchaksimonlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Mamlakatda oʻrgimchaksimonlarning kamida 335 turi qayd etilgan[8].
Qisqichbaqasimonlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Albaniyada quruqlik va chuchuk suv mollyuskalarining 400 ga yaqin turi maʼlum, ularning koʻpchiligi endemik turlardir.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „6th National Report to the Convention on biological diversity of the Republic of Albania“ (en). 2020-yil 2-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 30-iyul.
- ↑ 2,0 2,1 „Prigioni C (1996) Distribution of mammals in Albania. Hystrix (n.s.) 8: 67–83.“ (en). Qaraldi: 2020-yil 30-iyul.
- ↑ „Албания контрольный список птиц - Avibase – Всемирные Контрольные Списки Птиц“. avibase.bsc-eoc.org. 2021-yil 2-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 30-iyul.
- ↑ „Animal Biodiversity of Albania“ (en). www.bionna.al. 2020-yil 16-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 30-iyul.
- ↑ 5,0 5,1 Mizsei, Edvárd; Jablonski, Daniel; Végvári, Zsolt; Lengyel, Szabolcs; Szabolcs, Márton. Distribution and diversity of reptiles in Albania: a novel database from a Mediterranean hotspot(ingl.) // Amphibia-Reptilia : journal. — 2017. — Vol. 38, no. 2. — P. 157—173. — ISSN 0173-5373. — DOI:10.1163/15685381-00003097.(ingl.)
- ↑ „Shumka, S., Meulenbroek, P., Schiemer, F., & Šanda, R. (2018). Fishes of River Vjosa–an annotated checklist. Acta ZooBot Austria, 155, 163—176.“ (en). 2020-yil 13-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 30-iyul.
- ↑ Šašić, Martina; Popović, Miloš; Cuvelier, Sylvain; Đurić, Milan; Franeta, Filip; Gascoigne-Pees, Martin; Koren, Toni; Maes, Dirk; Micevski, Branko; Micevski, Nikola; Mølgaard, Morten S.; van Swaay, Chris; Wynhoff, Irma; Verovnik, Rudi. Contribution to the knowledge of the butterfly fauna of Albania(ingl.) // Nota Lepidopterologica : journal. — 2015. — Vol. 38, no. 1. — P. 29—45. — ISSN 2367-5365. — DOI:10.3897/nl.38.8814.(ingl.)
- ↑ „Deltshev, C., Vrenosi, B., Blagoev, G., & Lazarov, S. (2011). Spiders of Albania–faunistic and zoogeographical review (Arachnida: Araneae). Acta Zoologica Bulgarica 63(2): 125—144 (2011)“ (en). 2020-yil 11-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 30-iyul.