Publications by Marco Derks
Culture and Religion, 2018
This article provides a critical discourse analysis of Dutch perceptions of, and responses to, pa... more This article provides a critical discourse analysis of Dutch perceptions of, and responses to, papal utterances that were perceived to be (primarily) about homosexuality. It looks not only at secular conceptions of religion, in which the Pope’s views on homosexuality are taken as exemplary of the irrationality and libido dominandi of religion, but also at certain postsecular uses of religion to rebuke the Pope. It explains Pope Benedict’s (perceived) obsession with homosexuality by locating it in the context of a Vatican discourse against ‘gender ideology’, whereas it explains the Dutch media’s preoccupation with homosexuality by explaining that the papal pronouncements are seen as a threat to the international role of the Netherlands as a moral guide and, more precisely, a threat to what the Dutch see as their moral ‘export product’: ‘gay marriage’.
Editorial to a special issue of Theology & Sexuality with contributions by David Bos, Marco Derks... more Editorial to a special issue of Theology & Sexuality with contributions by David Bos, Marco Derks, Mariecke van den Berg, Heather White and Marvin Ellison.
When civil marriage in the Netherlands was opened up to same-sex couples in 2001, the Dutch gover... more When civil marriage in the Netherlands was opened up to same-sex couples in 2001, the Dutch government allowed civil marriage registrars with conscientious objections to opt out. This exemption became controversial in 2007, when it was reemphasized by a new government coalition that comprised two faith-based parties. Through critical discourse analysis this article discusses the construction of religion and homosexuality in public discourses on the weigerambtenaar (lit. ‘refusing civil servant’) between 2007 and 2014. It looks at the effects of the weigerambtenaar as a term, a character and a social problem, and shows how particular oppositions between homosexuals and Christians were created of reinforced. Moreover, it argues that, although the issue was framed in terms of certain secular rights, some contributions also pointed to the importance of (quasi)religious rites in the civil wedding ceremony. Therefore, it also shows how marriage was conceptualized in terms of religion and (homo)sexuality.
Samson is well known for his long hair and exceptional strength. Most commentators, however, have... more Samson is well known for his long hair and exceptional strength. Most commentators, however, have overlooked the fact that it is Samson himself who constructs a connection between his hair and his strength. He had considered his hairstyle a sign of his hypermasculine identity instead of a demarcation of his Naziriteship. Reading the Samson narrative from a queer perspective, this article shows how Samson’s ‘heterosexuality’ is produced, appears, and dissolves back into queerness. Samson’s hypermasculinity is a covering for his queer identity and results in his construction of several interrelated dualisms (Israel/Philistines, male/female, strong/weak, etc.) and in his excessive use of violence (physical, sexual, rhetorical, symbolic) against both women and men. When he meets a woman (Delilah) who doesn’t fit in his phallogocentric ideology, he reveals his secret through a non-genital erotic play (BDSM) with her and loses his strength when she symbolically castrates him by cutting his hair.
Among orthodox reformed Christians in the Netherlands fierce debates have occurred on moral aspec... more Among orthodox reformed Christians in the Netherlands fierce debates have occurred on moral aspects of Christian life. This essay discusses three major controversial moral issues that are related to conceptions of sex, gender, and sexuality: divorce/remarriage, women’s ordination, and homosexuality. By
analysing several contributions to debates on these issues, it proposes and explores a hypothesis that concerns the role of a particular understanding of marriage as characterized by a hermeneutical construct: a communal, deeply rooted and subconscious normative principle that drives our interpretations of texts and practices. This essay illustrates the problems of both the dominance of marriage within Christian communities and lived faith, as well as the modern, romantic aspects of this particular understanding of marriage.
keywords: gender, hermeneutics, homosexuality, marriage, ordination
Religion in Times of Crisis, 2014
This chapter focuses on the strategic and ideological assumptions, interests and effects of prese... more This chapter focuses on the strategic and ideological assumptions, interests and effects of present-day constructions of sexual orientation, religion and nationalism in public arenas. It provides an explorative appraisal and critical analysis of the discursive formations of oppositional pairings of religion and homosexuality in contemporary public expressions in three different parts of Europe: the Netherlands, the Western Balkans, and Sweden. It focuses on those instances in which debates come to an “eruption.” The first two sections provide a more general discussion of public discourse in the Netherlands and the Western Balkans to display the patterns. The third section provides a more in-depth discussion of a particular debate in Sweden.
Edited vols. - Church History / Ecumenism by Marco Derks
Handelingen, 2020
‘Kunnen we ons niet gewoon beperken tot thema’s die er echt toe doen? Of is dit bedoeld als tegen... more ‘Kunnen we ons niet gewoon beperken tot thema’s die er echt toe doen? Of is dit bedoeld als tegengif tegen feministische theologie?’ ‘Ja, dit soort onderzoek is echt belangrijk, want echte mannen vind je tegenwoordig nauwelijks meer!’ ‘Wat spannend, ik wist als man niet eens dat ik een gender had, ik dacht dat dat alleen iets voor vrouwen was!’
Dit soort reacties kun je krijgen wanneer je vertelt dat je je als theoloog wetenschappelijk bezighoudt met het thema mannelijkheid. Of je nu onderzoek doet naar heilige teksten en hun doorwerking of naar de manier waarop mannelijkheid en religie met elkaar verbonden worden in het publieke domein, meningen over de relevantie en de inhoud van dit vakgebied gaan alle kanten op. In deze inleiding positioneren we onszelf en de inhoud van dit themanummer van Handelingen binnen de theologie en mannelijkheidsonderzoek. Mannelijkheidsonderzoek richt zich op dat wat maatschappelijk als ‘mannelijk’ verstaan wordt (geslacht of gender als een sociaal en cultureel gegeven). Dit gaat verder dan het onderzoeken van biologische aspecten van geslachtelijkheid (in de regel aangeduid met ‘sekse’).
Herbronning. 40 jaar bijzondere leerstoel ‘Oude katholieke kerkstructuren’. Bijdragen van het sym... more Herbronning. 40 jaar bijzondere leerstoel ‘Oude katholieke kerkstructuren’. Bijdragen van het symposium ‘Herbronning’ van 9 december 2016. Het thema ‘herbronning’ is een centraal gegeven in oud-katholieke theologie: terug naar de bronnen op zoek naar inspiratie voor de theologie van vandaag. Aanleiding voor de bundel vormde het 40 jarig jubileüm van de oud-katholieke leerstoel aan de Universiteit Utrecht. De vier leerstoelhouders tot dusver, Jan Visser, Jan Hallebeek, Angela Berlis en Peter-Ben Smit bieden ieder een bijdrage vanuit hun vakgebieden. Jan Visser over het ‘heilige’ als de bron van religie, Jan Hallebeek over kerkrechtelijke herbronning, Angela Berlis over vergeten (vrouwen)stemmen in de (kerk)geschiedenis, en Peter-Ben Smit over de Bijbel als bron voor theologie. Bij iedere bijdrage zijn van vakgenoten uit binnen- en buitenland opgenomen, zodat de bundel ook een discussie bevat. De lezer is uitgenodigd die zelf ook voort te zetten.
Uploads
Publications by Marco Derks
analysing several contributions to debates on these issues, it proposes and explores a hypothesis that concerns the role of a particular understanding of marriage as characterized by a hermeneutical construct: a communal, deeply rooted and subconscious normative principle that drives our interpretations of texts and practices. This essay illustrates the problems of both the dominance of marriage within Christian communities and lived faith, as well as the modern, romantic aspects of this particular understanding of marriage.
keywords: gender, hermeneutics, homosexuality, marriage, ordination
Edited vols. - Church History / Ecumenism by Marco Derks
Dit soort reacties kun je krijgen wanneer je vertelt dat je je als theoloog wetenschappelijk bezighoudt met het thema mannelijkheid. Of je nu onderzoek doet naar heilige teksten en hun doorwerking of naar de manier waarop mannelijkheid en religie met elkaar verbonden worden in het publieke domein, meningen over de relevantie en de inhoud van dit vakgebied gaan alle kanten op. In deze inleiding positioneren we onszelf en de inhoud van dit themanummer van Handelingen binnen de theologie en mannelijkheidsonderzoek. Mannelijkheidsonderzoek richt zich op dat wat maatschappelijk als ‘mannelijk’ verstaan wordt (geslacht of gender als een sociaal en cultureel gegeven). Dit gaat verder dan het onderzoeken van biologische aspecten van geslachtelijkheid (in de regel aangeduid met ‘sekse’).
analysing several contributions to debates on these issues, it proposes and explores a hypothesis that concerns the role of a particular understanding of marriage as characterized by a hermeneutical construct: a communal, deeply rooted and subconscious normative principle that drives our interpretations of texts and practices. This essay illustrates the problems of both the dominance of marriage within Christian communities and lived faith, as well as the modern, romantic aspects of this particular understanding of marriage.
keywords: gender, hermeneutics, homosexuality, marriage, ordination
Dit soort reacties kun je krijgen wanneer je vertelt dat je je als theoloog wetenschappelijk bezighoudt met het thema mannelijkheid. Of je nu onderzoek doet naar heilige teksten en hun doorwerking of naar de manier waarop mannelijkheid en religie met elkaar verbonden worden in het publieke domein, meningen over de relevantie en de inhoud van dit vakgebied gaan alle kanten op. In deze inleiding positioneren we onszelf en de inhoud van dit themanummer van Handelingen binnen de theologie en mannelijkheidsonderzoek. Mannelijkheidsonderzoek richt zich op dat wat maatschappelijk als ‘mannelijk’ verstaan wordt (geslacht of gender als een sociaal en cultureel gegeven). Dit gaat verder dan het onderzoeken van biologische aspecten van geslachtelijkheid (in de regel aangeduid met ‘sekse’).