Черногория
Внешний вид
Черногория | |
карат. Crna Gora карат. Црна Гора | |
Байрак[d] | Илтамга[d] |
Нигезләнү датасы | 3 июнь 2006 |
---|---|
Рәсми исем | Crna Gora һәм Црна Гора |
Кыскача исем | 🇲🇪 |
ХФӘ билгесе | t͡ɕɪrnɐˈɡorʲɪjə һәм t͡sr̩̂ːnaː ɡɔ̌ra |
Гомер озынлыгы | 77,116 ел[1] |
... хөрмәтенә аталган | Ловчен[d] |
Демоним | Montenegrijn, montenegrói, Montenegrin, Montenegrano, Montenegränan, مونتينيغري, مونتينيغرية, مونتينيغريون, черногорцы, чорногорець, чорногорка, чорногорці, מונטנגרי, מונטנגרית, muntenegreni, muntenegrean, muntenegreană, মন্টিনিগ্রীয়, montenegrino, montenegrina, montenegrini, montenegrine, tsernagorsce, montenegrin, montenegrín, montenegrina, Montenegrano, montenegrino, montenegrina, montenegrinos, montenegrinas, Monténégrin[2], Monténégrine[2], montenegrin, montenegrina, montenegrine, Črnogorec, Črnogorka, مونطينيݣري, مونطينيݣرية, مونطينيݣريين, مونطينيݣريات, Črnogorec, Crnogorka, 蒙特內哥羅人, 黑山人 һәм Montainéagróch[3] |
Рәсми тел | каратау теле[d] |
Гимн | Çernogoriä gimnı |
Мәдәният | Черногория мәдәнияте[d] |
Шигарь тексты | Áilleacht fhiáin һәм Harddwch gwyllt |
Дөнья кисәге | Европа[4] |
Дәүләт | Черногория |
Башкала | Подгорица |
Сәгать поясы | UTC+01:00 |
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы | Әдрән диңгез һәм Урта диңгез |
Табигый-георафик объект эчендә урнашкан | Балкан ярымутравы һәм Көньяк Яурупа[4] |
Иң көнчыгыш ноктасы | 42°49′57″ т. к. 20°21′27″ кч. о. |
Иң төньяк ноктасы | 43°33′ т. к. 18°59′ кч. о. |
Иң көньяк ноктасы | 41°50′52″ т. к. 19°22′05″ кч. о. |
Иң көнбатыш ноктасы | 42°29′02″ т. к. 18°26′02″ кч. о. |
Геомәгълүматлар | Data:Montenegro.map |
Иң югары ноктасы | Зла Колата[d] |
Иң түбән ноктасы | Әдрән диңгез |
Идарә итү формасы | җөмһүрият |
Дәүләт башлыгы вазыйфасы | Черногория президенты[d] |
Ил башлыгы | Яков Милатович |
Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы | Черногория премьер-министры[d] |
Хөкүмәт башлыгы | Милойко Спаич[d] |
Башкарма хакимият | Черногория хөкүмәте[d] |
Канунбирү органы | Черногория скупштинасы[d] |
Югары мәхкәмә органы | Черногория югары мәхкәмәсе[d] |
Үзәк банкы | Черногория үзәк банкы[d] |
Дипломатик мөнәсәбәтләр | Италия, Украина, Америка Кушма Штатлары, Греция, Дания, Косово Җөмһүрияте, Ливия дәүләте, Кытай Җөмһүрияте, Словения, Сербия, Россия, Япония, Германия, Болгария, Хорватия, Төньяк Македония, Корея Халык Демократик Җөмһүрияте[5], Кытай һәм Албания |
Әгъзалык | Берләшкән Милләтләр Оешмасы, Аурупа шурасы, Бөтендөнья сәүдә оешмасы, ОБСЕ, Халыкара реконструкция һәм үсеш банкы[d], Халыкара үсеш ассоциациясе[d], Халыкара финанс корпорациясе[d], Инвестицияләр иминлеген гарантияләү буенча күпъяклы агентлык[d], Инвестицион бәхәсләрне хәл итү буенча халыкара үзәк[d], Евроконтроль[d], Төньяк Атлантик килешү оешмасы[6], Интерпол[7][8], ХКТО[d][9][10], Халыкара гидрография оешмасы[d][11], Мәгариф, фән һәм мәдәният сораулары буенча Берләшкән Милләтләр Оешмасы[12], Бөтендөнья почта берлеге[13][14], Халыкара телекоммуникацияләр берлеге[d][15], Украина һәм Черногория арасында ирекле сәүдә зонасы[d], Бөтендөнья метеорология оешмасы[16], Бөтендөнья сәламәтлек оешмасы[17] һәм Бөтендөнья таможня оешмасы[d][18] |
Халык саны | 617 213 (2022)[19] |
Ир-ат халкы | 303 303[20], 302 841[20], 301 673[20] һәм 300 543[20] |
Хатын-кыз халкы | 318 725[20], 318 464[20], 317 538[20] һәм 316 670[20] |
Административ бүленеше | Андриевица[d], Бар[d], Беране[d], Биело-Поле[d], Будва[d], Херцег-Нови[d], Котор[d], Цетине[d], Даниловград[d], Улцинь[d], Колашин[d], Мойковац[d], Никшич[d], Плав[d], Плевля[d], Плужине[d], Подгорица[d], Рожае[d], Шавник[d], Тиват[d], Жабляк[d], Петница[d], Гусине[d], Тузи[d] һәм Zeta Municipality[d] |
Акча берәмлеге | евро |
Номиналь тулаем эчке продукт | 5 861 430 526 $[21] һәм 6 095 978 868 $[21] |
Кеше потенциалы үсеше индексы | 0,832[22] |
Inequality-adjusted Human Development Index | 0,756[23] |
Эшсезлек дәрәҗәсе | 19 ± 0 процент[24] |
Нәрсә белән чиктәш | Бүснә-Һәрсәк, Сербия, Албания, Хорватия, Аурупа Берлеге һәм Косово Җөмһүрияте |
Автомобил хәрәкәте ягы | уң[d][25] |
Челтәр көчәнеше | 230 вольт[26] |
Электр аергычы төре | Europlug[d][26] һәм Schuko[d][26] |
Алыштырган | Черногория республикасы (1992-2006)[d] һәм Сербия һәм Каратау[d] |
Кулланылган тел | албан теленең геглар диалекты[d], хорват теле, серб теле[d], бошнак теле[d] һәм каратау теле[d] |
Мәйдан | 13 812 ± 1 км² |
Рәсми веб-сайт | gov.me |
Һәштәге | Montenegro |
Югары дәрәҗәле Интернет домены | .me |
Тематик география | Черногория географиясе[d] |
Ачык мәгълүматлар порталы | Montenegro open data[d] |
Феноменның икътисады | Черногория икътисады[d] |
Феноменның демографиясе | Черногория халкы[d] |
Джини коэффициенты | 36,8[27] |
Өстәлгән кыйммәт салымы күләме | 21 процент |
Тулаем туулар коэффициенты | 1,689[28] |
Шәһәр халкы | 417 692[20], 419 307[20], 419 986[20] һәм 420 717[20] |
Авыл халкы | 204 336[20], 201 999[20], 199 225[20] һәм 196 496[20] |
Демократия индексы | 5,77[29] |
BTI Governance Index | 6,16[30], 6,19[30], 6,17[30], 6,51[30], 6,46[30], 6,49[30], 6,63[30] һәм 6,23[31] |
BTI Status Index | 7,28[30], 7,35[30], 7,5[30], 7,48[30], 7,21[30] һәм 6,96[31] |
Туым күрсәткече | 11,6[20], 11,4[20], 11,4[20] һәм 11,4[20] |
Үлем күрсәткече | 10,6[20], 11,7[20], 14,8[20] һәм 11,5[20] |
Happy Planet Index score | 41,3[32] |
Илнең мобиль коды | 297 |
Илнең телефон коды | +382 |
Халыкара префикс | 0 |
Гадәттән тыш хәлләрдә ярдәм телефоны | 112[d][33], 122[d][33], 123[d][33] һәм 124[d][33] |
Илнең GS1 коды | 389 |
Номер тамгасы коды | MNE |
Диңгездәге идентификацияләү номеры | 262 |
Монда җирләнгәннәр төркеме | Төркем:Черногориядә җирләнгәннәр[d] |
Бу якта төшерелгән фильмнар төркеме | Төркем:Черногориядә төшерелгән фильмнар[d] |
Черногория Викиҗыентыкта |
Монтенегро яки Черногория, кайвакыт Каратау (югары луж. Čorna Hora, хорв. Crna Gora, с-х. Crna Gora, серб. Црна Гора, алб. Mali i Zi, итал. Montenegro) — Көньяк-көнчыгыш Европада урнашкан дәүләт. Балкан ярымутравының Әдрән диңгез ярында урнаша.
Көнбатышта Хорватия, төньяк-көнбатышта Босна һәм Һерцеговина, төньяк-көнчыгышта Сербия белән, көнчыгышта Косово [34], көньяк-көнчыгышта исә Албания белән чиктәш.
Тарих
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- 1912 ел 8 октябрь — Беренче Балкан сугышы барышында Каратау Төркиягә сугыш игълан итә.
Дин
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]2003 елда халык исәбен алганда конфессиональ билгеләнеш турында да пункт кертелгән. Аның нәтиҗәләре буенча, ил халкы тоткан дине буенча түбәндәгечә бүленгән[35]:
- Православие — 460 383 (74,24 %)
- Ислам — 110 034 (17,74 %)
- Католицизм — 21 972 (3,54 %)
- Протестантлык — 383 (0,06 %)
- Оккультизм — 58 (0,01 %)
- Яһүд дине — 12
6 003 кеше (0,97 %) бер нинди дә дин тотмавын белдергән, 2 424 кеше (0,39 %) үзен агностик дип атаган, 13 867 кеше (2,24 %) җавап бирүдән баш тарткан.
Фотогалерея
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]-
Солтан Морат II мәчете (Рожае)
-
Изге Трифон җәмигы (Котор)
-
Хөсәен-паша мәчете (Плевля)
-
Ханука (Подгорица)
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- ↑ ЮНЕСКО-ның статистика институты
- ↑ 2,0 2,1 http://cnig.gouv.fr/wp-content/uploads/2020/02/CNT-PVM_r%C3%A9vis%C3%A9_2020-01-27-1.pdf
- ↑ The National Terminology Database for Irish — 2006.
- ↑ 4,0 4,1 https://www.workwithdata.com/place/montenegro
- ↑ https://www.ncnk.org/sites/default/files/content/resources/publications/NCNK_Issue_Brief_DPRK_Diplomatic_Relations.pdf
- ↑ http://www.nato.int/cps/en/natohq/nato_countries.htm
- ↑ https://www.interpol.int/Member-countries/World — Интерпол.
- ↑ https://www.interpol.int/Who-we-are/Member-countries/Europe/MONTENEGRO
- ↑ https://www.opcw.org/about-opcw/member-states/ — ХКТО.
- ↑ https://www.opcw.org/about-us/member-states/montenegro
- ↑ https://www.iho.int/srv1/index.php?option=com_wrapper&view=wrapper&Itemid=452&lang=en — Халыкара гидрография оешмасы.
- ↑ http://www.unesco.org/eri/cp/ListeMS_Indicators.asp
- ↑ http://www.upu.int/en/the-upu/member-countries.html
- ↑ https://www.upu.int/en/Universal-Postal-Union/About-UPU/Member-Countries?csid=-1&cid=202
- ↑ https://www.itu.int/online/mm/scripts/gensel8
- ↑ https://public.wmo.int/en/members/montenegro
- ↑ https://www.who.int/choice/demography/by_country/en/
- ↑ https://www.wcoomd.org/-/media/wco/public/global/pdf/about-us/wco-members/list-of-members-with-membership-date.pdf
- ↑ https://www.monstat.org/uploads/files/demografija/pr.kretanje/2022/Vital%20statistics%20in%20Montenegro%202022.pdf
- ↑ 20,00 20,01 20,02 20,03 20,04 20,05 20,06 20,07 20,08 20,09 20,10 20,11 20,12 20,13 20,14 20,15 20,16 20,17 20,18 20,19 20,20 20,21 20,22 20,23 (unspecified title) — база данных Всемирного банка.
- ↑ 21,0 21,1 https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD — Бөтендөнья банкы.
- ↑ Отчёт о развитии человечества — Программа развития ООН, 2022.
- ↑ Отчёт о развитии человечества — Программа развития ООН, 2022.
- ↑ http://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.TOTL.ZS
- ↑ http://chartsbin.com/view/edr
- ↑ 26,0 26,1 26,2 World Plugs / мөхәррир Халыкара иликтер тихникасы кәмисиясе
- ↑ https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI
- ↑ ЮНЕСКО-ның статистика институты
- ↑ 2020 Democracy Index
- ↑ 30,00 30,01 30,02 30,03 30,04 30,05 30,06 30,07 30,08 30,09 30,10 30,11 https://www.bti-project.org
- ↑ 31,0 31,1 https://bti-project.org/en/reports/country-dashboard/MNE
- ↑ https://happyplanetindex.org/countries/?c=MNE
- ↑ 33,0 33,1 33,2 33,3 International Numbering Resources Database: ITU-T E.129 National-only numbers linked with emergency services and other services of social value / мөхәррир Халыкара телекоммуникацияләр берлеге
- ↑ Монтенегро хөкүмәте Косовоның бәйсезлеген таныды.
- ↑ 2003 елгы халык санын алуның рәсми нәтиҗәләре 2008 елның 18 ноябрь көнендә архивланган.