X. Christian
X. Christian | |
---|---|
Danimarka kralı | |
Hüküm süresi | 14 Mayıs 1912 - 20 Nisan 1947 |
Önce gelen | VIII. Frederik |
Sonra gelen | IX. Frederik |
Başbakanlar | |
İzlanda kralı | |
Hüküm süresi | 1 Aralık 1918 - 17 Haziran 1944 |
Önce gelen | Makam oluşturuldu |
Sonra gelen | Monarşi kaldırıldı |
Başbakanlar | |
Doğum | 26 Eylül 1870 Kopenhag, Danimarka |
Ölüm | 20 Nisan 1947 (76 yaşında) Kopenhag, Danimarka |
Defin | Roskilde, Danimarka |
Eş(ler)i | Mecklenburg Düşesi Alexandrine |
Çocuk(lar)ı | IX. Frederik Danimarka veliaht prensi Knud |
Hanedan | Glücksburg |
Babası | VIII. Frederik |
Annesi | İsveç Prensesi Louise |
Dini | Luthercilik |
X. Christian (Christian Carl Frederik Albert Alexander Vilhelm; 26 Eylül 1870 - 20 Nisan 1947) 1912'den 1947'ye kadar Danimarka kralı ve 1918 ile 1944 yılları arasında İzlanda'nın tek kralı (adı resmi olarak Kristján X). Glücksburg Hanedanı'ndan ve kendisinden önceki Danimarka kralı VIII. Frederik'in oğludur. Ayrıca Norveç kralı VII. Haakon'un kardeşidir.
Hayatı ve hükümdarlığı
[değiştir | kaynağı değiştir]X. Christian, 26 Eylül 1870'te Kopenhag'da doğdu.[1] Otoriter bir karaktere sahip birisi olarak tanımlandı ve Kraliyet ailesinin haysiyet ve gücünün önemini vurgulayan birisi olarak hatırlanır. Demokrasiyi tam olarak benimseme konusundaki isteksizliği, 1920'deki Paskalya Krizi ile sonuçlandı, burada demokratik olarak seçilen Sosyal Liberal partisini reddetti ve kendi seçimlerinden birini oluşturdu.[2]
Bu anayasa uygun, ancak parlamenterlik ilkesi 1901'den beri anayasal bir gelenek olarak istenmekteydi. Kitlesel gösteriler, Sosyal Demokratlar tarafından düzenlenen genel bir grev ve monarşinin devrilmesi riskiyle karşı karşıya kaldığında, hükümdarın parlamentoda destek olmadan bir hükûmet atayamayacağını ve anayasal bir hükümdar olmayı kabul etmek zorunda kaldı. Danimarka'nın Alman işgali sırasında X. Christian, özellikle her gün Kopenhag sokaklarında muhafızların eşlik etmemesi ile popüler bir direniş sembolü haline geldi.
I. ve II. Dünya Savaşı'nı kapsayan bir saltanat ve Alman işgali sırasında Danimarka ulusal anlayışı için bir ayaklanma sembolü olarak rolü ile modern zamanların en popüler Danimarka hükümdarları'ndan biri olmasını sağladı.
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]1947'de Kopenhag'ın Amalienborg Sarayı'nda ölümü üzerine X. Christian, Kopenhag yakınlarındaki Roskilde Katedrali'ndeki Danimarkalı kraliyet ailesinin diğer üyelerinin yanına gömüldü. Hükümdarlığı sırasında Erik Scavenius siyasetinin arkasında olmasına rağmen, Danimarka direniş hareketi üyeleri tarafından takılan kumaş bir kol bandı, castrum doloris'teki tabutuna konuldu.[3][4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Allerh. approb. Program for høitidelige Daabshandling i Christiansborg Slotskirke d. 31 Ekim 1870 (Danca). Kopenhag. 1870.
- ^ JENSEN, TINA KNUDSEN. "THORSGADE KASERNE" (Danca). 13 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2016.
- ^ "Archived copy" (PDF). 16 July 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 April 2011.
- ^ "Official website of the Danish Monarchy - Biography of King Christian X". 25 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- The Royal Lineage14 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Danimarka Monarşisi web sitesi
- Christian X 14 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Danimarka Kraliyet Ailesi ve Amalienborg Sarayı websitesi