William Chester Minor
| William Chester Minor | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Haziran 1834 Ceylon |
| Ölüm | 26 Mart 1920 (85 yaşında) New Haven, Connecticut |
| Bağlılığı |  ABD |
| Branşı |  Birlik Ordusu |
| Hizmet yılları | 1864-1871 |
| Rütbesi | Subay (Cerrah) |
| Çatışma/savaşları | Wilderness Savaşı |
| Sonraki işi | Oxford İngilizce Sözlük için gönüllü araştırmacı. |
William Chester Minor ya da bilinen adıyla W. C. Minor (1834 - 26 Mart 1920), ABD ordusunda cerrahlık yapmış ve Oxford English Dictionary için büyük katkılarda bulunan kişidir. Bir süre akıl hastanesinde tutulmuştur.
Biyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Minor Ceylon (şu anda Sri Lanka) adasında doğmuştur, New England'da Congregationalist Kilisesi'ne bağlı misyoner bir ailenin çocuğudur. Çok sayıda üvey kardeşi vardır, bunların arasında 1880'lerde Seattle belediye başkanlığı yapmış Thomas T. Minor'da bulunur.[1] 14 yaşında ABD'ye gönderildi ve 1863'te Yale'de tıp eğitimini tamamladı.
Askeri kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Cerrah olarak ABD ordusuna kabul edildi ve Mayıs 1864'te Wilderness Muharebesi'ne gönderildi. İki tarafta büyük kayıplar vermiştir. Minor'a ordu tarafından İrlandalı bir kaçak askere cezanlandırma görevi verilmiştir. Bu askerin alnına İngilizcede deserter yani kaçak anlamına gelen kelimenin baş harfi olan D harfini dağlamıştır.[2] Bu olay onda akıl hastalığına neden olacak sanrıları tetiklemiştir.[2]
Amerikan İç Savaşı'ndan sonra, Minor New York'ta bir göreve başlamıştır. Görev sırasında izin günlerinde hayat kadınlarıyla beraber oluyordu. 1867'de bu durum ordunun dikkatini çekince onu uzak bir yere Florida Panhandle'a transfer ettiler. 1868'de sanrı durumu ilerledi ve Washington, DC'deki St. Elizabeths Hastanesi'nin tımarhanesine yatırıldı. 18 ayın sonunda hiçbir gelişme göstermedi.
İngiltere'ye taşınması
[değiştir | kaynağı değiştir]1871'de Birleşik Krallık'a gitti ve Lambeth, Londra'da ahlaksız hayatına geri döndüğü bir gecekonduya yerleşti. 17 Şubat 1872'de paranoyasından dolayı zorla girdiği bir evde George Merrett isimli bir adamı vurarak öldürdü. Merrett 6 çocuğunu ve hamile karısı Eliza'yı geçindiriyordu. Duruşma öncesindeki süreçte Londra'daki Horsemonger Lane Gaol Hapisanesinde tutuldu, Minor deliliğinden ötürü suçsuz bulundu ve Crowthorne'daki Broadmoor Hastanesi'nde tımarhane koğuşuna kapatıldı. Ordu emekliliğinden ve tehlikeli bulunmadığından dolayı rahat bir koğuşta tutuldu ve burada kitap alıp okuma hakkına sahip oldu.[3][4]
Oxford İngilizce Sözlüğü'ne yazar olması
[değiştir | kaynağı değiştir]Kitapçılarla yazışması sayesinde Oxford İngilizce Sözlük'e gönüllüler arandığını öğrendi.Geri kalan hayatının büyük kısmını bu işe adadı.[5] En etkili gönüllülerden biri oldu, okuduğu kendi kişisel kütüphanesi sayesinde alıntı yaparak resimlerle özel kelimeler derledi. Sıklıkla öldürdüğü adamın dul eşi tarafından ziyaret ediliyordu ve kadın ona kitaplar getiriyordu. Sözlüğü derleyen gönüllüler isterlerse sözlükteki kelimelerin örnek kullanımlarını yayınlayabiliyorlardı. Chester da bunu yaptı ve listesi kolaylıkla büyüdü. Yıllar sonra Oxford İngilizce Sözlük editörü Dr. James Murray, Minor'ın geçmişini öğrendi ve onu ziyaret etti.[kaynak belirtilmeli]
1902'de Minor'ın durumu kötüleşti ve kendi penisini kesti.(autopeotomy).[6] Sağlığı kötüleştiği için ABD'ye St. Elizabeths Hastanesi'ne dönmesine izin verildi; daha sonra dementia praecox tanısı kondu. 1920'de New Haven, Connecticut'ta öldü.[kaynak belirtilmeli]
Popüler kültürde
[değiştir | kaynağı değiştir]Simon Winchester tarafından 1998'de yayımlanan The Surgeon of Crowthorne isimli kitap (ABD'de The Professor and the Madman adında yayımlandı) Minor'ın yaşamının son yıllarından ve Oxford İngilizce Sözlük yazarı olduğu zamanlardan günlükler içeriyor. Ayrıca 2018 yapımı Mel Gibson'nın başrolü olduğu Deli ve Dahi filminde hayatı ve Oxford sözlüğüne yaptığı katkılar trajik bir şekilde anlatılmıştır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Winchester 1998, s. 47.
- ^ a b Winchester 1998, ch 3.
- ^ "Broadmoor Asylum", Asylums, Birleşik Krallık: Institutions, 17 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 4 Kasım 2013.
- ^ "William Chester Minor", Documents (PDF) (biography), Berkshire, UK: Record office, 28 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 4 Kasım 2013.
- ^ "William Chester Minor", Contributors, Oxford English Dictionary, 23 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 4 Kasım 2013.
- ^ Forsyth, Mark (Kasım 2011), The Etymologicon: A Circular Stroll through the Hidden Connections of the English Language.
Diğer kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Winchester, Simon (1998), The Professor and the Madman: A Tale of Murder, Insanity, and the Making of the Oxford English Dictionary (hardback and trade paperback), New York: HarperPerennial, ISBN 0-06-017596-6, OCLC 38425992 (The Surgeon of Crowthorne (original bas.), Birleşik Krallık, ISBN 0-14-027128-7, OCLC 42083202).
- Aurandt, Paul (1984). "14. Pen Pals". Paul Harvey's the Rest of the Story. Londra: Bantam. ss. 31-33t. ISBN 0-553-25962-8.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Biography of William Chester Minor5 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- oxforddnb.com22 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Find a Grave'de William Chester Minor
