Vikiproje:Madde Değerlendirmesi

Madde Değerlendirme

Madde Sınıfları Önem Değerlendirmesi Kategoriler Üyeler

Madde Değerlendirmesi Vikiprojesi nedir?

Madde Değerlendirmesi Vikiprojesi, Vikipedi'deki "Ölçme Değerlendirme" işlemlerinin koordine edildiği bir vikiprojedir. Bu Vikiproje, Vikipedi'de bulunan sayfaların kategorize şekilde değerlendirilmesini ve maddelerin, alâkalı Vikiprojelerle bağlanmasını amaçlamaktadır. Katılımcıların hedefi hem değerlendirilmemiş maddeleri değerlendirmek hem de önem veya sınıflandırma cetvellerine uygun olmayan şekilde değerlendirilmiş madde değerlerini düzenlemek olacaktır.

• Bu bölümde ansiklopedik maddelerin değerlendirilmesi için gerekli olan temel yapı oluşturulmuştur. Ansiklopedinin sadece makale sayısının (miktar) büyüklüğünde zenginliği yanında içerik ve sunum olarak makalelerin kalitesinin arttırılması için yazarlara kullanabilecekleri bir mekanizma sunmak amaçlanmaktadır. Bu projenin altında gerçekleşen ölçme değerlendirme "sunum"' ve "içerik zenginliği" temel alınmış ve madde doğruluğu konusunda hiçbir söylemi olmadığı unutulmamalıdır. İçerik zenginliği çoğunlukla kapsadığı ifadelerin doğruluğuna karşı bir önyargı uyandırsa da bu ilişkinin her koşul için geçerli olmadığı unutulmamalıdır.

• Bu proje viki sayfalarına katkıda bulunan yazarlara yazım olarak katkılarının geliştirilmesine yardımcı olması amacıyla topluluk kriterlerinin belirlenmesi ve geliştirme çabalarının bu kriterler altında düzenli bir şekilde yürütülmesini amaçlamaktadır. Yazarlara düzenli bir biçimde katkıları hakkında bilgilendirme işlevi de görmektedir. Yazarlar arası maddelerin kalitesinin arttırılması amaçlı iletişimi belli bir dil içinde kurulmasına yardımcı olması amaçlandırılmaktadır. Madde gelişiminin adım adım düzenlenmesini, yazarların emeklerinin veriminin artmasını amaçlamaktadır.

• Maddelerin değerlendirmeleri proje üyeleri tarafından belli bir sıraya bağlı olmadan yürütülür. Gönüllü olarak çalışan bu üyeler kendi alanları içinde alt konuları ele almaktadırlar.

Madde sınıfları nedir?

Madde sınıfları, bir maddenin gelişmişlik düzeyini belirleyen ölçütlerdir. Bir maddenin ölçülmesi maddenin "tartışma" sayfasına eklenecek proje başlığının sınıfı ve önemi değişkenlerine atanan birimlerle sağlanır. Bu birimler maddenin bulunduğu kategorinin içine eklenmesini sağlar. Örnek olarak; bir maddenin Çevre Vikiprojesi'ne dahil edilmesi, {{Vikiproje}} şablonunun eklenmesi ile sağlanır.

{{Vikiproje | Proje = Çevre | Sınıf = ... | Önem = ??? }}

Maddenin "sınıf" değeri aşağıdakilerden birisi olabilir:

• Seçkin Madde (Topluluk kararıyla, seçkin içerik sorumluları tarafından verilebilir.)
• Seçkin Liste (Topluluk kararıyla, seçkin içerik sorumluları tarafından verilebilir.)
• Kaliteli Madde (Topluluk kararıyla, seçkin içerik sorumluları tarafından verilebilir.)
• B
• C
• Başlangıç
• Taslak
• Liste

"Sınıf" değeri boş bırakıldığında sınıf değeri Değerlendirilmemiş olmaktadır. Bir maddenin "sınıf" değeri belirtilmediğinde Kategori:Değerlendirilmemiş-sınıf Vikiproje sayfaları'ndaki ilgili alt kategoriye eklenir. Yukarıda belirtilen değerler "Sınıf" değerleri başlığı altında verilen tanımlara göre kullanılmalıdır.

"Sınıf" değerleri

Ayrıca bakınız: Vikipedi:Kaliteli Maddeler, Vikipedi:Seçkin Maddeler ve Vikipedi:Madde taslağı

Madde Gelişimi Sınıflandırma Cetveli

Sınıf	Değerleri	Okunma	Yazarlık (biçimlendirme)	Örnekler
SM SM Sınıfı	Bu sınıfa girebilmek için maddelerin "Vikipedi:Seçkin Maddeler" koşullarına uyması ve standartları hâlâ koruyor olmaları gereklidir.	Kesin ve nihai şekli. Diğer maddelerin arasından kolaylıkla fark edilen, bir ansiklopedi maddesi olarak büyük bir kaynak bilgi. İçinde referansları açık ve eksiksiz, ilgili kaynakları belirtilmiş.	Yeni bir bilgi ortaya çıkmadıkça daha fazla düzenleme, biçimlendirme gerektirmemekte.	Yeni Cami (Lefkoşa) (21 Nisan 2021 sürümü)
SL SL Sınıfı	Bu sınıfa girebilmek için maddelerin "Vikipedi:Seçkin Listeler" koşullarına uyması ve standartları hâlâ koruyor olmaları gereklidir.			Osmanlı padişahları listesi (5 Temmuz 2014 sürümü)
KM KM Sınıfı	Bu sınıfa girebilmek için maddelerin "Vikipedi:Kaliteli Maddeler" koşullarına uyması gereklidir.	Okuyucuların büyük bir bölümüne çok yararlı. Konu kapsamlı olarak incelenmiş. Hemen göze batan sorunlar (konuda boşluklar, başka madde haline getirilebilecek fazla miktarda bilgi) temizlenmiş. Konu bir yazı olarak iyi düzenlenmiş ve sadece ansiklopedik yapısını geliştirmek için olan çalışmalar geriye kalmış.	Yazım anlatımını iyileştiren bazı değişiklikler yapılabilir. Madde bu seviye ilk defa içindeki cümlelerin ilerideki değişikliklerde fazla (çıkarma gibi) bir biçimlendirmeye gidilmeyeceği hale gelmiştir. Bu safhada yazının iç bağlantıları tamamlanmamışsa bunu yapmanın zamanı gelmiştir.	TCG Peyk (21 Nisan 2021‎ sürümü)
B B Sınıfı	Kaliteli madde statüsüne çok yaklaşmış olan maddeler B- sayılmalıdır. B sınıfı maddeleri 6 şartı yerine getirmelidir: Kaynakça yeterlidir. Madde yeterli ve uygun olacak şekilde konu başlıklarına bölünmüştür. Konu bir yazı olarak iyi düzenlenmiştir. Maddenin belli bir yapısı vardır, alakalı materyel aynı başlık altında toplanmıştır. Oldukça iyi yazılmıştır. Uygun yerlerde ek bilgi ihtiva eder. Gereksiz teknik terimlerinden arındırılmış; gerekli teknik terimler ise açıklanmış ya da iç bağlantı verilmiştir.	Okuyucuların çoğuna yararlı olsa da konunun uzmanları için yeterli düzeyde değil.	Az miktarda anlatımın düzenlenmesine ihtiyaç vardır. Uzman ilgisi gerekir.	Adolf Hitler (21 Nisan 2021 sürümü)
C C Sınıfı	Başlangıç sınıfı için belirtilmiş unsurların çoğunluğuna sahiptir. Buna karşın anlatımda boşluklar alt kavramların işlenişinde eksiklikler, önemli noktalarda veya kaynakça eksiklikleri bulunmaktadır, anlatım yazım sorunları, içeriğin dengesiz işlenmiş olması, (taraflı) olması veya kişisel araştırma içermesi gibi sorunlar olabilir.	Okuyucuların bir bölümüne yararlı, ama herkese değil. Konu hakkında daha önceden bilgisi olmayanlara yararlı gibi gözükse de konunun içeriğine hakim olanlar için yeterince açık gelmeyecektir. Bu maddeden yararlanılarak hazırlanacak bir çalışma hata içerebilir.	Önemli miktarda anlatımın düzenlenmesine ve Vikipedi ilkeleriyle uyumsuz kısımların temizlenmesine ihtiyaç vardır. {{Düzenle}} şablonu taşıyan maddeler genelde bu düzeyde olurlar.	Kıbrıs Cumhuriyeti (10 Haziran 2014‎‎ sürümü)
Başlangıç Başlangıç-Sınıfı	Madde yeterli derecede kapsam içermekte ama anlatım yönünden eksikliklikler göstermekte. Örneğin Afrika hakkında bir madde bu sınıfta olsa, coğrafya kısmı iyi olup tarih ve kültüre değinmemiş olabilir. Aşağıdaki unsurlardan en az birine sahiptir. Konuyu açıklayan bir resim veya grafik. Konunun içinde bulunan kavramların derinlemesine işlendiği bağlantılar. Konunun alt başlıklara bölünerek daha düzenli olarak bu başlıklarda anlatılması. Yeni bazı alt başlıklar ekleyerek konu içinde bütünlüğe gidilmesi.	Madde kullanılmazlıktan çıkmış durumda. Bazı okuyucular öğrenmek istediklerini bulabilirler; ama çoğu başka bilgi kaynaklarına başvurmak gereğini duyacaktır. Maddenin geliştirilme gereği barizdir.	Anlatımın geliştirilmesi gerekli. Birçok düzenlemeler ve biçimlendirmeden geçecek durumda. Birçok alt maddenin eklenmesi, birçok tamamlayıcı kavramın işlenmesi gerekli. Bu aşamada {{Düzenle}} şablonu eklenmesi daha erkendir.	1848 Devrimleri (5 Ocak 2014‎ sürümü)
Taslak Taslak Sınıfı	Bu madde çok kısa içeriğe sahip veya içerik birçok değişik ve birbirine bağlı olmayan olguları içermekte. Bir maddenin kısalığı, sahip olması gereken içeriğine göre tanımlanan ve konusuna göre değişken bir kavramdır. Başlığın altındaki yazı uzun olsa bile dengeli olmadığı sürece (anlatımı akıcı ve birbirine bağlı) bu sınıfa girer.	Konuya tamamen yabancı birisine faydalı olabilir. Konu hakkında çok genel bilgilere sahip birisi için faydasız. En iyi olasılıkla ayrıntılı bir sözlük tanımını içermekte. Kavram ile ilgili bilgi verse de bunlar sayfaya gelişigüzel serpilmiş izlenimi vermekte.	Her türlü yardım bu tip maddelerde yardımcı olacaktır.	Orams Davası (23 Mart 2013‎ sürümü)
Liste Liste Sınıfı	Vikipedi:Listeler sayfasındaki kriterlere uyan maddelerdir. Birçok iç bağlantı ve kısa tanımlar bulunmalıdır.	Mantıklı ve okuyucuya yardımcı olacak şekilde yazılmalı.	Listeler, geniş bir kalite yelpazesine (taslaktan, seçkine kadar) dağılabilir.	Türkiye cumhurbaşkanları listesi (21 Nisan 2021‎‎ sürümü)
Gerekli Gerekli Sınıfı	Gerekli olduğu düşünülen bu madde henüz yazılmamış.	Böyle bir madde henüz yok.	Uygun şekilde sayfa yaratılmalı.	?

Önem değeri nedir?

Bir maddenin ölçülmesi maddenin "tartışma" sayfasına eklenecek proje başlığının sınıfı ve değeri değişkenlerine atanan birimlerle sağlanır. Bu birimler maddenin bulunduğu kategorinin içine eklenmesini sağlar. Örnek olarak; bir maddenin Çevre Vikiprojesi'ne dahil edilmesi, {{Vikiproje}} şablonunun eklenmesi ile sağlanır.

{{Vikiproje | Proje = Çevre | Sınıf = ... | Önem = ??? }}

Maddenin "değerini" belirleyen aşağıdaki özelliklerden birisi kullanılabilir.

• En (Kategori:En-önemli Vikiproje sayfaları maddeler arasına ekler)
• Çok (Kategori:Çok-önemli Vikiproje sayfaları maddeler arasına ekler)
• Orta (Kategori:Orta-önemli Vikiproje sayfaları maddeler arasına ekler)
• Az (Kategori:Az-önemli Vikiproje sayfaları maddeler arasına ekler)

"Önem" değeri boş bırakıldığında Bilinmeyen-önem olmaktadır. Bir maddenin önem değeri belirtilmediğinde Kategori:Bilinmeyen-önemli Vikiproje sayfaları'ndaki ilgili alt kategoriye eklenir. Yukarıda belirtilen değerler "Önem" değerleri başlığı altında verilen tanımlara göre kullanılmalıdır.

"Önem" değerleri

Bir maddenin "önem" değerleri, maddenin ilgili vikiprojeler açısından önemini belirtir. Bu değerler, maddenin nesnel değeri olarak kabul edilmemelidir. Bu birimler maddenin bulunduğu projeye bağlı olarak proje amaçlarına ne kadar yakın veya uzak durduğunu belirtmek için atanır. Vikiprojelerin temel amacı anlatmak istedikleri konuyu genel bir viki okuyucusuna (Türkiye'den geldiği varsayılan) ne kadar önemli olarak kabul ettiğinin bir ifadesi olarak algılanmalıdır. İyi bir vikiproje sadece projeye katkıda bulunanların ilgi alanına yönelik geliştirme yapmadığı, amacının genel okuyucuya yeterli ve düzenli bir bilgi kaynağı sunma çabasında olmasıyla değerlendirilmektedir.

"Önem" değerleri vikiproje sayfalarına katkıda bulunmak isteyen yazarlara hangi maddelere katkıda bulunarak konun okuyucularına daha çok yararları olabileceklerine dair bir yardımcı oldukları unutulmamalıdır. İyi vikiprojelerin, önemlilik değeri yüksek olan sayfalarının kaliteli sayfalar olması beklenmelidir.

Madde önemi cetveli

Önem	Kriter	Örnekler Vikiproje:Türkiye alanından
En	Madde kendi alanı için ana konulardan biridir, çok kritiktir. Alanlarında uluslararası kayda değerliğe kavuşan konular için ayrılmıştır.	Türkiye, Atatürk, Türkiye tarihi, Türkiye coğrafyası, Türkiye ekonomisi, Türkiye'deki iller ve Osmanlı İmparatorluğu maddeleri
Çok	Madde kendi alanı için yan konulardan biridir, son derece önemlidir. Uluslararası itibara ulaşmamıştır veya yalnızca belirli bir kıtada kayda değerdir.	Türkiye demografisi, Türkiye'de enflasyon, Türkiye'de seçimler, Celâl Bayar ve 2023 Kahramanmaraş depremleri maddeleri
Orta	Madde kendi alanı için alt konulardan biridir, yalnızca kendi özel alanı veya konusu içinde kayda değerdir ve belirli bir yerde veya alanda kayda değerlik kazanmıştır.	Adıyaman, Ege Bölgesi, Antep Kuşatması, E-muhtıra ve Cengiz Topel maddeleri
Az	Madde, kendi çalışma alanı içinde bile özellikle kayda değer veya önemli değildir. Yalnızca kayda değer bir maddenin belirli bir bölümünü kapsayacak şekilde dahil edilebilir.	Ermenistan-Türkiye ilişkileri, Suriye-Türkiye sınırı, 2016 Taksim mitingi ve Ozan Tufan maddeleri

Sık Sorulan Sorular

Bir maddenin kalite kontrolü için ne yapmam gerekli?

Önce maddenin ait olduğu bir VikiProje bulunmalısınız (Köy çeşmesi sayfası projeleri listelemektedir). Bu projeler ilgili yazarlara ortak buluşma imkanı sağlamakta ve topluluk kalite kontrolu için temel oluşturmaktadırlar. Her projenin bir "kalite kontrol" başlığı vardır. Bu başlığı tartışma sayfasına eklemeniz yeterli olacaktır. Belli bir süre içinde proje üyelerinden birisi sayfanın içeriğini değerlendirecektir.

Oluşturduğum bir madde hakkında nasıl değerlendirme isterim?

Her projenin sayfasında alt başlık olarak değerlendirilmesi istenen maddeler bulunmaktadır. Kullanıcı isminizle madde bilgisini bu başlığın altına ekleyiniz. Ayrıca değerlendirilmemiş maddeler Değerlendirilmemiş ve Bilinmeyen kategori sayfalarında listelenmektedir.

Maddeleri kim değerlendirmektedir?

Başvuruda bulunduğunuz proje üyeleri maddelerin değerlendirilmesiyle yükümlüdürler. Her proje üyesi maddenin değerlendirmesine katılabilir. Bir projenin kalitesinin üyeleriyle belirlendiği unutulmamalıdır.

Oluşturduğum madde hakkında değerlendirme yapılmış ama hiçbir not bırakılmamış?

Vikipedi'nin gelişme hızıyla proje üyelerinin zamanları aynı hızla artmamaktadır. Bu koşullarda gecikmeler anlayışla karşılanmalıdır. Önünüzde iki yol bulunmaktadır. Bilgi eklediğiniz bu ortamın düzenli çalışması için topluluk işlerine siz de el atabilirsiniz. Birçok yazarın kendisine nazik bir şekilde başvurduğunuzda, başvurunuzu geri çevirmediğini göreceksiniz.

Oluşturduğum bir madde hakkında nasıl başkalarının fikrini alırım?

Topluluk incelemesi kuralları belirgin birşekilde sayfasında belirtilmektedir. Her proje kendi Portalı altında topluluk incelemesi kurallarını açıklamaktadırlar.

Bir maddeye atanan özellikleri doğru bulmazsam?

Projeler kendi sayfaları altında madde değerlendirmesi için alan açmaktadırlar. Bu düşüncelerinizi proje üyeleriyle anlaşma yoluna giderek çözmeniz gerekmektedir. Unutmayın Kaliteli madde değeri üstü genellikle projelerin kendi içinde anlaşarak atadıkları değerler olmaktadır. Nesnel değerler düşük kaliteli maddelerin tesbitinde yüksek kaliteli madelerden daha verim olmaktadır. Bu yüzden bahsettiğiniz konu için büyük bir ihtimalle nesnel değerler bulmak zor olacaktır.

Bu değerlendirmeler kişilere göre değişmekte (öznel)?

Kullanıcı insiyatifi Vikipedi'nin A'dan Z'ye her alanında mevcut durumda. Burada da farklı bir durum söz konusu değil. Bazı kıstaslar temel alınarak değerlendirmelerin yapıldığı bu sistem geliştirilenlerin en iyisidir.

Üyeler

Katılmak için kullanıcı adınızı katılımcı listesine ekleyin.

Proje katılımcıları kullanabilir:

	Kullanıcı kutusu
{{Kullanıcı Kalite değerlendirmeni}}	Bu kullanıcı madde kalite değerlendirmesi yapmaktadır.

Bakınız

• Ölçme değerlendirme. Sistemdeki bütün projelerin özeti.
• Bir madde seçkin seviyesine nasıl getirilir.
• Daha iyi madde yazmak için rehber