U-20 (Kriegsmarine)
U-20 Kriegsmarine'nin tip IIB hafif tonajlı bir denizaltısıdır. Geminin omurgası, 1 Ağustos 1935'te yapılmaya başlandı. 1 Şubat 1936'da görevlendirildi. II. Dünya Savaşı esnasında, düşman ticaret filosuna karşı operasyonlara başladı. 1,846 tondan ağır 16 gemiyi batırarak çoğuna zarar verdi.
Hitler İngiltere ile savaşını bitirmeden Rusya'ya saldırma düşüncesinde idi. Türkiye savaşa katılmamış, Montrö Boğazlar Sözleşmesi gereği boğazdan gemiler geçemiyordu. Önce Türkiye'ye üç denizaltısını (Atılay, Saldıray, Batıray) satın alma teklifi sundu. Türkiye bu teklifi reddetti. Hitler bu sorunu aşmak için hafif tonajlı altı denizaltıyı (U9,U18, U19, U20, U23, U24) Karadeniz'e taşımayı planladı.[1]
Sovyet donanmasıyla savaşabilmesi için 30. denizaltı filotillası'dan bir konvoy refakatçisi tarafından karayolu ve Tuna Nehrinden Karadeniz'e indirildi. 26 Haziran'da 1943 te U-20 Sualtı bombası ile saldırıya uğradı. Sovyet gemilerine önemli zararlar veren denizaltılar savaşın sonuna doğru Romanya'nın taraf değiştirme ile limansız kaldı. Türkiye’ye denizaltıları satın alması teklif edildi. Bu teklif reddedildi. Mürettebata Türkiye kıyılarına yaklaşmaları, denizaltıları batırıp, botlarla karaya çıkmaları emredildi. Karaya çıkan askerlerin karayolu ile Yunanistan'daki Alman birliklerine ulaşmaları bildirildi. Batı Karadeniz'de bir araya gelen denizaltı mürettebatı, karaya çıkış yerleri olarak Ağva, Karasu ve Ereğli'yi seçtiler.[2]
U-20 10 Eylül 1944'te Karadeniz'de Karasu kıyıları açıklarında mürettebatı tarafından batırıldı. Karaya çıkan Alman askerleri halk tarafından fark edilerek, güvenlik kuvvetlerine teslim edildi. 1994 yılında Karasu açıklarında deniz tatbikatı sırasında U-20'yi bulundu.[2]
U20, 42,7 m uzunluk, 4,1 m genişliğinde idi. Sahilden 4 km uzaklıkta, kule derinliği 18 m, dip derinliği 23 m'dir.[3] Batığın üzeri balıkçı ağlarıyla kaplanması canlı yaşamı tehdit etmektedir. Batığın temizlenerek dalış turizmine kazandırılmasına çalışılmaktadır.[4] Parçalanmadan batan ve sığ sularda olan, iyi korunmuş batık, Türkiye’nin en iyi on dalış alanından biri kabul edilmektedir.[5] Mürettebatı ölmeden U20'yi terk ettiğinden savaş mezarı değildir, bu nedenle dalışa izin verilmektedir.[2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "TUNA NEHRİNDEN KARADENİZE". Hitler’in kayıp denizaltı filosu Türk kıyılarında. ntv.com.tr. 23 Şubat 2008. 9 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2015.
- ^ a b c "U-20". sakaryakarasu.bel.tr. 22 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2015.
- ^ "U-20 Denizaltısının hikayesi". Karasu'daki U-20 denizaltısı Alman basınında. cnnturk.com. 8 Şubat 2011. 9 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2015.
- ^ "Hitler'in batık denizaltısı, balık ağlarından temizlendi". denizhaber.com.tr. 31 Mayıs 2015. 3 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2015.
- ^ "Geçmişe ışık tutan hazine". Türkiye’nin en iyi 10 dalış noktası. 24 Haziran 2011. 16 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2015.