Triops
Triops | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
|
Triops, Notostraca takımından kabukluların ortak adı.
Sıklıkla, yaşayan fosil olarak anılırlar. Yaşayan fosil tanımını hak etmektedirler. 300 milyon yıldır fazla bir değişiklik göstermeden bugünlere gelebilmiş bir canlıdır. En eski Triops fosilleri Karbonifer döneme dayanmaktadır. Halen yaşayan canlılar arasında kökeni en eski olanıdır.
Triops cancriformis fosilleri 200 milyon yıl yaşındadır ve Trias Dönemi 'ne dayanmaktadır. İlk dinozorlar dünya üzerinde yürürken göllerde Triopslar bulunmaktaydı. Son dinozor 65 milyon yıl önce öldüğünde ise Triops'lar hâlâ mevcuttu.
Triops'ların bulunduğu eski çağlarda dünyada hesap edilemeyecek sayısız değişiklikler oldu. Dünya tek bir süper kara olan Pangeadan günümüzün yedi kıtalı haline ulaştı. İklim şartları sıcak dönem ve buzul çağı arasında sayısız defa gitti geldi. Birçok canlı bu dönemler boyunca farklı nedenlerle evrim geçirdi ve değişti.
Bütün bu değişimler boyunca Triopslar mevcuttu. Triopslar mükemmel adaptasyonun ve kurtuluşun biyolojik mucizeleridirler. Günümüzde Antarktika dışında bütün kara parçalarında yaşamaktadır. Bilinen 15 türü mevcuttur.
En sık bulunan Triops türü Triops longicaudatus 'tur. Bu tür altın renkli ve çoğunlukla Triops cancriformis 'den biraz daha ufaktır. Ilık suda yaşamaktadır.
Triops cancriformis doğada (evde beslemek için de satılmaktadır) 11 cm uzunluğa ulaşmaktadır (Bu uzunluğa kuğruğu dahil değildir.). Evde beslenmesi halinde ise uzunluğu 8 cm'e ulaşabilmekle birlikte ortalama 6 cm'de kalmaktadır.
Triopslar geçici göllerde yaşamaktadırlar (yağmurlarla veya taşkınlarla oluşan ömrü birkaç ayı geçmeyen göller). Çoğunlukla sıcak iklimli ve ömrü kısa olan göllerde bulunabilirler.
Üreme
[değiştir | kaynağı değiştir]Triops yumurtaları tamamen kuru ortamda, donma derecesinin altında ve kaynama derecesinin altındaki sıcaklıklarda 27 sene dayanabilmekte ve uygun koşullar ortaya çıktığında hemen canlılık belirtileri göstermekte ve Triops ortaya çıkmaktadır. Bir Triops yumurtasını alır, gün ışığında, 22 derecede, 48 saat bekletirseniz larva ortaya çıkar. Triops yumurtaları çok hafiftir. Bu nedenle rüzgarla yayılabilmektedir.
Birkaç litre yağmur suyunda haftalarca yaşayabilirler.
Bir Triops larvası cm'nin 1/20 si kadar boydan (yarım milimetre) birkaç cm'ye sadece bir haftada ulaşabilir. Bu hızlı büyüme özellikleri nedeni ile günlük yedikleri yiyecek toplam vücut ağırlıklarının %40'ı kadardır. Organik olan her şey onlar için yiyecektir. Bulundukları gölde bakteri, yosun, sivrisinek yumurtaları vb. her şeyi yerler.
Triops yumurtaları erkek Triops tarafından döllenmese bile bu yumurtalardan larva oluşabilmektedir. Döllenmeyen yumurtalardan çıkan larvalar dişi olmaktadır. Bu da birçok Triops populasyonunun çoğunlukla dişilerden oluşmasına neden olmaktadır. Zaman zaman 100 dişiye 1'den daha az erkek düşmektedir. Bu strateji bazı popülasyonların tamamen dişilerden oluşmasına neden olmaktadır. Bu yeteneklerine rağmen Triops'lar dişi ve erkek olarak ayrılmakta ve normal şekilde de çoğalabilmektedir.
Sınıflandırma
[değiştir | kaynağı değiştir]- Notostraca
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Wikimedia Commons'ta Notostraca ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur