Tommy (film)
Tommy | |
Yönetmen | Ken Russell |
---|---|
Yapımcı | Ken Russell Robert Stigwood |
Senarist | Ken Russell Pete Townshend |
Oyuncular | Oliver Reed Ann-Margret Roger Daltrey |
Müzik | The Who |
Görüntü yönetmeni | Dick Bush |
Kurgu | Stuart Baird |
Stüdyo | Hemdale Film |
Dağıtıcı | Columbia Pictures |
Cinsi | Sinema filmi |
Türü | Müzikal, dram, fantezi |
Renk | Renkli (Metrocolor) |
Yapım yılı | 1975 |
Çıkış tarih(ler)i | 19 Mart 1975, New York 9 Mayıs 1997, Türkiye 14 Nisan 2004, İstanbul Film Festivali (Sinepop) |
Süre | 111 dakika |
Ülke | İngiltere |
Dil | İngilizce |
Diğer adları | The Who's Tommy Tommy by 'The Who' Tommy: The Movie |
Tommy 1975 İngiltere yapımı fantastik müzikal filmdir. Birçok ülkede olduğu gibi Türkiye'de de özgün adı ile gösterilmiştir.
İngiliz rock grubu The Who'nun 1969 tarihli aynı adlı rock opera albümüne dayanan bu müzikal filmi Ken Russell yönetmiş, senaryosunu da The Who'nun gitaristi Pete Townshend'in tekstinden uyarlayarak yine Ken Russell yazmıştır. Aynı zamanda filmin yapımcılarından biri olan yönetmenin filmde bir de küçük rolü vardır. Oliver Reed, Ann-Margret ve Jack Nicholson gibi sinemanın ünlülerinin yanı sıra Elton John, Eric Clapton, Tina Turner gibi müzik dünyasının devleri ve Pete Townshend başta olmak üzere bizzat "The Who" topluluğunun elemanları bu geniş kadrolu filmde rol almışlardır. Bu müzikal filmde tüm diyaloglar şarkı şeklindedir.
Sağır, dilsiz ve gözleri görmeyen bir erkek çocuğunun usta bir pinball oyuncusu olması ve bu nedenle dini bir tarikatın dikkatini çekerek onlar tarafından bir mesih olarak kabul edilmesinin anlatıldığı "Tommy",Quintaphonic yani 5 kanallı Dolby Stereo ses sistemi ile çekilen ilk ve tek film olma özelliğini de taşımaktadır.[1][2]
Nora Walker rolündeki Ann-Margret, "en iyi kadın oyuncu" Oscar'ına aday gösterilmiş, aynı dalda Altın Küre ödülünü almıştı. Ann-Margret Oscar ödülünü Guguk Kuşu filmindeki rolüyle Louise Fletcher'e kaptırmıştı. O yıl filmin müziği ile Pete Townshend de Oscar'a aday gösterilmişti.
Aynı rock opera albümü 1990'lı yıllarda bu kez bir müzikal haline de getirilmiş ve Broadway'de 1993'te sahnelenmişti.[3]
Konusu
[değiştir | kaynağı değiştir]Film II. Dünya Savaşı'nın son yıllarında İngiltere'de başlar. Yüzbaşı Walker (Robert Powell) ve eşi Nora Walker'ın (Ann-Margret) mutlu günleri, yaşadıkları şehrin bombardıman sonucu yakılıp yıkılmasıyla sona erer. bir savaş pilotu olan yüzbaşı cepheye çağrılır, bir süre sonra uçağı vurulup düşürülünce adı savaş kayıpları listesine yazılır. Nora Walker hamiledir ve tam savaşın sona erdiği gün doğum yapar, Tommy (Barry Winch) adını verdiği bir erkek çocuk dünyaya getirmiştir. Tommy 6 yaşındayken gittikleri bir tatil kampında annesi kamp görevlilerinden Frank Hobbs (Oliver Reed) adlı bir adamla yakınlaşır ve evlenirler. Bir gece küçük Tommy odasında uykuya dalacakken pilot babasını karşısında görür, Yüzbaşı Walker savaşta ölmemiştir, ancak üvey babası Frank Hobbs'un yüzbaşıyı öldürdüğüne şahit olur. Annesi ve üvey babası ondan gördüklerini ve işittiklerini unutmasını ve kimseye bir şey söylememesini isterler. Bu travmayla içine kapanan Tommy artık görmez, işitmez ve konuşmaz olur.
Ailesi, acılar içinde büyüyen ve artık bir delikanlı olan Tommy'yi (Roger Daltrey) iyileştirmek için çeşitli çarelere başvurur. Önce Marilyn Monroe şifa tarikatini denerler. Vaizleri Eric Clapton'dır ve kiliselerinde rock müzik yapılır, ikonalarda hep Monroe'nun resimleri vardır. Monroe maskeleri takmış ve Monroe kıyafetine bürünmüş din görevlileri bir yandan dans ederlerken bir yandan da şifa bulmak için gelmiş sakat ve hasta insanların ağızlarına kutsal ekmek yerine uyuşturucu verirler ve üzerine Johnny Walker viskisinden yudumlatırlar. Burada umduklarını bulamayan aile bu kez de bir striptiz kulübünde çalışan ve kendine "uyuşturucunun kraliçesi" diyen "çingene" nin (Tina Turner) uyuşturucularla uyguladığı özel terapisini denedikten sonra umutlarını kesip Tommy'yi kendi haline bırakmaya karar verirler. Evde akrabaları ile kalan Tommy'ye önce psikopat kuzeni Kevin (Paul Nicholas) bolca eziyet eder, daha sonra da amca Ernie'nin (Keith Moon) cinsel tacizine maruz kalır.
Bir ara hurdalıkta bulduğu bir pinball masası onun hayatını değiştirecektir. Gözleri görmediği ve işitmediği halde bu oyunda çok ustalaşır ve eski pinball şampiyonunu (Elton John) konser tarzında bir yarışmada (Elton John'un yarıştığı pinball masasında klavye vardır) yenerek dünya şampiyonu olur ve ailesine bir servet ve ün kazandırır. Son olarak gittikleri bir uzman doktor da (Jack Nicholson) Tommy'yi ancak ani bir şokun kendine getirebileceğini söyler. Bütün gün önünde durduğu aynanın kırılmasıyla bu şok gerçekleşir, Tommy dünyaya geri döner. Ancak yeni mesih olduğuna inanmaktadır ve çevresinde ona inananlardan oluşan yeni bir tarikat oluşmaya başlar.
Oyuncu kadrosu
[değiştir | kaynağı değiştir]- Oliver Reed ... Frank Hobbs
- Ann-Margret ... Nora Walker
- Roger Daltrey ... Tommy Walker
- Elton John ... Yerel delikanlı, eski pinball şampiyonu
- Eric Clapton ... Vaiz
- John Entwistle ... Kendisi
- Keith Moon ... Ernie Amca
- Paul Nicholas ... Kuzen Kevin
- Jack Nicholson ... Uzman doktor
- Robert Powell ... Yüzbaşı Walker
- Pete Townshend ... Kendisi
- Tina Turner ... Çingene, "uyuşturucu kraliçesi"
- Arthur Brown ... Rahip
- Victoria Russell ... Sally Simpson
- Ben Aris ... Peder Simpson
- Ken Russell ... Kötürüm
- Barry Winch ... Tommy Walker (çocukluğu)
Film hakkında notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- The Who'nun 1969 yılında doldurduğu müzik albümü "Tommy", rock opera tanımlamasının kullanılmış olduğu ilk müzik albümü olmuştur.[4]
- "Tommy" filminde orijinal müzik albümünde olmayan ve özellikle film için bestelenmiş birkaç şarkı bulunmaktadır. Bu şarkılar "Champagne," "Mother and Son," ve "T.V. Studio" dur. Albümdeki üç şarkı için de yeni sözler yazılmıştı, bu şarkılar ise şunlardır:"Pinball Wizard," "We're Not Gonna Take It," ve "Do You Think it's All Right?". Bir şarkının da adı değiştirilmiştir, orijinalinde "1921" olan parça "1951" yapılmıştır.[5]
- 14 Nisan 2004 yılında 23. İstanbul Film Festivali'nde Ken Russell adına düzenlenen özel gösteride "Yalnız Kalpler", "Aşık Kadınlar", "Valentino" gibi diğer ünlü filmleriyle beraber "Tommy" de gösterildi. Ayrıca bu vesileyle Türkiye'ye gelmiş olan Ken Russell'a 24 Nisan gecesi kapanış töreninde de bir "Yaşamboyu Başarı Ödülü" verildi.[6][7]
Filmin müziği
[değiştir | kaynağı değiştir]Filmdeki şarkıların listesi aşağıdadır:[8]
- Prologue-1945 - Beste ve yorum: Pete Townshend, John Entwistle
- Captain Walker - Beste ve yorum: Pete Townshend
- It's a Boy - Beste: Pete Townshend - Yorum: Pete Townshend, Margo Newman, Vicki Brown
- Bernie's Holiday Camp - Beste: Keith Moon ve Pete Townshend - Yorum: The Who, Ann-Margret, Oliver Reed, Alison Dowling
- 1951/What About the Boy - Beste: Pete Townshend - Yorum: Mike Kelly, Nicky Hopkins, Chris Stainton, Mick Ralphs, Caleb Quaye, Ann-Margret, Oliver Reed
- Amazing Journey - Beste: Pete Townshend - Yorum: Tony Newman, Nicky Hopkins, Alan Ross, Phil Chen, Pete Townshend
- Christmas - Beste: Pete Townshend - Yorum: Nicky Hopkins, Keith Moon, John Entwistle, Ann-Margret, Oliver Reed, Alison Dowling ve Vocal Koro
- Eyesight to the Blind - Beste: Sonny Boy Williamson - Yorum: Kenney Jones, John Entwistle, Eric Clapton, Arthur Brown
- Acid Queen - Beste: Pete Townshend - Yorum: Kenney Jones, Ron Wood, John Entwistle, Nicky Hopkins, Tina Turner
- Do You Think It's Alright? (I) - Beste: Pete Townshend - Yorum: Graham Deakin, Phil Chen, Nicky Hopkins, Alan Ross, Ann-Margret, Oliver Reed
- Cousin Kevin - Beste: John Entwistle - Yorum: Tony Newman, Dave Wintour, Paul Nicholas
- Do You Think It's Alright? (II) - Beste: Pete Townshend - Yorum: Graham Deakin, Phil Chen, Nicky Hopkins, Alan Ross, Ann-Margret, Oliver Reed
- Fiddle About - Beste: John Entwistle - Yorum: The Who, with John Entwistle on brass ve vokal: Keith Moon
- Do You Think It's Alright? (III) - Beste: Pete Townshend - Yorum: Graham Deakin, Phil Chen, Nicky Hopkins, Alan Ross, Ann-Margret, Oliver Reed
- Sparks - Beste: Pete Townshend - Yorum: The Who
- Extra, Extra, Extra - Beste: Pete Townshend - Yorum: Alan Ross, Pete Townshend, Tony Stevens, Kenney Jones, Simon Townshend
- Pinball Wizard - Beste: Pete Townshend - Yorum: Nigel Olsson, Dee Murray, Ray Thomas, Davey Johnstone, Elton John ve Vocal Koro
- Champagne - Beste: Pete Townshend - Yorum: The Who, Ann-Margret, Roger Daltrey
- There's A Doctor - Beste: Pete Townshend - Yorum: Ron Wood, Alan Ross, Kenney Jones, Chris Stainton, Ann-Margret, Oliver Reed
- Go to the Mirror - Beste: Pete Townshend - Yorum: Phil Chen, Richard Bailey, Caleb Quaye, Nicky Hopkins, Ann-Margret, Oliver Reed, Jack Nicholson, Roger Daltrey
- Tommy Can You Hear Me - Beste: Pete Townshend - Yorum: Alan Ross, Chris Stainton, Ann-Margret
- Smash the Mirror - Beste: Pete Townshend - Yorum: Kenney Jones, John Entwistle, Alan Ross, Ann-Margret
- I'm Free - Beste: Pete Townshend - Yorum: Kenney Jones, John Entwistle, Nicky Hopkins, Roger Daltrey
- Mother and Son - Beste: Pete Townshend - Yorum: Pete Townshend, Ann-Margret, Roger Daltrey
- Miracle Cure - Beste: Pete Townshend - Yorum: Alan Ross, Pete Townshend, Tony Stevens, Kenney Jones, Simon Townshend
- Sally Simpson - Beste: Pete Townshend - Yorum: Phil Chen, Nicky Hopkins, Eric Clapton, Graham Deakin, Pete Townshend, Roger Daltrey
- Sensation - Beste: Pete Townshend - Yorum: Tony Newman, Phil Chen, Nicky Hopkins, Alan Ross, John Entwistle, Pete Townshend, Roger Daltrey
- Welcome - Beste: Pete Townshend - Yorum: Pete Townshend, Ann-Margret, Oliver Reed, Roger Daltrey ve Vocal Koro
- T.V. Studio - Beste: Pete Townshend - Yorum: Pete Townshend, Ann-Margret, Oliver Reed
- Tommy's Holiday Camp - Beste: Keith Moon - Düzenleme: Martyn Ford - Yorum: Gerald Shaw ve Keith Moon
- We're Not Gonna Take It - Beste: Pete Townshend - Yorum: Caleb Quaye, Alan Ross, Nicky Hopkins, Mike Kelly, Fuzzy Samuels, Chris Stainton, John Entwistle, Roger Daltrey ve Vocal Koro
- Listeing to You/See Me, Feel Me - Beste: Pete Townshend - Yorum: The Who, Nicky Hopkins, Chris Stainton, John Entwistle, Roger Daltrey ve Vocal Koro
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ http://www.imdb.com/List?sound-mix=Quintaphonic&&heading=15;Quintaphonic [yalın URL]
- ^ en:Tommy (film)
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2009.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- IMDb'de Tommy
- allmovie.com'da "Tommy"
- Roger Ebert'in eleştirisi 24 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- İngiltere filmleri
- Film ödülü sahipleri
- Konusu İngiltere'de geçen filmler
- Ken Russell'ın senaryosunu yazdığı filmler
- Dick Bush'un görüntülediği filmler
- Ken Russell'ın yönettiği filmler
- Columbia Pictures filmleri
- The Who
- Birleşik Krallık müzikal filmleri
- Körler ile ilgili filmler
- 1970'lerde İngilizce filmler
- 1975 çıkışlı dramatik filmler