Sahti
Makale serilerinden |
Sahti; arpa, buğday, çavdar ve yulaf gibi tahıllardan yapılan, Finlandiya kökenli bir bira türüdür. Tahıllar maltlaştırılarak kullanılabileceği gibi maltlaştırılmadan da kullanılabilir. Malt yerine bazen tahıl ekmekleri fermente edilir.
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]"Sahti" sözcüğünün kökeni belirgin değildir. Ancak dilbilimciler, Almancada su (İngilizce: juice) anlamına gelen "saf" sözcüğünün İskandinav dillerine evrilerek "saft" olarak geçtiğini ve zamanla da "sahti"ye dönüştüğünü düşünmektedir.
Özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]Sahti, geleneksel olarak ardıç meyveleriyle tatlandırılır. Fermentasyon sonucu yan ürün olarak açığa çıkan izoamil asetat nedeniyle muz kokusu oldukça belirgindir.
Sahti, üst fermentasyon yöntemiyle elde edilir. Fermentasyon sonunda ortaya mayalı, buğulu, muza benzer fenolik tatların belirgin olduğu bir bira çıkar. Sahti aslında geleneksel olarak ev biracılığıyla üretilmektedir, ancak son yıllarda ticari versiyonları market raflarında yerini almıştır. Ticari olarak üretilen sahti, genel olarak %8,00 dolayında alkol içermektedir.
Üretim
[değiştir | kaynağı değiştir]Sahti üst fermentasyon yöntemiyle üretilen bir biradır. Geleneksel olarak pişirme mayalarıyla fermente edilir, ancak ale mayası da sıklıkla kullanılmaktadır. Diğer biralardan farklı olarak altı saate varan, uzun bir demlenme süresine sahiptir. Pek çok bira şerbeti sterilizasyon amacıyla kaynatıldıktan sonra fermentere aktarılırken sahti, kaynatmadan direkt fermentere aktarılır. Bu nedenle sahti türü biralar, diğer tür biralara oranla görece daha kısa bir raf ömrüne ve Lactobacillus bakterilerinin neden olduğu hafif bir ekşimsiliğe sahip olabilir.[1]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Sahti ile ilgili ilk yazılı kayıtlar 18. yüzyılın sonlarına aittir.[2] Ancak daha önceki yıllarda da sahti üretildiği düşünülmektedir. 1930 yılında Norveç'in kuzeyinde bulunan bir batıktaki gemi enkazından çıkarılan 9. yüzyıl tarzı ahşap varillerle sahti alım-satımı yapıldığı düşünülmektedir.[3]
Geleneksel olarak sahti, özel günlerde, düğünlerde ve hasat festivallerinde tüketilmiştir. Ağır olmayan versiyonları ise işçiler tarafından serinletici içki olarak kullanılmıştır.
Finlandiya'da Sahti
[değiştir | kaynağı değiştir]Finlandiya'da sahti, üretildiği bölgelere göre farklı özellikler gösterebilmektedir. Sysmä, Joutsa, Kuhmoinen ve Lammi en çok sahti üretilen yerlerdir. Alkol yüzdesi 4,7'nin üzerinde olduğu için Finlandiya'da sadece bira fabrikalarında, publarda ve Alko adlı tekel marketlerde satılır. Sahti tüketilene dek soğuk tutulması gerektiği için bütün Alko marketlerde bulunmamaktadır.
Diğer ülkelerde Sahti
[değiştir | kaynağı değiştir]Amerika Birleşik Devletleri'nde sahti, yakın zamanda ev biracılarının ve küçük çaplı bira üreticilerinin ilgi alanına girmiştir. 2008 yılında Dogfish Head Biracılık tarafından Finlandiyalı biracı Juha Ikonen işbirliğiyle Sah'tea adında, geleneksel Finlandiya sahtisi ile Chai Tea karışımı bir bira üretilmiştir.[4] Colorado eyaletindeki New Belgium Biracılık Şirketi tarafından da Sahti Ale adında bir bira üretilmektedir.[5] Samuel Adams tarafından üretilen Norse Legend ve Chicago'da bulunan Off Color Biracılık tarafından üretilen Bare Bear adlı biralar da birer sahti örneğidir.
Seattle'daki The Elysian Biracılık Şirketi, düzenledikleri Büyük Balkabaklı Bira Festivali için Kurpitsahti adında balkabaklı sahti üretmektedir.
Popüler kültürde Sahti
[değiştir | kaynağı değiştir]- 2003 yılında Finlandiya'da kurulan Folk Metal grubu Korpiklaani'nin 2015 yılında piyasaya sürdüğü Noita adlı albümde dördüncü sırada bulunan Sahti adlı parçada, sahti türü biralardan bahsedilmektedir.[6]
- Finlandiya'da kurulan bir başka Folk Metal grubu Turisas'ın 2004 yılında piyasaya sürdüğü Battle Metal adlı albümün dokuzuncu sırasındaki parça Sahti-Waari adını taşımaktadır.[7]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Mosher, Randy (2004). Strong, Gordon (Ed.). Radical Brewing. Brewers Publications. s. 244-245.
- ^ Bryant, Duncan. "Sahti: One of the World's Oldest Beer Styles". homebrewersassociation.org. 7 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2017.
- ^ Carr, Nick (19 Ağustos 2016). "Sahti: The World's Oldest Beer Style". 6 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2017.
- ^ Bilger, Burkhard (24 Kasım 2008). "A BETTER BREW - The rise of extreme beer". The New Yorker. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2017.
- ^ "Sahti Ale beer - New Belgium Brewing". newbelgium.com. 25 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2017.
- ^ "Korpiklaani - Noita". Encyclopaedia Metallum: The Metal Archives. 9 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2017.
- ^ "Turisas - Battle Metal". Encyclopaedia Metallum: The Metal Archives. 12 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2017.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Sahti6 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Beer Advocate)