Oyunlarla Yaşayanlar
| Oyunlarla Yaşayanlar | |
|---|---|
| Yazar | Oğuz Atay |
| Karakterler | Coşkun Ermiş Saffet Saadet Nine Servet Ümit |
| Ülke | Türkiye |
| Orijinal dil | Türkçe |
| Konu | Tanzimat'tan bugüne sürekli değişen politik ve toplumsal değerlerin, hedeflerin, ölçütlerin mahkûm bıraktığı Türk aydınının kronik bunalımının öyküsü. |
| Tür | Komedi |
Oyunlarla Yaşayanlar, Oğuz Atay'ın yazdığı tek tiyatro oyunu.
Tutunamayanlar ve Tehlikeli Oyunlar’la bir üçleme niteliği taşıdığı söylenir.[1][2]
Konusu
[değiştir | kaynağı değiştir]Çok çeşitli kültürlü, yaşamını sürdürmekle sanat üretmek, düşündüğünü söylemeye çalışmakla ortamın isteklerini karşılamak arasında boğulup kalmış bir emekli tarih öğretmeni ve ailesi çevresinde oyunlarla yaşayan insanlar. Bir yanda hamasi bir tarih, bir yanda güncel gerçekler, bir yanda sanat, bir yanda da geçim sıkıntısıyla süren hayat. İşte, Oyunlarla Yaşayanlar'da emekli tarih öğretmeni Coşkun Ermiş'in dramı. "Oyun nerede başlıyor, yaşam nerede bitiyor?" diye soruyor Coşkun. Öyle ki o, Napoleon piyesleri yazmaya çalışırken, komşusu oyuncu Saffet ondan Vodvil türünde oyunlar yazmasını istiyor. Tiyatro patronu Servet ise Antik Yunan dönemi oyunları sipariş ediyor. Oysa Coşkun beyin evinde bir başka oyun sahnelenmektedir. Bunamış kayınvalidesi Saadet Nine kendisini ziyarete gelecek Cemil Paşa'yı kurduğu hayaller içinde beklemektedir. Oğlu Ümit, okuldan, dersten sıkılmış bir halde sürekli sulu oyunlar ve taklitler yapmaktadır. Karısı Cemile ise oyunun başında çalışan, evin yükünü dikiş dikerek sırtlamış tek gerçekçi kişi iken o da gerçeğin dışına çıkmaya hayalden oyunlar kurmaya başlamıştır.[3]
Gösterimleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Oyunlarla Yaşayanlar, Türk Tiyatrosunun önemli oyunlarından biri olarak çok sayıda tiyatro topluluğu tarafından birçok kez yorumlanmıştır. Bu yorumların en önemlisi 80'li yıllarda Mehmet Ulusoy yönetimindeki sahnelenişidir. 1998-99 sezonunda İstanbul Şehir Tiyatroları tarafından Macit Koper yönetiminde ve 2005-6 sezonunda Ankara Devlet Tiyatrosu tarafından Cahit Tüfekçi yönetiminde olumsuz eleştiriler alan sahnelenişleri de vardır.[4][5]
En son sahneleyen kadrolar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ankara Devlet Tiyatrosu (2005 Trabzon-?)
- Süleyman Demirel Üniversitesi - Güzel Sanatlar Fakültesi/Tiyatro Bölümü (2004 Isparta)
- Sabancı Üniversitesi (2004-2009)
- Ankara Üniversitesi Tiyatro Topluluğu - Labarba (2013-2014)
- Uludağ Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sahne Sanatları Bölümü Oyunculuk ve Dramatik yazarlık ASD (2016)
- İzmir Devlet Tiyatrosu (2016)
- ODTÜ Mezunlar Derneği Oyuncuları (2016)[6]
Televizyon filmi
[değiştir | kaynağı değiştir]Oyunun, Erdal Özkan'ın aynı isimle senaryolaştırıp yönettiği, TRT yapımı bir TV filmi de bulunmaktadır. Filmin Nihat İleri, Mustafa Uğurlu, Selda Özer, Funda İlhan, Suna Selen, Can Kolukısa, Cezmi Baskın'dan oluşan bir kadrosu vardır.[7]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Tüfekçi, M. Elif (2006). "Oğuz Atay'ın Oyunlarla Yaşayanlar Oyununda Teatrallik" (PDF). Tiyatro Araştırmaları Dergisi. 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Çevik, Adnan (2005). "Sahnedeki Kültürel Travma: Oyunlarla Yaşayanlar". Tiyatro Araştırmaları Dergisi. 1 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Oyunlarla Yaşayanlar Oyun Broşürü, Önder Paker, "Oyunlarla Yaşayanlar ya da Türkiye'li Aydının Yaşam Oyunları", 2004.
- ^ "Sibel Arslan Yeşilay'ın 5 Mart 1999 tarihli Radikal gazetesindeki eleştirisi". 23 Ağustos 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2009.
- ^ "26.12.2006 tarihli eleştiri". 12 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2009.
- ^ "Tiyatro Kulübü — ODTÜ Mezunları Derneği". ODTÜ. 2 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2020.
- ^ Oyunlarla Yaşayanlar TV filmi 24 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..