Oklokrasi

Oklokrasi (Yunanca: οχλοκρατία, okhlokratía; Latince: ochlocratia), bilgisi ve yetkinliği olmayan geniş halk kitlelerinin desteğini alan popülist siyasetçilerin devlet yönetiminde mutlak güç elde etmesiyle oluşan bir yönetim tabiri. Oklokrasi genellikle uzun ve geniş bir dönem içerisinde, kendiliğinden oluşur. Genellikle nüfus artışı gibi durumlar neticesinde, bir ülkenin eğitim seviyesinin ve entelektüel birikiminin geniş kitleleri kapsayacak şekilde düşmesi veya olması gerektiği şekilde artmaması neticesinde; halkın popülist söylemlere ve etik dışı hareketlere sahip yöneticileri devlet yönetimine getirmesi sonucu kullanılır.

Oklokratik yönetici grupları bazen gerçekten demokrasiye yakın bir şekilde çoğunluğun iradesini yansıtabilirken; oklokrasi, prosedürel olarak medeni ve demokratik bir sürecin yokluğu veya bozulması ile karakterize edilir.

Antik Yunan filozofu Polibios'un Historíai kitabında Poleis Çağı olarak belirttiği ve Antik Yunan'daki örnekleri üzerinden anlattığı bir devinimsel döngü sonucu ortaya çıkar. Buna göre; monarşi egemeni güçle zehirleyip çirkinleştirir ve ortaya Tiranizm'in çıkmasına yol açar. Tiranlara ise toplumun en güçlü ve zenginleri isyan bayrağını açar, tüm kesimlerden destek görerek idareyi ele alır ve aristokratik bir yönetim başlatır. Aristokratlar ise zaman içerisinde kendi içerisinde elenir ve içlerindeki en zenginler yönetimi ele alınca da oligarşi ortaya çıkar. Gücün çok kısıtlı bir kesimin elinde toplanmasına isyan eden kitleler demokratik cumhuriyet'i oluşturur ve bu demokratik yapı da zaman içerisinde eğitimsizlik ve niteliksizlik sebebiyle oklokrasiye evrimleşir.

Ayrıca bakınız

• Popülizm