Murat Çobanoğlu

Murat Çobanoğlu
Doğum	Murat Çobanoğlu 1940 Arpaçay, Kars, Türkiye
Ölüm	26 Mart 2005 (65 yaşında) Ankara, Türkiye
Milliyet	Azeri Türk
Meslek	Sanatçı Ozan
Çocuk(lar)	Ozan Çobanoğlu

Murat Çobanoğlu (1940, Arpaçay - 26 Mart 2005, Ankara), Türk halk ozanı.

1940 yılında Kars'ın Arpaçay ilçesinin Koçköyü beldesinde çiftçi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Karapapak (Azeri) Türklerinden ve asıl soyadı Çobanlar olan Çobanoğlu'nun annesi Lala (La'li) hanımdır ve babası, Aşık Şenlik'in çıraklarından Aşık Gülistan'dır. Babası Arpaçay'ın Koçköyü'nden olup 1920'de Kars'a yerleşmiştir. Karısının erken ölümü dolayısıyla oğlunu o büyütüp yetiştirdi. Babası oğlu Murat Çobanoğlu ile 1970 yıllarında İzmir'e yerleşmiştir ve İzmir'de yaşamaya başlamıştır.

Aşıklık ve Ozanlığa geçişi

Saz çalmaya ve şiir söylemeye 1951 'de gördüğü bir rüyada bade içtikten sonra başlamıştır. Murat Çobanoğlu 1966 yılından başlayarak sürekli olarak Konya Aşıklar Bayramı'na katıldı. Artvin, Konya, Erzurum ve Mut'ta yapılan yarışmalarda dereceler aldı. Özellikle atışma dalında başarı gösterdi. Sık sık radyoda ve televizyonda -değişik konularda- söyledi. Saza egemenliği, ulusal duygularının güçlülüğü ve kendine özgü sesiyle ilgi çekti. Yurt içinde ve dışında düzenlenen bazı şenliklere katıldı.

Aşıklık geleneğinin bir parçası olan türkülü hikâyeler anlatma konusunda da başarılı örnekler veren Çobanoğlu, kendi türkülerinin yanı sıra usta malı türküleri de genç kuşaklara aktarmıştır.

Türkiye’nin her yerinde bilinen, tanınan Çobanoğlu yıllarca radyo programları yaptı. Halk edebiyatı ve aşıklık geleneği üzerine çeşitli seminerler verdi. Şiirleri çeşitli dergilerde yayımlandı. Türkiye dışında, Avrupa'dan İran'a dek birçok ülkede konserler verdi, yarışmalara katıldı.

1971 yılında Kars'ta açtığı, özellikle usta-çırak ilişkinden her alanda aşıklık geleneğinin sürdürülmesinde katkısı anlamında bir okul niteliğinde olan Çobanoğlu Halk Ozanları Kahvesi yörenin aşıklar merkezine dönüştü.

Murat Çobanoğlu, saz çalmaya ve şiir söylemeye başlamasını şöyle anlatıyor:

“	"Göç mevsimi yaylaya göçerken susadım. Yol kenarında bulunan çeşmeye su içmeye gittim. Ben oyalanınca göçlerimiz dağı aştı. Akşamın alacakaranlığında uyuyakaldım. İşte o zaman nasibim olan aşıklık ilhamı bana verildi. Sabah, yaylada beni bulamayan babam düşer yollara, beni aramaya. Beni çeşmenin başında uyurken bulunca, aşık olacağımı söyledi. Saz aldı. Saz tutmasını öğretti. O zamandan bu yana saz çalmaya, şiir ve türküler söylemeye başladım."	„
—Ali Kafkasyalı'nın Aşık Murat Çobanoğlu, Hayatı-Sanatı-Eserleri adlı kitaptan

Ozanlığı

1965'e kadar "Devrani", 1967'ye kadar "Yanani", ondan sonra da "Çobanoğlu" takma adını kullandı. 1968-1987 yılları arasında çıkardığı yirmiye yakın plak ve kaseti vardır. 2 tane de altın plağı bulunmaktadır. Kiziroğlu türküsüne tanınırlık sağladı. Son yıllarında televizyon programlarında Karapapak ağzıyla türküler söyledi. Çobanoğlu'na ilişkin Ali Kafkasyalı'nın hazırladığı Aşık Murat Çobanoğlu, Hayatı-Sanatı-Eserleri (1998) adlı bir kitap bulunmaktadır. 26 Mart 2005 tarihinde Ankara'da öldü ve memleketi Kars'ta toprağa verildi. Kars Belediyesi her sene 6 Mayıs-7 Mayıs tarihlerinde anısına "Murat Çobanoğlu Aşıklar Bayramı" düzenlemektedir.

Dış bağlantılar

• Aşık Murat Çobanoğlu Türküleri
• Aşıklar Bayramı Başladı19 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• BBC Türkçe ile 1989'da yapılan röportaj16 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.