Louis Nicolas Vauquelin

Louis Nicolas Vauquelin
Louis Nicolas Vauquelin
Doğum	16 Mayıs 1763; Saint-André-d'Hébertot, Normandiya, Fransa
Ölüm	14 Kasım 1829 (66 yaşında); Saint-André-d'Hébertot, Normandiya, Fransa
Kariyeri
Dalı	kimya
Doktora; danışmanı	Antoine Francois de Fourcroy
Doktora öğrencileri	Friedrich Stromeyer; Louis Thénard
Etkiledikleri	Mathieu Orfila

Louis Nicolas Vauquelin FRS (For) (16 Mayıs 1763 - 14 Kasım 1829), Fransız eczacı ve kimyagerdi. Hem krom hem de berilyum elementinin kâşifidir.

Hayatının erken dönemi

Kimyager Nicolas-Louis Vauquelin'in Saint-André-d'Hébertot'taki doğduğu ev.

Vauquelin, Fransa'nın Normandiya kentindeki Saint-André-d'Hébertot'ta, emlak müdürü Nicolas Vauquelin ve Catherine Le Charterier'in oğlu olarak dünyaya geldi.^[1]

Kimya ile ilk tanışması Rouen'de bir eczacının laboratuvar asistanı olması ile oldu (1777-1779) ve çeşitli değişimlerden sonra 1783'ten 1791'e kadar laboratuvarında asistan olarak çalıştığı AF Fourcroy ile tanıştı.

Paris'e taşınarak Jardin du Roi'de laboratuvar asistanlığı yaptı ve bir kimya profesörüyle arkadaş oldu.

1791'de Bilimler Akademisi'ne üye oldu ve o andan itibaren Annales de Chimie (Kimya yıllıkları) dergisinin editörlüğüne yardım etti, ancak Fransız Devrimi'i zirvesindeyken bir süreliğine ülkeyi terk etti. 1798'de Vauquelin berilyum oksidi bir zümrütten (bir beril çeşidi) çıkararak keşfetti ve Martin Heinrich Klaproth elementi oksitten izole etti.^[2]

Kimyaya katkıları

İlk başlarda eserleri, ustası ve hamisi olan Fourcroy'nin ismiyle, daha sonra ortak adlarıyla ortaya çıktı; 1790'da kendi başına yayın yapmaya başladı ve o 1790 ile 1833 arasında adı 376 gazetede anıldı. Bunların çoğu sabırlı ve zahmetli analitik operasyonların basit kayıtlarıydı ve analiz ettiği tüm maddeler arasında yalnızca iki yeni element tespit etmesi belki de şaşırtıcıydı: 1798'de berilyumu, 1797'de Sibirya'dan gelen kırmızı kurşun cevherinde kromu keşfetti. Ayrıca atmosferik basınçta sıvı amonyak elde etmeyi de başardı.Daha sonra Fourcroy ile birlikte platin kalıntısında 'ptène' adını verdikleri bir metal tespit etti. Bu 'ptene' veya 'ptène' isminin osmiyumun ilk eşanlamlısı olduğu bildirildi.^[3]

Birlikte ya da ardı ardına maden müfettişliği, Maden Okulu ve Politeknik Okulu'nda profesörlük, altın ve gümüş eşya tahlilciliği, College de France ve Jardin des Plantes'te kimya profesörlüğü, Sanayi ve Ticaret Konseyi'nde eczane yasalarından sorumlu komisyon üyeliği ve son olarak 1809'da Fourcroy'un ölümü üzerine yerine geçtiği Tıp Fakültesi'nde kimya profesörülüğü yaptı. Uygulamalı laboratuvar öğretimiyle desteklenen derslerine daha sonra başarı kazanan birçok kimyager katıldı.

Daha az bilinen bir katkısı ve bulgusu, bilinen miktarda mineralle beslenen tavuklar üzerinde yapılan çalışmayı içermektedir. "Bir tavuğun beslendiği yulaftaki tüm kireci hesapladıktan sonra, daha fazlasını da yumurtalarının kabuklarında bulduk. Dolayısıyla maddenin yaratılışı vardır. Ne şekilde olduğunu, kimse bilmiyor," demiştir.

Nihai başarıları ve mirası

Vauquelin, 1809'da Paris Üniversitesi'nde kimya profesörlüğü yapmaya başlamıştı. 1811'de Amerikan Felsefe Derneği üyeliğine^[4] ve 1816'da İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'nin yabancı üyesi olarak seçildi. Ardından 1828'de Temsilciler Meclisi'ne seçildi. 1806'da kuşkonmazla çalışırken, o ve Pierre Jean Robiquet (ünlü kırmızı boya "alizarin"in gelecekteki kaşifi, o zamanlar genç bir kimyager ve asistanı), keşfedilen ilk amino asit olan asparajini izole ettiler. Ayrıca Vauquelin, elmada pektini ve malik asiti keşfetti ve kafurik asit (C¹⁰H¹⁶O formülüne sahip bir terpenoid^[5]) ile kinik asidi (C⁷H¹²O⁶ formülüne sahip, çoğunlukla kahve çekirdeklerinde bulunan bir asit) izole etti.

Ölümü, doğduğu yeri ziyareti sırasında meydana geldi.

En çok bilinen eserleri arasında "Manuel de l'essayeur" (Testçinin El Kitabı) yer alır.

Onun onuruna bir bitki cinsine Vauquelinia, moleküler gastronomi ile ilişkili beyaz yumurta köpüğü olan bir maddeye Vauquelin ve Vauquelin'in kromu izole ettiği krokoit ile aynı madende keşfedilen minarelere Vauquelinit ismi verilmiştir.

Kaynakça

^ Biographical Index of Former Fellows of the Royal Society of Edinburgh 1783–2002 (PDF). The Royal Society of Edinburgh. July 2006. ISBN 0-902-198-84-X. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2019.
^ Weeks, Mary Elvira; Leichester, Henry M. (1968). Discovery of the Elements. Easton, PA: Journal of Chemical Education. LCCCN 68-15217.
^ Haubrichs, Rolf; Zaffalon, Pierre-Leonard (2017). "Osmium vs. 'Ptène': The Naming of the Densest Metal". Johnson Matthey Technology Review. 61 (3): 190-196. doi:10.1595/205651317x695631. 9 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "APS Member History". search.amphilsoc.org. 25 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2021.
^ ""KAFUR - Ataman Kimya"". 14 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1] Biographical Index of Former Fellows of the Royal Society of Edinburgh 1783–2002 (PDF). The Royal Society of Edinburgh. July 2006. ISBN 0-902-198-84-X. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2019.

[2] Weeks, Mary Elvira; Leichester, Henry M. (1968). Discovery of the Elements. Easton, PA: Journal of Chemical Education. LCCCN 68-15217.

[3] Haubrichs, Rolf; Zaffalon, Pierre-Leonard (2017). "Osmium vs. 'Ptène': The Naming of the Densest Metal". Johnson Matthey Technology Review. 61 (3): 190-196. doi:10.1595/205651317x695631. 9 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[4] "APS Member History". search.amphilsoc.org. 25 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2021.

[5] ""KAFUR - Ataman Kimya"". 14 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]