İçeriğe atla

Kamran Aziz

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Kamran Aziz
Kamran Aziz, 1954
Doğum1922
Lefkoşa, Britanya Kıbrısı
Ölüm7 Mart 2017 (94-95 yaşlarında)
Lefkoşa, Kuzey Kıbrıs
MilliyetKıbrıs Türkü
MeslekBesteci · söz yazarı · eczacı
Ebeveyn(ler)Mehmet Aziz
Hıfsiye Aziz
AileTürkan Aziz (ablası)
ÖdüllerCumhuriyet Meclisi Kültür Komitesi Özel Ödülü
Müzikal kariyeri
TarzlarKıbrıs Türk halk müziği · Batı müziği
ÇalgılarAkordeon
İlişkili hareketlerKamran Aziz ve Arkadaşları

Kamran Aziz[not 1] (1922, Lefkoşa - 7 Mart 2017, Lefkoşa), Kıbrıs Türkü besteci, söz yazarı ve eczacı. Kıbrıs Türk halk müziğine yaptığı katkılarla bu müzik türünün çağdaş öncülerinden oldu. Bunun yanı sıra Kıbrıs Türkleri arasında halk içinde müzik icra eden ilk kadınlardan biri olarak Jale Derviş'le birlikte Batı müziğinin icrasını ve öğrenimini yaydı. Kıbrıs Türk halkının ilk kadın bestecisi ve ilk kadın eczacısıydı.

Lefkoşa'da doğan Kamran Aziz, burada American Academy Nicosia'yı bitirdikten sonra Kıbrıs'taki Britanya yönetiminin eczacılık programına girdi. 1944'te mezun olup 1945'te kendi eczanesini açtı, "Aziz Eczanesi" adını verdiği eczanesinde 1997'ye dek çalıştı. 1959'da Kıbrıs Türk Eczacılar Birliğinin kurucuları arasında yer aldı, sonraki yıllarda ecza deposu kurma ve yürütme faaliyetlerinde bulundu.

1950'li yıllarda birkaç arkadaşıyla beraber "Kamran Aziz ve Arkadaşları" grubunu kurdu, bu grupta akordeon çaldı ve zaman zaman solistlik yaptı. Bu grupla birlikte 1963'e dek canlı radyo ve televizyon programlarında müzik icra etti, Kıbrıs Türk halkının müzik zevkini geleneksel Türk müziğinden Batı müziğine yakınlaştırdı. Müzik hayatı boyunca yetmişten fazla beste yaptı, on beş güftesi başka müzisyenlerce bestelendi, batı parçalarına Türkçe sözler yazdı. Özgün folklorik nitelik taşıyan besteleri Kıbrıs Türk halk müziğinde yeni bir dönem başlattı; yeni gelişen pop folk müziğine kaynak olan bu besteler günümüzde halk müziği külliyatında temel parçalar arasında gösterilmektedir.

İlk yılları

[değiştir | kaynağı değiştir]
Türkan Aziz ve Kamran Aziz'in Lefkoşa'nın Köşklüçiftlik semtinde, Mehmet Akif Caddesi'ndeki evleri[1][2]

1922'de,[3] Lefkoşa'da Turunçlu Camii yakınındaki bir evde doğdu.[4] Babası sıtmanın adada ortadan kaldırılmasını sağlayan Dizdarköylü[5] doktor Mehmet Aziz'di,[6] annesi Hıfsiye Aziz Vudalıydı ve Kamran Aziz'in aktardığına göre adanın ilk diplomalı kadın terzisiydi.[7] Çift evlenince Lefkoşa'ya yerleşti.[5] Kamran Aziz'in iki kardeşi vardı; ablası Türkan Aziz daha sonra adanın ilk başhemşiresi oldu,[6] diğer kardeşinin ismiyse Babür'dü (ancak "Baber" olarak bilinmekteydi). Annesi ut çalardı.[5]

Sekiz yaşında piyano çalmayı öğrenerek müziğe başladı. Britanya Kraliyet Müzik Okulunun düzenlediği sınavlardan geçti. Sonraları müzik kariyeri boyunca çalmasıyla bilindiği[8] ve hakkında yapılan belgeselin ifadesiyle "kendisiyle özdeşleşecek" akordeona başladı, armonika ve şan dersleri aldı.[5] Ayasofya Camii yakınındaki Ayasofya İlkokulu'nu bitirdi.[9] Orta ve lise eğitimini American Academy Nicosia'da gördü.[10] Kamran Aziz'in aktardığına göre "Kıbrıs Türk toplumunda kızların hokey oynaması hoş görülmemesine rağmen" okulun hokey takımında yer aldı.[11] Okuldaki spor etkinlikleri, piyano ve akordeonu aynı anda devam ettiremeyince piyanoyu bıraktı.[4]

Londra'da eğitim görmek istese de o dönemde süren II. Dünya Savaşı buna engel oldu.[9] Bir müddet çevre sağlığıyla ilgili bir kursa katıldı.[12] Meslek seçimi sürecinde babasının işinden esinlenerek bakteriyolojiyi ve ablasının mesleği doğrultusunda hemşireliği değerlendirdi; ancak Kıbrıs Türkü eczacı azlığı nedeniyle eczacılık okumaya karar verdi.[13]

Eczacılık kariyeri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Aziz Eczanesi'nden eşyaların sergilendiği Eczacılık Müzesi'nin girişi. "Aziz Eczanesi" tabelası müzeye girişte görülebilmektedir.
Kamran Aziz'in sertifikaları: üstte School of Surgical Chiropody'den ayak bakımı sertifikası (Haziran 1953), altta solda Britanya koloni yönetiminden alınan eczacılık lisansı (Haziran 1944), altta sağda eczanenin kayıt belgesi (Şubat 1950).

Kıbrıs'taki Britanya hükûmetinin eczacılık programında eğitim gördü. Bir yıllık teorik ve pratik eğitimin ardından staj yaptı.[13] 1944'te Ayşe Dana'yla beraber Kıbrıs Türk toplumunun ilk kadın eczacısı olarak mezun oldu.[14][15] 9 Haziran 1944'te resmen eczacı olarak kayıtlara girdi.[13]

Mezuniyetinin ardından bir yıl Devlet Laboratuvarı ve Devlet Eczanesi'nde çalıştı.[8][16] Bunun ardından özel eczanelerde staj yapıp 1945 yılında Arabahmet bölgesindeki Victoria Sokak'ta kendi eczanesini açtı. Bu eczaneyi açtığında yedi Kıbrıs Türkü eczacı, Kıbrıs Türkü eczacılara ait üç eczane vardı.[8] 1947 yılında Sarayönü'nde yer alan[17] eczanesine taşındı.[18] 1950 yılında bu eczanenin adını "Aziz Eczanesi" olarak kaydettirdi. Birleşik Krallık'ta, ayak bakımı kurumu olan SMAE Institute ile bağlantılı bir okul olan School of Surgical Chiropody'de ("Cerrahi Ayak Bakımı Okulu") ayak bakımı eğitimi gördü. Buradaki kursunu Haziran 1953'te tamamlayıp "M.S.S.Ch." unvanını kullanmaya hak kazandı.[13]

Meslek yaşamı boyunca eczacılıkla müziği birlikte yürüttü.[19] 1959 yılında Kıbrıs Türk Eczacılar Birliğinin on iki kurucusundan biri oldu.[18] İlerleyen yıllarda bu birliği temsilen akademik toplantılara katıldı, birliğin dergisinde makaleler yayımladı.[20][21] 1970'te birliğin yönetim kurulunda saymanlık görevini üstlendi; 1983'te hâlen bu görevi yürütmekteydi.[22]

1974'teki Kıbrıs Harekâtı'nın ardından Kuzey Kıbrıs'ta tüm eczacıların ortak olduğu bir ecza deposu kurma girişiminde yirmi ortaktan biri olarak yer aldı ve kurulacak ecza deposunun adını "Yetiş Ecza Deposu" olarak belirledi; ancak bu girişim ortakların bir kısmının başka bir ecza deposu kurması sonucu başarısız oldu.[19] 1988 yılında o dönemde Kuzey Kıbrıs'ın en büyüğü olan Güç Ecza Deposu'nun kurulmasında benzer rol oynadı. Bu ecza deposu devlet ve Aziz'in de aralarında bulunduğu eczacıların ortaklığıyla kuruldu. Aziz 1997'ye kadar bu ecza deposunun ve Kıbrıs Türk Eczacılar Birliğinin yönetim kurulunda yer aldı. 1997 yılında Aziz Eczanesi'ni kapattı.[18]

Aziz Eczanesi'ni kapatma kararı alınca, Kıbrıs Türk Eczacılar Birliği bu eczanenin Eczacılık Müzesi'ne dönüştürülmesini kararlaştırdı. Eczaneden eşyaların taşındığı bu müze ilk olarak 1997'de Güç Ecza Deposu'nun yeni binasında açıldı. 2001'de Kıbrıs Türk Eczacılar Birliği lokal olmak üzere bina kiralayınca müze buraya taşındı. Müze günümüzdeki konumuna 2008'de birliğin yeni satın aldığı binaya taşınarak geçti. 2011'de müzede tadilat yapılıp halka açıldı.[18]

1993'te Eczacılar Birliği 25. Hizmet Yılı Ödülü'ne, 2005'te Eczacılar Birliği 61. Yıl Onur Ödülü'ne layık görüldü.[16]

Müzik hayatı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Aziz, Kıbrıs Türk halkının ilk kadın bestecisidir.[23] 1983'teki bir röportajında "elli kadar tamamlanmış, icra edilmiş, bir bu kadar da tasarlanıp hazırlanmış" eseri olduğunu belirtti.[22] 2000'li yıllar itibarıyla tamamladığı beste sayısı yetmişten fazla olarak verilir.[8][24] Ekrem Yeşilada, Aziz'in yetmişi aşkın bestesinin arasında beş türkü, iki zeybek, iki ağıt, dört Türkçe tango, on marş olduğunu belirtir ve geriye kalan eserlerini "hafif Batı müziği" olarak tanımlar.[25] Bunlara ek olarak toplamda on beş güftesi başka müzisyenler tarafından bestelendi.[26]

39 bestesinin derlendiği[24] ilk kitabı 1994'te,[27] önceden yayımlanmamış bestelerinin de yer aldığı ikinci beste kitabı 2011'de yayımlandı.[28] 1984'te KKTC Kültür Dairesinin TRT'ye gönderdiği Kıbrıs eserleri arasında, Aziz'in 22 bestesiyle beraber sözlerini Aziz'in yazdığı, bestelerini Jale Derviş'in yaptığı 11 parça yer aldı.[29]

Lise sonrası müzik performanslarına 1947-48 yıllarında, American Academy Alumni Association'ın ("American Academy Mezunları Derneği") dört sesli grubunun kurucuları arasında yer alarak başladı. Bu grubun parçası olarak Kıbrıs Filarmoni Kurumunun organize ettiği bir resitale katıldı. Bunun ardından Lefkoşa İngiliz Okulu'nda düzenlenen dört komik operaya katıldı, bunlarda korolarda ve küçük sololarda yer aldı.[4] Bu çalışmalar müziğe olan tutkusunu perçinledi ve gelecek çalışmalarına zemin hazırladı.[26] Kıbrıs Türk toplumu içerisinde derneklerin düzenlediği yardım konserlerinde de sahneye çıkan Aziz, bu konserlerde Jale Derviş, Fikret Özgün ve Zeki Taner ile tanıştı.[4]

Kamran Aziz ve Arkadaşları

[değiştir | kaynağı değiştir]

1948 yılında British Forces Broadcasting Service (Türkçe kaynaklardaki tabirle "İngiliz Askeri Radyosu"; BFBS) Lakadamya'dan yayın yapmaya başladı.[30] Radyonun kuruluşunun ardından radyo yetkilileri adadaki her toplumdan bir grubun canlı müzik programı yapmasını istedi; bu bağlamda müzikle ilgili Türklere teklif götürdü. Aziz ile arkadaşları bu teklifi kabul ettiler.[31] Böylece 1950 yılı civarlarında[4] radyoda yayın yapabilmek için bir müzik grubu kurdular[5] ve bu gruba ortak kararla "Kamran Aziz ve Arkadaşları" adını verdiler.[31] Amatör olarak etkinlik gösteren grupta Aziz akordeon çaldı, zaman zaman solist olarak da yer aldı.[32][33] Bu grubun diğer üyeleri, daha önceleri konserlerde beraber çalıştığı arkadaşlarıydı: piyanoda Jale Derviş, saksafon ve klarnette Zeki Taner, Fikret Özgün, kemanda Vecihi Turgay ve bateride Ahmet Anlar. Dönem dönem gruba katılıp ayrılan başka müzisyenler, özellikle solistler de oldu. Bu grup Kıbrıs Türk toplumunun ilk Batı müziği grubu olmakla beraber, müzisyen Erdinç Gündüz'e göre tüm adada radyodan canlı müzik icra eden ilk gruptu.[5][34]

Radyoda on beş günde bir yapılan programların ağırlıklı içeriği vals, tango ve popüler Batı parçalarının çevirileriydi.[35] Aziz'in yaptığı bu çeviriler, benzer çevirilerin Türkiye'de yapılmasından yaklaşık on yıl önce gerçekleşti. "Beyaz Güvercinim" adıyla çevirdiği[5] "La Paloma" bu çalışmalarının ilkiydi.[36] Çevirdiği diğer şarkılar arasında "'O Sole Mio" ve "Love in Portofino" vardı.[5] "Her Yerde Kar Var" adıyla daha sonra Fecri Ebcioğlu tarafından Türkçeleştirilecek "Tombe la neige" şarkısına ilk Türkçe sözler Aziz tarafından yazıldı.[37] Yaptığı bu çeviriler ve yazdığı güfteler gazetelerde de yayımlandı.[38] Grup popüler şarkıların yanı sıra opera aryalarının ve Franz Schubert'ın lied'lerinin Türkçe çevirilerini icra etti. Çevirilerin bir kısmını Jale Derviş yaptı,[39] aynı zamanda Derviş'in bestelediği bazı parçalara Aziz söz yazdı.[40] Bunlara ilaveten Aziz ve Derviş tangolar, valslar, marşlar besteledi. Grup zamanla popülerlik kazandı ve Kıbrıs Türk toplumunun müzik zevkini değiştirdi,[39] bu tarihe dek geleneksel Türk müziğinin benimsendiği toplumda çok sesli Batı müziğinin tanınmasını sağladı.[41] Özellikle Aziz ve Derviş, Kıbrıs Türk toplumunda batı müziğinin icrası ve eğitiminin yayılmasında öncü rol oynadı.[42]

Kamran Aziz ve Arkadaşları grubuyla 1953'te kuruluşunun[43] ardından Kıbrıs Yayın Kurumu radyosuna geçti.[5] Sonraları grup Aralık 1963'te Kanlı Noel olayları patlak verene dek aynı kurumun televizyon kanalında programlarına devam etti. 1950'lerin ortalarından itibaren artan toplumlararası çatışmalarla Lefkoşa'da kurulan barikatlar, özellikle radyodan gece geç dönüşlerde sıkıntılara yol açıyordu. 21 Aralık 1963'te Kanlı Noel olaylarının başlamasıyla, kaydedilen son program yayımlanamadan grubun programı sonlandırıldı ve grup dağıldı.[44][45] Bununla beraber, Aziz ile Derviş'in bir araya getirdiği farklı kadrolar 1966'ya kadar "Kamran Aziz ve Arkadaşları" adıyla konserlere çıkmaya devam etti.[4] Aziz olaylar nedeniyle Lefkoşa'nın Rum kesiminde aldığı gitar eğitimini de bırakmak zorunda kaldı.[22]

Folklorik besteleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kurucusu olduğu grubun icra ettiği çoğu parça halk müziği türünde olmasa da, Aziz'in çoğu bestesi Kıbrıs halk müziği türündedir ve özgün folklorik nitelik taşır.[4][39][41] "Al Yemeni Mor Yemeni", "Kıbrısım", "Seni Orakta Gördüm", "Kıbrıs Zeybeği", "Gelin Geliyor Gelin" gibi besteleri popüler oldu ve Kıbrıs Türk halk müziğinin temel parçaları arasına girdi.[41][46][39] Bu şarkılarla Kıbrıs Türk halk müziğinin çağdaş anlamda başlangıcını temsil eder.[46]

"Kıbrısım" şarkısını 1958 yılında yazdı ve besteledi, şarkının radyodan ilk yayını da bu yıl gerçekleşti.[47] İlk olarak Kıbrıs Yayın Kurumunda grubun programı sırasında Aziz ve Fikret Özgün tarafından seslendirildi.[48] "Kıbrıs bir ada mıdır / Cennetten parça mıdır" gibi Kıbrıs'ı öven sözlere sahip olan şarkıyı Aziz EOKA ile Türk Mukavemet Teşkilatı arasındaki çatışmaların arttığı, adanın geleceğinin belirsiz olduğu bir toplumsal bunalım ortamında yazdı.[47] Bu şarkı Aziz'in besteleri arasında en tanınanıdır ve "Kıbrıs Zeybeği" ile birlikte ilk plağa alınan eseridir.[22][49] Şarkının sevilmesinde Kıbrıs Türklerinin toplumsal baskı ortamında adadan ayrıldığı bir dönemde, Kıbrıs'ın her bir kazasını ayrı ayrı övüp, adaya bağlılık hissini tüm Kıbrıs Türk halkının kendisiyle özdeşleştirebileceği bir şekilde ifade etmesi rol oynadı.[5] Aziz'in şarkıya dair yorumu "Kıbrıs öncelikle benim vatanım. [...] Burada en güzel insanlar yaşıyor. Onları bırakıp nerelere gidebilirdim ki? O dönemde halkımın morale ihtiyacı vardı. [...] Kıbrıs Türkü de türküme sahip çıktı ve onu bağrına bastı." şeklindedir.[47] "Al Yemeni Mor Yemeni" şarkısını ise 1960'ta besteledi,[26] şarkı ilk olarak Limasol'daki bir folklor şöleninde çalındı.[48] "Seni Orakta Gördüm" bestesini 1960'ta, "Gelin Geliyor Gelin" bestesini 1962'de yaptı.[26]

Kıbrıs Türklerinin toplumsal hayatında yer tutan kişi ve meslek grupları bestelerinde görülen temalar arasındadır. Lefkoşa'da sepet içinde şeker, leblebi satan, tellallık yapıp eski zamanlardan hikâyeler anlatan Mustafa Aynalı'yı bir bestesinde konu edindi. Bir diğer bestesinde muhallebicileri konu aldı. Bu tür besteleri daha ziyade okulların folklor ekiplerinin performansları sırasında icra edildi.[22]

Kıbrıs Türkü şairlerin şiirlerini de besteledi. Pembe Marmara şiirlerinin okunduğu bir şiir gecesi için[50] Marmara'nın "Keman" adlı şiirine müzik yazdı.[48] Fikret Demirağ'ın "Sevda Yılım", Emin Çizenel'in "Gece", Hüseyin Irkad'ın "Mehmedimi Görebilsem", Yalçın Kaya'nın "Yüce Güzelliğe Karşılama" şiirleri, bestelediği diğer şiirler arasındadır.[50]

Hakkında yapılan belgeselde Aziz "folk müziğinde bir mihenk taşı" olarak tanımlandı. Besteleri pop folk alanında faaliyet gösteren müzisyenlere kaynak oldu; Kıbrıs Türk pop folk müziğinin başlangıç noktalarından kabul edilen Sıla 4 grubuna ilham verdi. Aziz'in özgün çalışmalarından etkilenen grup, Kıbrıs'ın özgün müziklerini derleyip yeniden yorumlama çalışmalarına girişti; bu bağlamda ilk üzerinde çalıştıkları şarkı "Kıbrısım" oldu. Sıla 4'ün "Kıbrısım" yorumu haftalarca Bayrak Radyosu'nun Plak Yarışı programında bir numarada kaldı.[5][51] Piyanist Arman Ratip de Kamran Aziz'in en takdir ettiği yerli müzisyenler arasında olduğunu belirtti.[52]

Diğer müzik çalışmaları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Folklorik nitelikten ziyade Batı müziği özellikleri taşıyan besteleri de vardır. "Gizlice Sevdim Seni" isimli bir tango, "Gel Gel" isimli bir vals besteledi.[4]

Radyodaki programlarına son verildikten sonra bir "bocalama dönemi" yaşadığını ifade eder. Bunun ardından içinde bulunduğu savaş ortamının etkisiyle millî mücadele marşları bestelemeye ağırlık verdi. İlk başlarda radyodan yayın olanağı olmadığından bunları evde icra etti, sonraları bunlar banttan Bayrak Radyosu'nda yayımlandı.[12] Marşları arasında en önemlileri 1963-68 yılları arasında Türk Mukavement Teşkilatı üyelerinin ("mücahit") içinde bulunduğu çatışmalar üzerine yazdıklarıdır. Bunların arasında "Mücahidin Sesi", "Bayrak", 1967'de Köfünye'deki direnişe ithafen "Kahraman Mücahitler", Erenköy Direnişi'ne ithafen "Erenköy, Yeşilırmak, Boğaziçi" ve "Bozdağ" vardır.[49] Diğer bestelediği marşlar arasında "Kıbrıs Türk Kadını Marşı",[53] 1973'te Türkiye Cumhuriyeti'nin ilanının ellinci yılını kutlamak için sözlerini Ersin Taşer'in yazdığı bir "50. Yıl Marşı"[54] ve son besteleri arasında yer alan "Girne Anafartalar Lisesi Marşı" bulunur.[55]

Yazdığı ağıtlardan biri Kıbrıs Harekâtı'nda ölen bir Türk subayınadır.[22] Bir diğeri İsmet İnönü'nün ölümü üzerinedir, "Göçmüş Derler İsmet Paşa" isimli bu ağıt Mevhibe İnönü'ye gönderilmiştir.[50]

1985'te Lefkoşa Belediye Tiyatrosu tarafından sahnelenen, 1986'da İstanbul'da da sahne alan Umut İnsanda oyununun özgün müziğini üretti.[56] Ahmet An'ın değerlendirmesine göre bu parçaların sadece ilki neşeli olup diğerleri "oyunun kötümser havasına kendisini kaptırmış ve marş temposunu andıran melodiler" idi.[57] 1995 yılında yaşanan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti tarihinin en büyük çevre felaketi olarak kabul edilen[58] Beşparmak Dağları'ndaki orman yangınına atfen "Girne Dağlarını Yeşilleteceğiz" adlı bir şarkı besteledi.[59]

Batı müziğinin yanı sıra geleneksel Türk müziğine ilgi duyardı, bir kanunu vardı. Bununla beraber, bu uğraşını "çok küçük bir deney" olarak değerlendirmiştir.[22]

Aldığı ödüller

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kamran Aziz müzik alanında aşağıdaki ödülleri almıştır:

  • 1973 - Türkiye Cumhuriyeti'nin 50. Kuruluş Yılı Folk Müziği Yarışması, birincilik ve ikincilik ödülleri - sırasıyla "Kırnı'ya Gittim Pınar Başında" ve "Boğaz Zeybeği" besteleriyle[16]
  • 1981 - Atatürk'ün 100. Doğum Yılı Marş Yarışması, birincilik ödülü - "En Yüce Türk Atatürk" bestesiyle[16]
  • 1984 - Kıbrıs Harekâtı'nın 10. yılı vesilesiyle düzenlenen beste yarışması, birincilik ödülü - "20 Temmuz" bestesiyle[26]
  • 1985 - Lefkoşa Türk Belediyesi 6. Kültür ve Sanat Şenliği Çocuk Şarkıları Beste ve Güfte Yarışması, birincilik ödülü - "Ne Güzel Bir Dünya Olurdu" bestesiyle[48]
  • 1986 - Lefkoşa Türk Belediyesi 7. Kültür ve Sanat Şenliği Çocuk Şarkıları Beste ve Güfte Yarışması, ikincilik ödülü - "Çocuklar Hep Gülmeli" bestesiyle[48]
  • 1997 - Halk Sanatları Derneği Halkbilim Hizmet Ödülü[60]
  • 2002 - Doğu Akdeniz Üniversitesi Kadın Araştırmaları ve Eğitim Merkezi, 2001 yılında başarılı KKTC'li kadın ödülü[16]
  • 2008 - Cumhuriyet Meclisi Kültür Komitesi, Meclis Komitesi Özel Ödülü - Kıbrıs Türk müzik geleneğindeki yeri nedeniyle[46]
  • 2009 - BRT 2009 yılı Top 10 KKTC Özel Ödülü[16]

2006 yılında Aziz'in adı Turgay Hilmi yönetimindeki Girne Müzik Eğitim Merkezi'nin bir bölümüne verildi.[61]

Besteleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kamran Aziz'in yetmişi aşkın bestesi arasında ne zaman bestelediği bilinen müziksel çalışmaları aşağıda yer almaktadır:

Diğer etkinlikleri ve özel yaşamı

[değiştir | kaynağı değiştir]

4 Temmuz 1958 tarihinde 31 Aralık 1959'a dek görev yapmak üzere Kıbrıs hükûmetinin Sosyal Sigortalar Danışma Kuruluna atandı.[63] Ablasının kurucuları arasında olduğu Kıbrıs Türk Çocuk Esirgeme Kurumunda etkin rol aldı,[64] 1974'te kurumun Lefkoşa şubesinin yönetim kuruluna seçildi.[65] Sonraları kurumun yönetim kurulu üyesi oldu. Kurucu üyelerden biri olarak Kuzey Kıbrıs Türk Kızılayı'nın çalışmalarında da yer aldı.[22][64]

2017 yılında akciğer rahatsızlığı nedeniyle hastaneye kaldırıldı. Bir ay hastanede kaldıktan sonra taburcu edilmesinin ertesi günü, 7 Mart 2017 sabahı, 95 yaşında öldü.[10] Ölümü nedeniyle KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ve Başbakan Hüseyin Özgürgün başsağlığı mesajı yayımladı.[66][67] Cenazesi Lefkoşa'da defnedildi.[64]

Notlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Farklı kaynaklarda "Kamuran", "Kâmuran" ve "Kâmran" şeklinde de geçer.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
Özel
  1. ^ "Vefa örneği". Diyalog. 12 Ekim 2017. 14 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2017. 
  2. ^ Özdemir 2013, s. 33.
  3. ^ "Kamran Aziz Hastaneye Kaldırıldı!". Haber Kıbrıs. 17 Şubat 2013. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2016. 
  4. ^ a b c d e f g h Yüksel 1967.
  5. ^ a b c d e f g h i j k Kanal Sim, Belgesel.
  6. ^ a b "Türkan Aziz Evi / Lefkoşa" (PDF). Doğu Akdeniz Üniversitesi Mekanperest Dergisi. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2016. 
  7. ^ Aziz 2001, s. 17.
  8. ^ a b c d An, Ahmet (2006). Tıp Alanındaki İlk Kıbrıslı Türkler. Lefkoşa: Kıbrıs Türk Tabipler Birliği. s. 39. 
  9. ^ a b Özdemir 2013, s. 21.
  10. ^ a b "Kamran Aziz hayatını kaybetti!". Kıbrıs Postası. 7 Mart 2017. 8 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2017. 
  11. ^ Aziz 2001, s. 18.
  12. ^ a b Altınok, 13 Kasım 1983.
  13. ^ a b c d Özdemir 2013, s. 22.
  14. ^ "Eczacılığın dünü, bugünü ve yarını irdelendi". Kıbrıs. 15 Mayıs 2009. 12 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2016. 
  15. ^ "Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Eczacılık ve Eczacı Profili". Yakın Doğu Üniversitesi. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2016. 
  16. ^ a b c d e f Kuzey Kıbrıs Turkcell, 2011, s. arka kapak.
  17. ^ "Eczanede Müzik Reçetesi". Star Kıbrıs. 29 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2017. 
  18. ^ a b c d "KIBRIS TÜRK ECZACILAR BİRLİĞİ TARİHİ". Kıbrıs Türk Eczacılar Birliği. 10 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016. 
  19. ^ a b Azgın, Fatma (2012). Kıbrıslıtürklerin Eczacılık Mevzuatı ve Kısa Tarihi. Lefkoşa: Kıbrıs Türk Eczacılar Birliği. ss. 14-18. 
  20. ^ Aziz, Kamran (Mayıs 1988). "Gelişmekte olan ülkelerin ilaç yasaları yeterli midir?". Kıbrıs Türk Eczacılar Birliği. s. 15. 
  21. ^ Aziz, Kamran (Mayıs 1989). "Uluslararası IV. Farmasötik Teknoloji Simpozyum'undan izlenimler". Kıbrıs Türk Eczacılar Birliği. s. 14. 
  22. ^ a b c d e f g h Altınok, 14 Kasım 1983.
  23. ^ ""Nesilden Nesile Kamran Aziz"". Gündem Kıbrıs. 21 Aralık 2012. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2016. 
  24. ^ a b Sakarya 2014.
  25. ^ Yeşilada 2007, s. 227.
  26. ^ a b c d e f g h Yeşilada 2007, s. 75.
  27. ^ Kuzey Kıbrıs Turkcell, 2011, s. iii.
  28. ^ "Kamran Aziz'in ikinci beste kitabı tanıtıldı". Kıbrıs Postası. 14 Temmuz 2011. 19 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2017. 
  29. ^ "Derlenen müzik yapıtlarımız TRT'ye gönderiliyor". Bozkurt. 14 Ocak 1984. s. 1. 
  30. ^ Keshishian, Kevork E. (1993). Romantic Cyprus. Printco Ltd. s. 331. 12 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2017. 
  31. ^ a b Yeşilada 2007, s. 73.
  32. ^ Yeşilada 2007, s. 63.
  33. ^ Taşer, Ersin (22 Şubat 1963). "Kamran Aziz topluluğu". Halkın Sesi. s. 4. 
  34. ^ "Kamran Aziz'i kaybettik". BRT. 29 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2017. 
  35. ^ Vangöl, Ender (7 Mart 2017). "Radyonun Kıbrıs Türk müzik guruplarına etkisi" (PDF) (Mezuniyet projesi). Yakın Doğu Üniversitesi. 29 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Ağustos 2017. 
  36. ^ Adanır, Eralp (2011). "Kıbrıs havalarının farklı müzikal düzenlemelerle yaşatılması". 1. Kıbrıs Havaları Sempozyum Bildirileri. Lefkoşa: Kıbrıs Havaları Derneği. ss. 48-9. 
  37. ^ Adanır 2008, s. 68.
  38. ^ "Yıldızlar". Bozkurt. 30 Nisan 1962. s. 3. 
  39. ^ a b c d Samson 2016, ss. 78-79.
  40. ^ Çakmak, Hasan (2007). Kıbrıs Türk Müzik Tarihinden Kesitler. Gazimağusa: SAMTAY Vakfı Yayınları. s. 108. 
  41. ^ a b c Tekin, Havva; Fevzioğlu, Bülent (2013). "Kıbrıs Türk müzik tarihinde ilkler ve halk müziğimizde bir duayen: Turgay Salim Hoşsöz". 2. Kıbrıs Havaları Sempozyum Bildirileri. Lefkoşa: Kıbrıs Havaları Derneği. s. 49. 
  42. ^ Samson 2016, ss. 31.
  43. ^ Samson 2016, s. 155.
  44. ^ Adanır 2008, ss. 63-64.
  45. ^ Yeşilada 2007, s. 74.
  46. ^ a b c "Kamran Aziz'e Meclis Kültür Komitesi'nden özel ödül". Kıbrıs. 12 Şubat 2008. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2016. 
  47. ^ a b c d Mengüç, Arslan (2015). Kıbrıs'ın Kadınları: "Tarihe Tanıklık" - Cilt 1. Lefkoşa: Türk Kültür Kıbrıs Yayınları. ss. 236-7. 
  48. ^ a b c d e f g Kuzey Kıbrıs Turkcell, 2011, s. iv.
  49. ^ a b Gençlik, Spor, Köy ve Halk Eğitimi Dairesi 1972, s. 55.
  50. ^ a b c d Adanır 2008, s. 71.
  51. ^ Adanır 2008, s. 69.
  52. ^ "Genç piyanistimiz: Arman Ratip". Devrim. 15 Ağustos 1963. s. 4. 
  53. ^ Gençlik, Spor, Köy ve Halk Eğitimi Dairesi 1972, s. 30.
  54. ^ a b "Kâmran Aziz 50. Yıl Marşı Besteledi". Bozkurt. 18 Ekim 1973. s. 5. 
  55. ^ "Kamran Aziz hayatını kaybetti!". Kıbrıs. 7 Mart 2017. 29 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2017. 
  56. ^ "Lefkoşa Belediye Tiyatrosu, İstanbul'da". Milliyet. 13 Eylül 1986. s. 10. 
  57. ^ "Umut hangi insanda?". Söz, 15. 24 Ocak 1986. 14 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2017. 
  58. ^ Özejder, İbrahim (22 Haziran 2015). "Kıbrıs'ın en büyük çevre felaketini hatırlamak ve medya". Yenidüzen. 14 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2017. 
  59. ^ "Al Yemeni Mor Yemeni Uluslararası alanda". Kıbrıs Postası. 9 Kasım 2008. 14 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2017. 
  60. ^ Hakeri, Bener Hakkı (2006). Kültürümüzde Sanatçılar ve Yazarlar İsimler Sözlüğü (3. bas.). Lefkoşa: Hakeri Yayınları. s. 14. 
  61. ^ "GİRNE MÜZİK EĞİTİM MERKEZİ'NİN BİR BÖLÜMÜNE KAMRAN AZİZ'İN ADI VERİLİYOR". Türk Ajansı Kıbrıs. 2 Mart 2006. 14 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2017. 
  62. ^ Gorgoretti, Başak (20 Nisan 2020). "Milli Kimliğin Biçimlenmesinde Müzik Eğitiminin Rolü". Anadolu University Journal of Education Faculty. 4 (2): 143-162. doi:10.34056/aujef.621120. ISSN 2602-2249. 26 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2023. 
  63. ^ "APPOINTMENT OF MEMBERS OF THE SOCIAL INSURANCE ADVISORY BOARD PURSUANT TO SECTION 43" (PDF) (İngilizce). cylaw.org. 19 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Kasım 2017. 
  64. ^ a b c "Kamran Aziz'e şarkılı veda". Havadis. 9 Mart 2017. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2017. 
  65. ^ "K.T.Ç.E.K. Lefkoşa şubesi olağan genel kongresi yapıldı". Bozkurt. 10 Ocak 1974. s. 1. 
  66. ^ "Özgürgün, Besteci Kamran Aziz'in vefatı nedeniyle mesaj yayımladı". Kıbrıs Postası. 8 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2017. 
  67. ^ "Cumhurbaşkanı Akıncı, Kamran Aziz için başsağlığı mesajı yayımladı". Kıbrıs Postası. 12 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2017. 
Genel
  • Adanır, Eralp (2008), Söz Uçar Yazı Kalır: Müziğimiz Üzerine Söyleşiler, Girne: Mete Adanır Vakfı Yayınları 
  • Altınok, Mukaddes (13 Kasım 1983), Dillerden Düşmeyen Bestelerin Sahibi Mütevazı İnsan: Kâmuran Aziz, Bozkurt, s. 2 
  • Altınok, Mukaddes (14 Kasım 1983), Dillerden Düşmeyen Bestelerin Sahibi Mütevazı İnsan: Kâmuran Aziz, Bozkurt, s. 2 
  • Aziz, Kamran (2001), "Dünden Kadın Esintileri", Kıbrıs Türk Kadınının Dünü - Bugünü - Yarını Sempozyumu Sempozyum Bildirileri, Lefkoşa: KKTC Devlet Bakanlığı ve Başbakan Yardımcılığı Kadın ve Aile Sorunları Birimi 
  • Gençlik, Spor, Köy ve Halk Eğitimi Dairesi, (Ed.) (1972), Kıbrıs Türk Marşları, Lefkoşa: Ergenekon Yayınları 
  • Kamran Aziz, Kuzey Kıbrıs Turkcell, 2011 
  • Nesilden Nesile Kamran Aziz (Belgesel), Kanal Sim, 3 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 28 Ağustos 2017 
  • Özdemir, Osman (2013), İz Bırakanlar, Denge Dergisi Yayınları 
  • Sakarya, Mehmet (8 Aralık 2014), Kamran Aziz (PDF), Afrika, s. 15, 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 18 Kasım 2017 
  • Samson, Jim; Demetriou, Nicoletta (2016), Music in Cyprus (İngilizce), Routledge, 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 8 Mart 2017 
  • Yeşilada, Ekrem (2007), Musiki Tarihimiz, Lefkoşa: Ajans Yay Ltd 
  • Yüksel, Tekin (1 Nisan 1967), Kıbrıs'ta Batı Müziği'nin Önderliğini Yapan: Kâmuran Aziz ve Arkadaşları, Bozkurt, s. 2 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Kamran Aziz ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kamran_Aziz&oldid=33830983" sayfasından alınmıştır