İçeriğe atla

Küçük gruplar sosyolojisi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Küçük gruplar sosyolojisi, sosyal ilişkilerden kaynaklanan eylem, etkileşim ve bunların sonucunda oluşan sosyal grup tiplerini inceleyen sosyoloji dalıdır. Kavram ilk defa Fransız yazar ve sosyolog Gabriel Tarde tarafından kullanılmıştır. Sosyal hayatta toplum, büyük bir sosyal gruptur, toplumun içinde alt gruplar yer almaktadır. Küçük grupların büyük gruplar içinde olmaları sosyal gruplarla ilgili bir özelliktir. Alan, uluslararası ilişkilerde kullanılan alanlardandır ve grup özelliklerinin karar vermeyi nasıl etkilediği ile ilgili çalışmaları ele alır. Kültürel antropologlar ve siyaset bilimciler tarafından veri toplama amaçlı olarak kullanılmıştır. Küçük gruplar sosyolojisi, toplumların içerisinde barındırdığı çeşitli küçük grupları mikro sosyolojik düzeyde ele alır, küçük grupların iletişimindeki görev, süreç ve ilişki çatışmalarını inceler.

Küçük gruplar sosyolojisi kavramı ilk olarak Fransız yazar ve sosyolog Gabriel Tarde tarafından ortaya atılmıştır.[1] Sosyal ilişkilerden kaynaklanan eylem ve sonuçları inceler.[2] Toplum ve toplum içindeki alt grupların incelenmesi bu alanın araştırma konusudur.[3] Küçük grupların büyük gruplar içinde olmaları sosyal gruplarla ilgili bir özelliktir.[3] Küçük gruplar, aralarında yoğun etkileşim olan az sayıda üyeden oluşan gruplardır.[4] Küçük gruplar sosyolojisi, bir alan incelemesi[5] ve cemaat sosyolojisi çalışması olarak da tanımlanmıştır.[6] Küçük gruplar sosyolojisi ayrıca mikro sosyolojik düzeyde toplumlardaki küçük grupların incelemesi olarak tanımlanır.[7] A. Paul Hare, benzer amaçların tanınmasını, davranış normlarını, rol farklılaşmasını ve çekim ağlarını bir grubu bir bireyler topluluğundan ayıran özellikler olarak tanımlamıştır.[8] Gruplar, sosyoloji teorisinde bir nesne olarak ortaya çıkmıştır ve teorilerde atomik bir "kara kutu" olma eğilimindedir.[8]

Küçük gruplar sosyolojisine dayalı ilk çalışmalar I. Dünya Savaşı sonrasına denk gelir, etnik grup ilişkileri ve bunların diğer gruplara karşı tutumlarını konu edinir ve Amerika'da gerçekleştirilmiştir. Aynı çalışmalar likert ölçeği ve sosyometri tekniklerinin gelişimi ile sonuçlanmıştır.[9] ABD, çeşitli ülkelerde karşılaştığı farklı kültürlere ait topluluklara karşı, küçük gruplar sosyolojisi ve sosyal psikoloji bilgilerine dayanarak psikolojik savaş taktikleri geliştirmiştir.[10] Johan Galtung, 1966'da yapılan uluslararası ilişkiler konulu bir konferanstaki bildirisinde, küçük gruplar sosyolojisinin uluslararası ilişkilerin incelenmesi için yararlı olduğu fikrini ortaya atmıştır.[11] Galtung, özellikle, sadece "somut" uluslararası ilişkilerin değil, aynı zamanda "soyut" uluslararası ilişkilerin de küçük gruplar sosyolojisi açısından anlaşılabileceği fikrine dikkat çekmiştir.[11]

Küçük gruplar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Theodore M. Mills, bir kişinin aynı anda ortalama beş veya altı gruba ait olduğunu ve yerleşmiş yaklaşık dört veya beş milyar küçük grup olduğunu öne sürmüştür.[12] Mills'e göre bir kişi uyanık saatlerinin çoğunu bir grupta veya başka bir grupla etkileşime girerek geçirir.[12] Mills bu grupları aile grupları, arkadaş grupları, iş ortakları, kulüp grupları, dernekler, kız arkadaş grupları, komiteler ve atletik takımlar olarak tanımlamıştır.[13] Mills'e göre; daha geniş birimlerin parçaları olan yönetim kurullarına kıyasla, bu grupların/ailelerin bazıları nispeten ayrıdır.[12] Mills örnek olarak; inşaat çeteleri, av partileri, belediye kurulları, tören dans takımları, bombardıman ekipleri ve atletizm takımlarını göstermiştir.[12]

Mills, küçük grupları inceleme nedenini sosyal psikoloji olarak tanımlamıştır.[12] Mills bu nedeni: "Sosyal baskılar ve bireyden gelen baskılar küçük grupta bir araya geldiğinden, bu baskılar arasındaki etkileşimi gözlemlemek ve denemek için uygun bir bağlamdır. Bilimsel araştırma, bireylerin sosyal gerçeklerle nasıl başa çıktıklarına dair genel yasalara yol açabilir." diyerek tanımlamıştır.[12][14]

Küçük gruplar sosyal kısıtlamaların uygulandığı araçlar olabilir ve aynı zamanda kısıtlamalara meydan okunabileceği bir saha olarak da hareket edebilir. Küçük gruplar genellikle statü müzakerelerinin yanı sıra bir dizi ortak anlam taşıyan bir idio-kültür içerir ve geliştirir.[15] Gruplarda toplumun beklentileri doğrultusunda ödüller ve cezalar verilebilmektedir.[15]

Bir grup içindeki fraksiyonların karar verme üzerinde etkisi olabilir. Bir grup içindeki daha büyük fraksiyonların üyelerinin etkilenme olasılığı daha düşüktür ve kendilerini fraksiyonun bir üyesi olarak tanımlama olasılıkları daha yüksektir.[16] Çoğunlukların karar alma üzerindeki etkisi, alınan karara bağlı olarak değişir.[17] Bir görevin ortak bir kavramsal temsili, bir grubun çoğunluk kararına uyma olasılığını azaltabilir. Bireyler ya da küçük gruplar problem çözme görevlerinde daha fazla söz sahibi olabilmektedir.[18]

Gruplar içindeki çatışmalar görev, süreç ve ilişki çatışması olmuştur.[19] Bir görevin içeriğine ve sonucuna yönelik çatışmanın, farklı üyelerin fikirlerinin eleştirel bir şekilde değerlendirilmesi yoluyla bir görevin anlaşılmasını artırdığı ve bir ekibin üyelerine fikirlerini ifade etmeleri için kolaylık sağlayabileceği düşünülmektedir. Görev çatışması, bireylerin çatışmayı yetenek ve yetkinliklerine ilişkin olumsuz algılar olarak yorumlamalarına yol açarak ruminasyon ve strese neden olabilir ve tamamlanan görevlerde dikkat dağıtıcı bir unsur olarak hareket edebilir.[20] Görev çatışması ve ilişki çatışması aynı anda meydana gelirse sonuçları kötüleşir.[21] Araştırmalara göre, basit üretim görevleri diğer görevlere kıyasla çatışmadan daha az fayda sağlamaktadır.[22] Bir görevi tamamlamak için kullanılan süreç üzerindeki çatışma, bireylerin rolleri hakkında algıladıkları çağrışımlar nedeniyle olumsuz etkilere sahip olabilir. Süreç çatışması, kullanılacak sürecin analizinin faydalı olabileceği bir görevin başlangıcında avantaj sağlayabilmektedir.[23]

Küçük gruplar sosyolojisinin başlıca araştırma ilgi alanlarından biri, grup özelliklerinin karar vermeyi nasıl etkilediğidir.[24] Bu tür araştırmalar, uçuş ekipleri, denizaltı mürettebatı, protesto organizatörleri, iş toplantıları ve jüriler gibi çok çeşitli gerçek gruplara odaklanmıştır.[25] Küçük gruplardaki araştırmaların en tutarlı bulgularından biri, grup üyelerinin görüşlerinin zaman içinde daha da benzer hale gelmesidir, bu da "seçim kaymaları"[a] olarak bilinen bir süreçtir.[26] Muzaffer Şerif küçük gruplar üzerine yapılan araştırma bulgularını "Küçük gruplar üzerinde yapılan araştırmaların en tutarlı bulgularından biri, grup üyelerinin görüşlerinin zaman içinde yakınsama (veya daha benzer olma) eğilimidir" diyerek tanımlamıştır.[27]

Alan araştırması

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kültürel antropologlar, farklı koşullar altında yaşayan gruplar hakkında veri sağlamışlardır. Siyaset bilimciler yasama gruplarının işleyişini, baskı gruplarını ve grup üyeliğinin oy verme üzerindeki etkilerini incelemişlerdir.[28] Küçük gruplar sosyolojisi, 1970'li yıllarda John Thibaut ve Harold Kelley olmak üzere çıkar çatışması alanında kullanılmış, çatışma durumunda insan ve grup davranışını incelemiştir.[29][30]

Notlar
  1. ^
    Seçim kayması, grup olarak karar vermenin bir yönüdür ve grup süreçlerinin bireysel üyelerin karar verme süreçleri üzerindeki etkisidir, böylece grup içinde kendi başlarına olduğundan farklı seçimler yaparlar.
Dipnotlar
  1. ^ Baker 2017, s. 143.
  2. ^ Kaya 2008, s. Son.
  3. ^ a b Kaya 2008, s. 9.
  4. ^ Özkalp 2002, s. 111.
  5. ^ Tüfekçioğlu 2003, s. 21.
  6. ^ İstanbul Üniversitesi 1988, s. 193.
  7. ^ Kaya 2008, s. 10.
  8. ^ a b Harrington 2000, s. 313.
  9. ^ Likert 1932.
  10. ^ Vurucu 2016, s. 114.
  11. ^ a b Sutton 1977, s. 103.
  12. ^ a b c d e f Mills 1967, s. 2.
  13. ^ Fitzpatrick 1974, s. 3.
  14. ^ Faris 1953, ss. 155-184.
  15. ^ a b Harrington 2000, s. 314.
  16. ^ Witte 2014, s. 82.
  17. ^ Witte 2014, s. 84.
  18. ^ Witte 2014, s. 85.
  19. ^ Jehn 2012, s. 361.
  20. ^ Jehn 2012, ss. 360-362.
  21. ^ Jehn 2012, s. 374.
  22. ^ Jehn 2012, s. 364.
  23. ^ Jehn 2012, s. 363.
  24. ^ Brinkerhoff 2013, s. 103.
  25. ^ Gastil 2007, s. 337–359.
  26. ^ Brinkerhoff 2013, s. 104.
  27. ^ Sherif 1936, s. 121.
  28. ^ Mills 1967, s. 1.
  29. ^ Thibaut 2017.
  30. ^ Thibaut 1986.
Kullanılan kaynaklar