Josef Čapek
Josef Çapek (23 Mart 1887 – Nisan 1945[1]) daha çok ressam olarak tanınan, ancak aynı zamanda yazar ve şair olarak da bilinen Çek bir sanatçıydı. "Robot" sözcüğünü icat eden kişidir ve bu sözcük literatüre kardeşi Karel Čapek tarafından kazandırılmıştır.
Hayat
[değiştir | kaynağı değiştir]Čapek, 1887 yılında Bohemya'nın Hronov kentinde (Avusturya-Macaristan, daha sonra Çekoslovakya, şimdi Çek Cumhuriyeti) doğdu. Önceleri Kübizm akımının ressamı olan sanatçı, daha sonra kendine özgü, eğlenceli, minimalist bir üslup geliştirdi. Kardeşi Karel ile birlikte birçok oyun ve kısa öyküde birlikte çalıştı; kendi başına ütopik bir oyun olan Çok İsimli Ülke'yi ve birkaç romanı yazdı; ayrıca bilinçaltının, çocukların ve 'vahşilerin' sanatını savunduğu eleştirel denemeler yazdı. Kardeşi tarafından robot teriminin gerçek mucidi olarak gösterildi.[2][3] Karikatürist olarak Prag merkezli Lidové Noviny gazetesinde çalıştı.
Resimli öyküleri Povídání o Pejskovi a Kočičce (İngilizce çevirisi The Adventures of Puss and Pup [4]) Çek çocuk edebiyatının klasikleri olarak kabul edilir.
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]Nasyonal sosyalizme ve Adolf Hitler'e karşı eleştirel tutumu nedeniyle 1939'da Almanya'nın Çekoslovakya'yı işgali sonrasında tutuklandı. Toplama Kampından Şiirler adlı şiirini 1945 yılında öldüğü Bergen-Belsen toplama kampında yazdı. Haziran 1945'te Rudolf Margolius, Čapek'in eşi Jarmila Čapková ile birlikte onu aramak için Bergen-Belsen'e gitti.[5] Cesedi hiçbir zaman bulunamadı. 1948 yılında mahkeme ölüm tarihini resmen 30 Nisan 1947 olarak belirledi.[6]
Seçilmiş edebi eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Lelio, 1917
- Ze života hmyzu (Böceklerin Yaşamından Resimler ), 1921 – Karel Čapek ile birlikte
- Povídání o pejskovi a kočičce (Kedi ve Yavru Kedinin Maceraları ), 1929
- Stín kapradiny, 1930, roman
- Kulhavý poutník, denemeler, 1936
- Birçok İsmin Ülkesi
- Básně z koncentračního tabora (Bir Toplama Kampından Şiirler ), ölümünden sonra 1946'da yayınlandı.
- Adam Stvořitel (Yaratıcı Adam ) – Karel Čapek ile birlikte
- Dášeňka, čili život štěněte (Dashenka, dolayısıyla bir Köpek Yavrusunun Hayatı ) - Karel Čapek ile birlikte, Josef tarafından çizilmiştir
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Václav Vaněk, (Ed.) (2005). Slovník českých spisovatelů (Çekçe). Prague: Libri. ss. 111-113. ISBN 80-7277-179-5. r
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım); r eksik|soyadı2=(yardım) - ^ Karel Capek – Who did actually invent the word "robot" and what does it mean? at capek.misto.cz [ölü/kırık bağlantı] | archived at https://web.archive.org/web/20120204135259/http://capek.misto.cz/english/robot.html
- ^ "Robotics and automation handbook". 13 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2024.
- ^ Čapek, Josef (1975). Harum Scarum: the adventures of Puss and Pup. London, UK: Carousel Books. ISBN 0-552-52054-3.
- ^ Jarmila Čapková, Vzpomínky, Torst, Praha 1998, s. 331.
- ^ "Pejsek a kočička mají ještě autorská práva chráněna, Mein Kampf je volný". 8 Ocak 2016. 8 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2024.
Dış bğlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Vikikaynak'ta Josef Čapek tarafından ya da onun hakkında yazılmış çalışmalar
Wikimedia Commons'ta Josef Čapek ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur- Internet Speculative Fiction Database'te Josef Čapek
- Kongre Kütüphanesi'nde Josef Čapek, 70 katalog kaydı
- Bratří Čapkové (The Brothers Čapek) LC Authorities, with 6 records'da
