Hırvatistan cumhurbaşkanı
Hırvatistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Predsjednica Republike Hrvatske | |
---|---|
Resmî ikamet | Cumhurbaşkanlığı Sarayı, Zagreb, Hırvatistan |
Görev süresi | 5 yıl (iki dönem) |
Oluşum | 22 Aralık 1990 |
Açılışı yapan | Franjo Tuđman |
Websitesi | www.predsjednik.hr |
Hırvatistan cumhurbaşkanı veya resmî adıyla Hırvatistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı (Hırvatça: Predsjednica Republike Hrvatske), Hırvatistan'ın devlet başkanıdır. Cumhurbaşkanı, Hırvatistan'daki en yüksek makamın sahibi olmasına karşın Hırvatistan'ın başbakanlık makamı ülkenin anayasal çerçevesi ve günlük siyaseti içinde en güçlü kişi olduğu bir parlamenter sisteme sahip olması nedeniyle, cumhurbaşkanı yürütme organının başı değildir.
Cumhurbaşkanı, ulusal hükûmet sisteminin düzenli ve koordineli işleyişinden, istikrarının korunmasından ve ülkenin bağımsızlığını ve toprak bütünlüğünü korunmasından sorunludur. Cumhurbaşkanının Hırvat Parlamentosu için olağan ve olağanüstü seçimler ve referandum çağrısı yapma yetkisi var. Cumhurbaşkanı, parlamentodaki güç dengesi ve meclis partilerinin liderleriyle yapılan istişareler temelinde başbakanı resmen atar, af ve ödül nişanları ve diğer devlet ödüllerini verir. Cumhurbaşkanı ve hükûmet dış politikanın yürütülmesinde işbirliği yapmaktadır.[1] Ayrıca, cumhurbaşkanı Hırvatistan Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanıdır. Cumhurbaşkanı, anayasanın öngördüğü hallerde parlamentoyu feshedebilir. Dokunulmazlığa sahip olmasına rağmen, cumhurbaşkanı anayasayı ihlal etmekten suçlanamaz. Cumhurbaşkanının geçici veya sürekli olarak görevini yerine getirememesi durumunda meclis başkanı cumhurbaşkanı göreve başlayana kadar veya içinde yeni bir cumhurbaşkanı seçilene kadar cumhurbaşkanlığı görevini üstlenir.
Cumhurbaşkanlığı Ofisi, Hırvatistan cumhurbaşkanının acil personelinin yanı sıra cumhurbaşkanına bağlı destek personelinden oluşur. Ofis, Zagreb'in Pantovčak bölgesindeki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda yer almaktadır. Hırvatistan Anayasası, Başkanlık Ofisi binalarında, cumhurbaşkanının ikametgâhında, cumhurbaşkanı tarafından kullanılan herhangi bir araçta ve diğer törenlerde uçan cumhurbaşkanlığı standardının görünümünü ve kullanımını tanımlar.
Başkan, beş yıllık bir dönem için genel oy esasına göre, gizli oyla seçilir. Seçimlerde hiçbir aday kullanılan tüm oyların %50'sinden fazlasını alamazsa, ikinci tur seçim yapılır. Hırvatistan Anayasası, görevde en fazla iki dönemlik bir sınır belirler.
Günümüzdeki cumhurbaşkanı 19 Şubat 2020 tarihinden itibaren Zoran Milanović'tir.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Ustav Republike Hrvatske". Narodne Novine (Hırvatça). 9 Temmuz 2010. 3 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2021.