Francisco da Costa Gomes
Francisco da Costa Gomes | |
---|---|
![]() | |
Portekiz Cumhurbaşkanı | |
Görev süresi 30 Eylül 1974 - 13 Temmuz 1976 | |
Başbakan | Vasco Gonçalves José Pinheiro de Azevedo Vasco Almeida e Costa |
Yerine geldiği | António de Spínola |
Yerine gelen | António Ramalho Eanes |
Devrim Konseyi Başkanı | |
Görev süresi 14 Mart 1975 - 13 Temmuz 1976 | |
Yerine geldiği | Yeni makam |
Yerine gelen | António Ramalho Eanes |
Ulusal Kurtuluş Cuntası Başkanı | |
Görev süresi 25 Nisan 1974 - 13 Temmuz 1976 | |
Yerine geldiği | António de Spínola |
Yerine gelen | Makam kaldırıldı |
Portekiz Genelkurmay Başkanı | |
Görev süresi 29 Nisan 1974 - 13 Temmuz 1976 | |
Yerine geldiği | Joaquim da Luz Rocha |
Yerine gelen | António Ramalho Eanes |
Görev süresi 5 Eylül 1972 - 13 Mart 1974 | |
Yerine geldiği | Venâncio Augusto Deslandes |
Yerine gelen | Joaquim da Luz Rocha |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 30 Haziran 1914 Chaves, Portekiz |
Ölüm | 31 Temmuz 2001 (87 yaşında) Cascais, Portekiz |
Partisi | Bağımsız |
Mesleği | Asker |
Dini | Roma Katoliği |
Askerî hizmeti | |
Bağlılığı | ![]() |
Branşı | ![]() |
Hizmet yılları | 1931–1976 |
Rütbesi | General Mareşal (onursal) |
Francisco da Costa Gomes [Portekizce telaffuz: fɾɐ̃ˈsiʃku ðɐ ˈkɔʃtɐ ˈɣomɨʃ / Frâsişku zda Koşta Xomış] (d. 30 Haziran 1914, Chaves - ö. 31 Temmuz 2001, Cascais, Portekiz), Portekizli asker ve devlet adamıdır. 1974-1976 yılları arasında Portekiz cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.
Gomes, 30 Haziran 1914'te Portekiz'in Chaves kentinde doğdu. António José Gomes ve Idalina Júlia Monteiro da Costa'nın on bir çocuğundan biriydi.[1]
8 Aralık 1952'de Gomes, Viana do Castelo Katedrali'nde João de Campos Varajão ve eşi Angélica Martins Veloso'nun kızı Maria Estela Veloso de Antas Varajão ile evlendi. Çiftin Francisco da Costa Gomes adında tek bir oğlu vardı.[2]
1961 yılında, ordudan sorumlu bakan yardımcısı olarak görev yapan Gomes, Savunma Bakanı General Júlio Botelho Moniz başkanlığındaki anayasal bir "darbe girişimine" karıştı ve bu girişimde, Başkan Américo Tomás'ı yaşlı António de Oliveira Salazar'ı başbakanlıktan uzaklaştırmaya ikna etmeye çalıştı.[3]
1970'te Angola Askeri Bölge Komutanlığı görevini üstlendi, burada başkomutanlığı elden geçirdi ve Angola Halk Kurtuluş Hareketi (MPLA) ve Angola Ulusal Kurtuluş Cephesi'ne (FNLA) karşı Angola'nın Tam Bağımsızlığı için Ulusal Birlik (UNITA) ile askeri bir anlaşma yapmaya çalışan ilk kişi oldu.
12 Eylül 1972'de Gomes, General Venâncio Augusto Deslandes'in yerine Genelkurmay Başkanlığı görevini üstlenmek üzere Portekiz'e geri çağrıldı, ancak Mart 1974'te başbakan Marcelo Caetano'ya kamusal bir törende sadakat yemini etmeyi reddettiği için görevden alındı.
25 Nisan'daki Karanfil Devrimi'nden sonra Gomes, Ulusal Kurtuluş Cuntası'nı oluşturan yedi askeri liderden biriydi. 25 Nisan ile 30 Eylül arasında António de Spínola'nın ardından Portekiz'in ikinci komutanıydı. 30 Nisan 1974'te tekrar Silahlı Kuvvetlerin Genelkurmay Başkanı oldu.
Spinola'nın 30 Eylül 1974'teki istifasının ardından Gomes, yeniden düzenlenen cunta tarafından cumhurbaşkanı olarak atandı ve 13 Temmuz 1976'da yerine 1976 Portekiz cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanan general António Ramalho Eanes geçene kadar görev yaptı. Başkanlığı sırasında Portekiz, "Devam Eden Devrim Süreci" olarak bilinen çalkantılı bir dönemle karşı karşıya kaldı. Pozisyonunun belirsizliğine rağmen, olası bir iç savaşı önlediği için takdir edildi. 1982'de fahri olarak Mareşalliğe terfi ettirildi.
Gomes, 31 Temmuz 2001'de Lizbon Askeri Hastanesi'nde 87 yaşında solunum yetmezliğinden öldü. Alto de São João Mezarlığı'na gömüldü.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "MPR - Francisco da Costa Gomes". www.museu.presidencia.pt. 17 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2025.
- ^ "A primeira biografia de Costa Gomes". PÚBLICO (Portekizce). 17 Nisan 2008. 7 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2025.
- ^ "ENTIDADES NACIONAIS AGRACIADAS COM ORDENS PORTUGUESAS - Página Oficial das Ordens Honoríficas Portuguesas". www.ordens.presidencia.pt. 19 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2025.
![]() ![]() | Portekizli siyasetçi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
![]() ![]() | Portekizli asker ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: António de Spínola |
Portekiz Cumhurbaşkanı 1974–1976 |
Sonra gelen: António Ramalho Eanes |
Önce gelen: António de Spínola |
Ulusal Kurtuluş Cuntası Başkanı 1974–1976 |
Sonra gelen: Makam kaldırıldı |
- Portekizli siyasetçi taslakları
- Portekizli asker taslakları
- 1914 doğumlular
- Norte bölgesi (Portekiz) doğumlular
- 2001 yılında ölenler
- Portekiz mareşalleri
- Portekiz cumhurbaşkanları
- Portekizli Roma Katolikleri
- Porto Üniversitesinde öğrenim görenler
- Karanfil Devrimi
- Darbe girişiminde bulunanlar ve planlayanlar
- Portekizli Katolikler
- Portekizli Hristiyanlar
- Portekizli sosyalistler
- Darbeciler
- Antifaşistler
- Portekizli askerler