Elijah Muhammed
Elijah Muhammed (Elijah Poole) (7 Ekim 1897 - 25 Şubat 1975), ABD'de "İslam Ulusu" olarak da bilinen Amerikan İslam Misyonu adlı Siyah hareketinin önderidir.
Muhammed, ortakçılıkla geçinen eski bir köle ailesinin oğluydu. 1923'te Detroit'e göç etti. 1930'larda hareketin kurucusu Wallace D. Fard'ın yardımcısı oldu. 1934'te Fard'ın ortadan kaybolması üzerine hareketin başına geçti. Detroit'teki cemaat içinde çıkan anlaşmazlık yüzünden göç ettiği Chicago'da ikinci bir cemaat kurdu. II. Dünya Savaşı sırasında yandaşlarına askere yazılmama çağrısında bulununca Kurayla Askerlik Yasası'nı çiğnemekten suçlu bulunarak hapse atıldı (1942-1946). Savaş sonrasında yürüttüğü çalışmalarıyla "İslam Milleti" hareketini örgütledi.
Örgüt programı, Siyah Amerikalıların ayrı bir ulus ve Siyahların Allah'ın seçkin kulları olduğunu öngörüyordu. Muhammed, özellikle "mavi gözlü şeytanlar" biçiminde adlandırdığı beyazlara karşı parlak söylevleriyle ünlendi. Ama sonraki yıllarda beyazlara karşı tutumunu yumuşattı ve ırklar arasındaki çatışmadan çok Siyahların kendi aralarındaki yardımlaşmaları üzerinde durmaya başladı. Ayrılıkçı görüşleri yüzünden, önde gelen yandaşlarından Malcolm X'in hareketten ayrılmasına yol açtı.
Elijah Muhammed'in düşünceleri:
- Kendisinin peygamberliği.
- Siyahların üstün ırk olduğu düşüncesi ve Beyaz ırkın şeytanlığı.
- Kendisi için zinanın günah olmadığını savunması.[1][2][3]
Yardımcısı Malcolm X, bu düşüncelerin İslam itikadına uymadığı gerekçeleriyle onun örgütünden ayrılıp kendine ait bir Siyah örgütü kurdu. Bundan ötürü bu ikisinin arası açıldı. Malcolm X, 21 Şubat 1965'te suikast sonucu öldürülünce Elijah Muhammed onu öldürtmekle suçlandıysa da bir basın toplantısı aracılığıyla bu suçlamayı reddetti.
Elijah Muhammed'in sekiz çocuğu vardır. Bunların en ünlüsü ve varisi olan Wallace Muhammed babasının inançlarını ve örgütünü bırakıp Malcolm X'in örgütüne geçmiştir.[4]
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]30 Ocak 1975'te Muhammed, kalp hastalığı, diyabet, bronşit ve astım kombinasyonundan muzdarip olarak Illinois, Chicago'daki Mercy Hastanesine yatırıldı. Orada neredeyse bir ay sonra Kurtarıcılar Günü'nden önceki gün 25 Şubat 1975'te 77 yaşında konjestif kalp yetmezliği nedeniyle öldü.
İslam Milleti'nin ahlaki ilkeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Zinanın her türlüsü kesinlikle yasaktır. Domuz eti yenmez, murdar et yenmez, sağlığa zararlı yiyecekler ağza konmaz. Tütün kullanmak, alkol almak, uyuşturucu maddelerden kullanmak yasaktır. Elijah Muhammed'e bağlanmış hiçbir Müslüman dans edemez, kumar oynayamaz, kapatma tutamaz, sinemalara gidemez, sporla ilgilenemez, işini bırakıp uzun süre tatile çıkamaz, sağlık için zorunlu olandan daha fazla uyuyamaz. Aile içinde tartışmaya yer verilmez, özellikle kadınlara karşı sert davranılamaz. Yalan söylemek ya da hırsızlık etmek yasaktır, devlet güçlerine başkaldırmak yoktur. (Dinî bir zorunluluk baş gösterirse durum değişirdi.)[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Haley, Alex. Malcolm X. 8. baskı. İstanbul: İnsan Yayınları, 2016. s. 603.
- ^ Vakkasoğlu, Vehbi (2013). Önce Alkışladılar Sonra Öldürdüler. ISBN 9757055743.
- ^ "Elijah Muhammed". Rehber Ansiklopedisi.
- ^ "Elijah Muhammed". Meydan Larausse.
- ^ Haley, Alex. Malcolm X. 8. baskı. İstanbul: İnsan Yayınları, 2016. s. 478-479.
Bir Amerikalının biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
İslam ile bağlantılı dikkate değer bir kişi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |