Deliliğin Tedavisi
![]() | |
Sanatçı | Hieronymus Bosch |
---|---|
Yıl | 1475–1480 |
Tür | Ahşap üzerine yağlı boya |
Boyutlar | 48 cm × 35 cm (19 in × 14 in) |
Konum | Prado Müzesi, Madrid |
Deliliğin Tedavisi[1] ya da Taş Ameliyatı,[1] Hieronymus Bosch tarafından 1475 ile 1480 yılları arasında ahşap üzerine yağlı boyayla çizilen tablo. Tablo, Bosch'un halk kültürünü temel alarak çizdiği ilk resimdir.[1]
İçerik
[değiştir | kaynağı değiştir]Tabloda başına huni geçirmiş bir adam, trepanasyon yöntemini kullanarak bir hastanın kafasındaki "delilik taşını" çıkarmaktadır.[2] 15. yüzyılda "kafasında taş olmak" deyimi deliliği anlatmak için kullanılırdı.[1] Deliliğe sebep olan taşın trepanasyon yoluyla kesilerek çıkarılmasını içeren "taş ameliyatının" o dönemde uygulandığı düşünülmektedir.[3][4] Tabloda ise Bosch, beyinden çıkarılan nesne olarak taşın yerine bir çiçek koymuştur. Ayrıca başka bir çiçek de masanın üzerinde durmaktadır.
Resmin üzerinde ve altında Gotça şunlar yazılıdır:
Meester snijt die keye ras
Mijne name Is lubbert das
("Efendim, taşı kesip çıkarın
Benim adım Lubbert Das").
Lubbert Das Hollanda edebiyatında akılsız ve komik bir karakterdir.
Yorumlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Hastanın kafasından çıkarılmakta olan çiçek, Hollanda'da deliler için kullanılan "lale kafalı" deyimine gönderme olabilir. Çiçek aynı zamanda, kafasındaki huni biçimli şapkadan da anlaşıldığı üzere,[1] doktorun aslında bir sahtekâr olduğunu ima ediyor da olabilir. Başının üzerinde kitap taşıyan kadın ise, o dönemde Hollanda'da yaygın bir gelenek olan, nazar boncuğu ya da muska olarak kitap ya da yazılı sayfaların giysiye tutturulmasının bir eleştirisidir.[5]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e Dufour, Alessia Devitini (2002). "1452-1490". ArtBook Bosch. Dost Kitabevi. ss. 16-17. ISBN 9752980023.
- ^ Povoledo, Elisabetta (27 Ekim 2008). "In Rome, a New Museum Invites a Hands-On Approach to Insanity". The Economist. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2008.
- ^ Vigué, Jordi (2002). Great Masters of Western Art. ISBN 0823021130.
- ^ Shorter, Edward. A History of Psychiatry. ISBN 0471245313. 28 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2010.
- ^ Binding Words Textual Amulets in the Middle Ages 1 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Skemer, Don C. PA: Penn State Press, 2006. p. 24, 136n. ISBN 0271027223