Bosna-Hersek tarihi (1941-45)
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
| Bosna-Hersek tarihi |
|---|
 |
Yugoslavya Krallığı, II. Dünya Savaşı sırasında Mihver Devletleri tarafından işgal edildikten sonra, Bosna'nın tamamı yeni kurulan Bağımsız Hırvatistan Devleti'ne bırakıldı. Bosna'daki Mihver egemenliği, yaygın zulümlere ve istenmeyen yerlilere ve anti-faşistlere yönelik toplu katliamlara yol açtı. Pek çok Sırp silaha sarıldı ve işgalci Nazi güçlerine karşı etkisiz bir gerilla savaşı yürüten Sırp milliyetçisi ve kralcı direniş hareketi olan Çetnikler'e katıldı. 12 Ekim 1941'de, Saraybosna'nın 108 önemli Müslüman vatandaşından oluşan bir grup, Ustaşalar tarafından organize edilen Sırplara yönelik zulmü kınadıkları Saraybosnalı Müslümanların Kararını imzaladı. Bu tür zulümlere katılan Müslümanlar ile tüm Müslüman nüfus arasında ayrım yapılmış, Sırpların Müslümanlara uyguladığı zulümler hakkında bilgi sunulmuş ve kimliği ne olursa olsun ülkenin tüm vatandaşları için güvenlik talep etmişlerdir.[1]
Bosna, dağları arasında eğitim ve gelişim için geniş alan sağlayan partizan hareketinin coğrafi anasıydı.[2]
1941'den başlayarak, Josip Broz Tito liderliğindeki Yugoslav Komünistler, hem Mihver hem de Çetnik güçlerine karşı savaşan partizanlar olan kendi çok ırklı direniş gruplarını örgütlediler. 29 Kasım 1943'te, Yugoslavya Antifaşist Ulusal Kurtuluş Konseyi, Tito'nun başında olduğu Jajce'de, Bosna-Hersek'in Osmanlı sınırları çizgisinde Yugoslavya federasyonu içinde bir cumhuriyet olarak yeniden kurulduğu bir kuruluş konferansı düzenledi. Askeri başarı sonunda Müttefikleri, Partizanları desteklemeye sevk etti ve savaşın sona ermesi, 1946 Anayasası ile resmi olarak Bosna-Hersek'i yeni devletin altı kurucu cumhuriyetinden biri yapan Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla sonuçlandı.
Savaş sırasında ve yetersiz Ustaşa rejimi altında iç güvenliğin büyük ölçüde bozulmasının ardından, Naziler, Şubat 1943'te 13. SS Waffen Dağ Tümeni "Handschar" adıyla Bosna'da sessiz bir Waffen-SS birimi kurdu.[4] İmam Halim Malkoć, II.Dünya Savaşı sırasında Alman Demir Haçı kazanan tek Müslümandı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Hadžijahić, Muhamed (1973), "Muslimanske rezolucije iz 1941 godine [Muslim resolutions of 1941]", Istorija Naroda Bosne i Hercegovine (Sırp-Hırvatça), Saraybosna: Institut za istoriju radničkog pokreta, s. 277
- ^ "Basil Davidson: PARTISAN PICTURE". 6 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2021.
- ^ Fisk, Robert (2007) [2005]. The Great War for Civilisation: The Conquest of the Middle East. Londra: Knopf Doubleday Publishing Group. s. 459. ISBN 978-0-307-42871-4. OCLC 84904295.
- ^ Bougarel, Xavier; Korb, Alexander; Petke, Stefan; Zaugg, Franziska (2017) [2016]. "Muslim SS units in the Balkans and the Soviet Union". Böhler, Jochen; Gerwarth, Robert (Ed.). The Waffen-SS: A European History. Oxford: Oxford University Press. ss. 252-283. doi:10.1093/acprof:oso/9780198790556.003.0008
. ISBN 9780198790556. OCLC 970401339.
Literatür
[değiştir | kaynağı değiştir]- Munoz, Antonio J., editor., The East Came West: Muslim, Hindu and Buddhist Volunteers in the German Armed Forces. (chapters 2 and 13) Bayside, NY: Axis Europa, 2001 1-891227-39-4
- Hermann Neubacher: Sonderauftrag Suedost 1940-1945, Bericht eines fliegendes Diplomaten, 2. durchgesehene Auflage, Goettingen 1956
- Ladislaus Hory and Martin Broszat: Der Kroatische Ustascha-Staat, 1941-1945 Stuttgart, 1964
- Redzic, Enver, Muslimansko Autonomastvo I 13. SS Divizija. (Sarajevo: Svjetlost, 1987).
- Bataković, Dušan T. (1996). The Serbs of Bosnia & Herzegovina: History and Politics. Dialogue Association. ISBN 9782911527104. 24 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2021.