Boris Godunov
Boris Godunov | |||||
---|---|---|---|---|---|
Tüm Rusya'nın çarı | |||||
Hüküm süresi | 21 Şubat 1598 - 23 Nisan 1605 | ||||
Önce gelen | I. Fyodor | ||||
Sonra gelen | II. Fyodor | ||||
Doğum | 1551 Moskova | ||||
Ölüm | 23 Nisan 1605 Moskova | ||||
Eş(ler)i | Maria Grigorievna Skuratova-Belskaya | ||||
Çocuk(lar)ı | II. Fyodor Çarevna Kseniya Borisovna | ||||
| |||||
Hanedan | Godunov | ||||
Babası | Feodor Ivanovich Godunov | ||||
Annesi | Stepanida Ivanovna | ||||
Dini | Doğu Ortodoks |
Boris Fyodoroviç Godunov (Бори́с Фёдорович Годуно́в) (1551 - 13 Nisan 1605), Rus Rurik Hanedanı'nın sona ermesinin ardından 1598-1605 arasında hüküm süren Rus çarı.[1] Rus topraklarında yıkıcı etkileri olan Karışıklık Dönemi (1598-1613) Godunov'un hükümdarlığı sırasında başlamıştır.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]14. yüzyılda Moskova'ya göç etmiş soylu Tatar ailesi Saburov-Gadunovlardan gelen Boris, devlet hizmetine IV. İvan'ın (Korkunç) sarayında başladı. 1571'de çarın yakınlarından birinin kızıyla evlenerek İvan'ın koruması altına girdi; kız kardeşi İrina'yı da Veliaht Fyodor'la evlendirdi (1580). 1580'de boyarlığa yükseldi. İvan 1584'te Godunov'u zekaca kusurlu olan Fyodor'un koruyuculuğuna getirdi; Fyodor kısa bir süre sonra tahta çıktı. Godunov'un bu konuma haksız biçimde geldiğine inanan bir grup boyarın komplo girişimi karşısında Godunov muhaliflerini sürgüne göndererek Rusya'nın perde arkasındaki gerçek yöneticisi oldu.
Moskova Büyük Prensliği'nin dış ilişkilerini tümüyle denetimi altına alan Godunov başarılı askeri seferler düzenledi; dış ticareti artırdı, savunma amacıyla çok sayıda kale yaptırdı, Moskova'nın egemenliğinden çıkmış olan Batı Sibirya'yı yeniden kolonileştirdi. Ayrıca Moskova Kilisesi'nin metropolitlikten patrikliğe yükselmesini sağladı (1589). Ülke içinde saray çevresinin çıkarlarını gözetti.
Fyodor varis bırakmadan ölünce (1598), din adamları ve saray görevlilerinin çoğunlukta olduğu zemski sobor (ülke meclisi) Boris Godunov'u tahta çıkardı (17 Şubat 1598). Kısa zamanda akıllı ve becerikli bir hükümdar olduğunu kanıtlayan Çar Boris, hukuk sistemine çeki düzen verdi, Batı Avrupa'ya öğrenci gönderdi, Rusya'da Protestan kiliselerinin kurulmasına izin verdi, Baltık Denizi'nde güç kazanmak amacıyla Litvanya'nın Rusya'ya katılması için görüşmelere başladı. Öte yandan muhalif boyarların gücünü kırmak için Romanov Hanedanı üyelerini sürgüne yolladı. Geniş bir muhbir ağı kurarak, ihanetinden kuşkulandığı herkesi acımasızca cezalandırmaya başladı. Bu önlemleri boyarların Godunov'a karşı düşmanlığının artmasına yol açtı. Kıtlığın (1601-1603) ve ona eşlik eden salgınların yol açtığı sıkıntıları hafifletme çabası da etkisiz kalınca halkın hoşnutsuzluğu gitgide yükseldi. 1591'de Kırım Hanı Gazi Giray Moskova'ya yaklaştı. Boris Godunov Kazaklardan kurulu bir orduyla Hanın Moskova'ya doğru ilerlemesini durdurdu. Ama Boris'in ansızın ölmesi üzerine direniş kırıldı ve ülke Karışıklık Dönemi'ne girdi. Bu dönem, Fyodor Nikitiç Romanov'un oğlu I. Mihail Romanov'un 1613'te çar seçilmesine değin sürdü.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Saunders, Robert A. (2019). Historical dictionary of the Russian Federation (2. bas.). Lanham: Rowman & Littlefield Publishers. ISBN 978-1538120477.
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: I. Fyodor |
Rus çarı 21 Şubat 1598 - 23 Nisan 1605 |
Sonra gelen: II. Fyodor |