Balçova
| Balçova | |
|---|---|
 Bahçelerarası Mahallesi'nin havadan görüntüsü | |
 İzmir'deki yeri | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | İzmir |
| Coğrafi bölge | Ege Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Mahmut Halal[1] |
| • Belediye başkanı | Onur Yiğit (CHP) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 16 km² |
| Rakım | 27 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 79.357 |
| • Kır | - |
| • Şehir | - |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 35330 |
| İl alan kodu | 0232 |
| İl plaka kodu | 35 |
Resmî site http://www.balcova.bel.tr | |
Balçova, İzmir ilinin bir ilçesidir. İlçenin doğusunda Konak, doğu ve güneyinde Karabağlar, batısında Narlıdere ilçeleri, kuzeyinde İzmir Körfezi bulunmaktadır. İzmir'in merkezine 8 kilometre uzaklıktadır. İlçe merkezinin yayılım alanının denizden uzaklığı 20 ila 80 metre arasında değişmektedir. İlçenin havaalanına uzaklığı ise 18 kilometredir. Balçova, anakent sınırları içerisinde yer alır. İlçe denize yakın yani kuzey tarafa kurulmuştur. Güney tarafı ise orman ve dağlarla kaplıdır. Yüz ölçümü 16 km2 olup nüfus yoğunluğu 3.229'dur. Yüz ölçümüü bakımından İzmir'in en küçük ilçesidir. Konak ilçesine bağlıyken 3 Haziran 1992 tarihli 3806 sayılı kanunla ilçe olmuştur. Balçova Termal Tesisleri, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, İzmir Ekonomi Üniversitesi ve Türkiye'nin ikinci büyük teleferiği olan Balçova Teleferiği bu ilçenin sınırları içerisinde yer almaktadır. 2008 yılında sakıncalı olduğu gerekçesiyle kapatılan Balçova Teleferiği, 31 Temmuz 2015 tarihinde yeniden açılmıştır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Balçova'nın tarihteki yeri ilçede bulunan kaplıcaların tarihi ile aynı döneme rastlar. Bu tarih MÖ 1200 yıllarına denk gelir. Dünyanın en önemli destanlarından biri olan İlyada ve Odesia'nın yazarı olan şair Homeros MÖ 8 yy.da İzmir'de yaşamıştır. Homeros'un İlyada Destanı'nın bir bölümünde bahsettiği Agamemnon ve Menelaos Troia “Truva” seferini yapan Akhai ordusunun başında bulunan iki komutandır. Askerlerin burada şifa bulması ve de yaralarının iyileşmesi üzerine şifalı suyun çıktığı yerlere tesis olarak kapalı hücreler yapılmıştır. Tarih boyunca birçok medeniyetin hakimiyeti altına girmiştir. Türklerin bölgeye gelmesi 1300'lü yıllarda, hakimiyet kurması ise 1400'lü yıllarda olmuştur. 1910 yılına ait İzmir Vilayeti Haritası'nda Balçova köyü olarak adlandırılan bölgede ilk belediye 01.03.1963 yılında kurulmuştur. İlçe 1980 yılında Narlıdere merkez olarak şube konumuna gelmiş, 03.06.1992 tarihinde ise tekrar belediye durumuna getirilmiştir. İlçenin tarihi İzmir'in tarihi ile iç içe olup tahminen 3000 yıllık bir geçmişe sahiptir. İlçenin ilk sakinleri bugünkü Narlıdere'nin deniz kenarında oturmakta idiler. O dönem denizlerden gelen korsan istilasından kurtulmak için bugünkü Balçova'nın kurulduğu eski Balçova köyüne göç ederek yerleşmişlerdir. O dönemde Ayesefit olarak kullanılan köyün adı, köy arazisinin büyük bir kısmının balçık olması nedeniyle Balçık Havi olarak değişmiş ve daha sonra ise bugünkü ismi olan Balçova adını almıştır. Çeşitli medeniyetlerin yer aldığı Balçova'da bugün Romalılardan kalma Agememnon Kaplıcaları ve Yunanlardan kalma bir su kuyusu ve mahzeni bulunmaktadır.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Balçova'nın yüz ölçümü 16 km2'dir.[2] İlçenin 6 km doğal sahil şeridi bulunmakta, ayrıca bir adet baraj gölü (Cengiz Saran Barajı) ve 5 adet dere (Yahya Deresi, Sarıpınar Deresi, Hacı Ahmet Deresi, Molla Kuyu Deresi ve Ilıca Deresi) mevcuttur. İnciraltı dışında ilçenin kuzey kısmında ormanlar ve seracılık vardır. Orta taraflar yerleşim yeri olarak seçilmiştir. Güney taraf dağlık olduğu boş bırakılmıştır. Dağın eteklerinde ise ormanlık alan vardır. Bazen kışın soğuk olduğunda çok az kar yağan İzmir'in bu tepesinde kar görebilirsiniz.
Bu ilçede Akdeniz iklimi görülmektedir. Yazları sıcak ve kurak kışları ılık ve yağışlı geçer. İlçede hüküm süren Akdeniz iklim şartlarına ve toprak özelliklerine bağlı olarak farklı bitki toplulukları yer almaktadır. İklim şartlarına göre oluşan ve doğal ortamda denge halinde olan bitki toplulukları asıl Akdeniz bitki topluluklarından oluşmaktadır. Balçova ve çevresindeki toprak oluşumunda coğrafi-jeomorfoloji ana materyal özellikler ve zamana bağlı olarak fiziksel ve kimyasal özellikler, çok değişik olan farklı toprak gruplarını meydana getirmiştir. Bunlar, Zonal ve Azonal toprak gruplarından oluşmaktadır. Zonal topraklar “Kırmızı Akdeniz Toprakları” Akdeniz iklim şartlarının etkisi ile oluşmuş bu toprağa Teleferik Dağının eteklerinde rastlanmaktadır. Bu toprak verimlilik yönünden orta ve kireç yönünden oldukça fakirdir. Azanol topraklar (Alüvyal topraklar) bu toprak çeşidi Balçova yerleşim merkezi ile kıyı arasında dar bir şerit halinde uzanan ovada yaygındır. Kumlu, millî ve killi bünyededir. Ayrıca ova yüzeyi ile güneyde yükselen dağlık kesim arasındaki eteklerde Kolüvyal topraklar gelişmiştir. Çatalkaya'nın kuzey yamaçlarında maki, Teke Dağının yamaçlarında ise çoğunlukla kısa boylu çalılardan oluşan garig türleri stabil duruma geçmiştir.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Toplam |
|---|---|
| 2000[3] | 66.877 |
| 2007[4] | 74.837 |
| 2008[5] | 76.219 |
| 2009[6] | 77.915 |
| 2010[7] | 77.767 |
| 2011[8] | 77.941 |
| 2012[9] | 77.843 |
| 2013[10] | 77.624 |
| 2014[11] | 77.311 |
| 2015[12] | 78.121 |
| 2016[12] | 78.086 |
| 2017[12] | 78.442 |
| 2018[12] | 79.357 |
| 2019[12] | 79.681 |
| 2020[12] | 78.804 |
| 2021[12] | 80.513 |
| 2022[12] | 80.721 |
Ekonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçenin Ata Caddesi ve Mithatpaşa Caddeleri ticari açıdan büyük öneme sahiptirler. Ata Caddesi üzerinde birçok dükkân, mağazalar ve bankalar yer almaktadır. Mithatpaşa Caddesi üzerinde ise birçok Alışveriş merkezi yer almaktadır. Kipa AVM, Agora AVM, Palmiye AVM, Özdilek AVM, Ege Park Balçova, Asmaçatı AVM, Balpa AVM, Selway Novada Outlet AVM, İstinye Park gibi alışveriş merkezlerinin açılması ile ilçe önemli bir cazibe merkezi haline gelmiştir.
İlçenin ve İzmir'in tek marinası olan İzmir Marina gerek sosyal tesisleri gerekse bünyesinde tekne alım-satımlarının yapıldığı Yatmarket ile bölgeye önemli bir ticari hareket sağlamaktadır.
Kültür
[değiştir | kaynağı değiştir]Turizm
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçe, iç turizm ve dış turizm faaliyetleri sürdürülmektedir. Balçova'nın doğal çekiciliklerinin temelinde, ilçe merkezinin hemen güneyinde 500 m.’ye yaklaşan bir yükselti alanı, onun önünde eğimi kıyıya doğru yavaş yavaş azalan bir etek ovası ve deniz kıyısının varlığı yatmaktadır. Bu üçlü morfolojik yapıyı ormanlar, ve termal sular tamamlamaktadır. Balçova ilçe merkezinin yaslandığı Dede Dağı, başta Ilıca Deresi olmak üzere, diğer derelerle yarılmış, büyük kısmı ormanlarla kaplı bir röfleye sahiptir. Ayrıca Agamemnon kaplıcaları ilçeye önemli derece yabancı (özellikle İskandinav) turist çekmiştir. İlçede 3 adet 5 yıldızlı otel (Kaya Otel, Wyndham ve Ramada Encore) ve bir adet termal otel bulunmaktadır.
Yönetim
[değiştir | kaynağı değiştir]
Belediye başkanları
[değiştir | kaynağı değiştir]| Belediye başkanları, partileri ve aldıkları oy oranları | |||
|---|---|---|---|
| Yıllar | Belediye Başkanı | Parti | Oy oranı (%) |
| 2024 | Onur Yiğit | Cumhuriyet Halk Partisi | 61,19 |
| 2019 | Fatma Çalkaya | Cumhuriyet Halk Partisi | 67,22 |
| 2014 | Mehmet Ali Çalkaya | Cumhuriyet Halk Partisi | 60,49 |
| 2009 | Mehmet Ali Çalkaya | Cumhuriyet Halk Partisi | 68,91 |
| 2004 | Mehmet Ali Çalkaya | Cumhuriyet Halk Partisi | 38,65 |
| 1999 | Ali İhsan Ülker | Demokratik Sol Parti | 43,59 |
| 1994 | Mustafa Şentürk | Anavatan Partisi | 27,93 |
| 1992* | Mustafa Şentürk | Anavatan Partisi | 30,17 |
- 1992 yılında Balçova'nın Konak'tan ayrılmasıyla Mustafa Şentürk ara seçimlerde belediye başkanı seçilmiştir.
Eğitim
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçede, 9 ilköğretim okulu, 6 orta öğretim kurumu bulunmakta; 8236 öğrencinin eğitim gördüğü bu okullarda 406 öğretmen görev yapmaktadır. İzmir Ekonomi Üniversitesi ve Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi ilçe sınırları içerisinde yer almaktadır.
Altyapı
[değiştir | kaynağı değiştir]Ulaşım
[değiştir | kaynağı değiştir]Balçova ilçesinde Üçkuyular Vapur İskelesi ile deniz ulaşımı sağlanırken karayolu bağlantıları açısından da ilçe önemli bir noktada yer almaktadır. İzmir Çevre Yolu ile ulaşım olanağı vardır. Ayrıca bu çevre yolu sayesinde Balçova'dan Adnan Menderes Havalimanı'na 15 dakikada ulaşılabilmektedir. İzmir-Çeşme Otoyolu da ilçeden geçmektedir. İzmir Metrosunun M1 hattının Balçova'ya uzatılması için inşaat çalışmaları devam etmektedir.[13] İlçede üç Bisim istasyonu bulunmaktadır.[14]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Kaymakam Mahmut HALAL". www.balcova.gov.tr. 13 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2024.
- ^ a b "İl ve İlçe Yüz Ölçümleri" (PDF). Harita Genel Müdürlüğü. 16 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Ekim 2019.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 22 Mart 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2015.
- ^ a b c d e f g h
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Balçova Nüfusu - İzmir". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "İzmir Balçova Nüfusu". nufusune.com.
- ^ "İzmir Ulaşım Ana Planı: Sonuçlar" (PDF). İzmir Büyükşehir Belediyesi. 28 Aralık 2017. 26 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Ocak 2018.
- ^ "İstasyonlar". Bisim. 24 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2021.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Balçova Belediyesi10 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Balçova Kaymakamlığı17 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
