İçeriğe atla

Askerî psikoloji

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Psikoloji
dizisinin bir parçası
Temel bilimler
Uygulamalı psikoloji
Kavramlar
Listeler

Askerî psikoloji dost ve düşman kuvvetlerinde veya sivil topluluklardaki davranışları anlama, tahmin etme ve karşı koymaya yönelik psikolojik teorilerin ve ampirik verilerin araştırılması, tasarımı ve uygulanmasıdır. Askerî harekâtların yürütülmesi için istenmeyen, tehdit edici veya potansiyel olarak tehlikeli olabilecek davranışlara özel önem verilmektedir. Askerî psikoloji, askeri zaferler için askerî birlikler arasındaki dayanıklılığı teşvik etmek ve düşman güçlerine karşı koymak için psikolojinin çoklu alt disiplinlerini kullanır.[1] Askerî psikoloji altında incelenen stres ve zihinsel hastalıklar askeriyeye özgü değildir. Ancak, askerler genellikle savaş ve savaş ortamlarında benzersiz stres kombinasyonlarıyla karşılaşırlar ve stresle ilişkili psikiyatrik bozukluklar yaşayabilirler.[2] Askerî personelin karşılaştığı sorunların özel örnekleri arasında Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB), suçluluk, aile ve partner zorlukları, kâbuslar ve geri dönüşler sayılabilir. Uygulamalı askerî psikoloji özellikle danışmanlık ve askerî personelin ve ailelerinin stres ve yorgunluğunun tedavisi üzerine odaklanmıştır.[3][4]

Rol

[değiştir | kaynağı değiştir]

Askeriye, benzersiz ve genellikle kaotik ve travma dolu durumlarda millî güvenlik görevlerini yerine getirmek üzere eğitilmiş ve donanımlı bir grup insandır. Bu durumlar muharebenin ön saflarını, olağanüstü hâl durumları, müttefik yardımlarını veya hem dost hem de düşman devletlerin yerli nüfus için yardım sağladıkları afet müdahale senaryolarını içerebilir. Birçok psikolog, insanların travmatik durumlara verdiği tepki konusunda genel bir anlayışa sahip olsa da, askeri psikologlar, bu özel nüfus arasında uygulamalı bilim ve pratik konusunda benzersiz bir şekilde eğitilmiş ve deneyimli uzmanlardır. Askerler olayların kurbanlarına doğrudan yardım sağlarken, yaygın olmayan ve anormal durumlara sıklıkla "normal" yanıt veya reaksiyon ile başa çıktıkları için askeri psikologlar askerlere, ailelerine ve askerî operasyonların kurbanlarına özel yardım sağlarlar.

Askeri psikologlar, daha önce bahsedilen uzmanlık rollerine ek olarak, genellikle dinamikleri inceler, insanları eğitir ve rehin müzakerelerinde danışmanlık yaparlar. Bazı durumlarda, psikologlar rehine durumunu doğrudan ele alan kişi olmayabilirler ancak rehine müzakerecileri, psikoloji biliminden türetilen bilimsel ilkelerin çoğunu kullanarak rehin krizini çözerler. Buna ek olarak, klinik psikolojinin bilimsel disiplininin birçok ilkesinin kökleri II. Dünya Savaşı'nın erken askeri psikologlarının çalışmalarıdır.

Askeri psikologlar için bir diğer yaygın uygulama alanı, özellikle yüksek risk ve yüksek güvenlik içeren branşlarda görev değerlendirmelerine uygunluk sağlamaktır. Bunlar, Askeriye ve diğer silahlı mesleklerde sık sık karşılaşılan polis, stratejik güvenlik ve koruyucu hizmetler personeli gibi benzersiz zorlukta branşlardır. Görev değerlendirmeleri için güvenilir ve doğru yerleştirme yapabilme yeteneği, değer katar ve şiddet, aksilikler ve yaralanmalar de dahil olmak üzere birçok alanda riski en aza indirirken, aktif ve potansiyel hizmet veren erkek ve kadınların yeteneklerinin korunmasını en iyi hale getirerek çalışma yerlerindeki beşeri sermaye yatırımından azami fayda sağlar. Uygunluk değerlendirme çeşitleri, hem temel giriş sınavlarını hem de terfi, yüksek sınıflandırma tasfiye durumu ve ihtisas, tehlike ve görev açısından kritik çalışma koşulları gibi gereklilikler içeren bireylerin kariyer ilerleme sınavlarını da kapsar. Operasyon icra eden komutanlar, bu eylemleri sırasında sürekli, eleştirel ve travmatik etkileri konusunda endişe duyduklarında, genellikle bir askeri psikoloğa danışırlar. Askerî psikologlar, bireyin, grubun ve örgütün en ideal refahı için en uygun görev durumunu değerlendirebilir, teşhis edebilir, tedavi edebilir ve önerebilir. Savaşçının ve komutanın zihinsel durumunu, dayanıklılığını veya psikolojik varlıklarını ve kırılganlıklarını etkileyen olaylar, askerî psikologların benzersiz zorlukları karşılamak ve savaş gücünün davranışsal sağlığını korumak için uzman bakımı ve danışmanlık sağlamak için en donanımlı oldukları yerdir.[5] Uygunluk değerlendirmeleri komuta etmeye yönelik idari eylemlere yol açabilir veya bir sağlık kurulu veya başka bir mahkeme tarafından karar vermek için gerekli bilgileri sağlayabilir ve önyargısız kişiler tarafından yapılan değerlendirmeler karar vericiler için kilit önemdedir. Askerî psikologlar, uygulamalı uygulamalı uzmanlar olarak psikoloji sanatında ve biliminde iyi bilgili olmalıdırlar. Aynı zamanda askeri mesleğinde son derece yetkin uzmanlar olmalılar ve her iki mesleği de askerî operasyonlar bağlamında insan davranışını inceleyebilecek kadar iyi anlayabilmelidirler. Psikoloğun doktora ötesinde, psikolojinin ordunun karmaşık ihtiyaçlarına nasıl entegre edileceğini anlamak için gerekli uzmanlığı geliştirmesi gerekir.

Askeri psikolojinin diğer çok seçkin ve seyrek kullanımı, konuların röportajı, mahkûmların soruşturulması ve dost askerî operasyonların sonuçlarını artıracak veya dost ve düşman kayıplarını azaltacak operasyonel veya istihbarat değeri hakkında bilgi verebilecek kişilerin araştırılmasıdır. Psikolojinin burada uygulanan bilimsel ilkeleri, modern savaşan ülkelerin çoğunun uluslararası hukuk ve Birleşmiş Milletler anlaşmaları üzerindeki durumuna bakılmaksızın, görüşmeci, temsilci veya sorgulayıcının, aktif önlemlere başvurmaya veya katılım kurallarına, ev sahibinin ulusal sözleşmelerine, uluslararası ve askeri yasalara veya ABD ve müttefiklerinin taraf oldukları Cenevre Sözleşmeleri'nin ilkelerinin sınırlarına aykırı davranmaya gerek kalmadan, noninvazif yollarla mümkün olduğunca fazla bilgi edinmesidir.[6]

Çalışma alanları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Mevcut askerî psikologların hedefleri ve misyonları, her sektöre ortaya konulan araştırmaların yoğunluğu ve gücüne bağlı olarak yıllar boyunca korunmuştur. Ruh sağlığı hizmetlerine duyulan ihtiyaç artık yüksek stresli askeri ortamların beklenen bir parçasıdır.[7] Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) önemi ve şiddeti, geçmişte maruz kaldığı acılardan daha fazla güvenilirlik kazanmıştır ve tedavi programlarında vurgulanmaktadır. Dağıtımdan sonra daha kapsamlı taramalar, daha önce fark edilmeden ve tedavi edilmeden geçirilen sorunlu iyileşmelere ev sahipliği yapar.

Terörizm

[değiştir | kaynağı değiştir]

Terörizm ve terörle mücadele, bilgi yönetimi ve psikolojik savaş, gelişen askerî psikolojinin uygulamalı yönleri için katma değerli rollerdir. Örneğin, modern teröristlerle ilgili, zihinsel rahatsızlık veren bireyler olarak tasvir eden ortak mitlerin ve klişelerin aksine; teröristlerle doğrudan röportaj yapan ve gözlemleyen ya da terörizm ve teröristlerin meta-analitik çalışmalarını yürüten davranışsal ve sosyal bilimciler tarafından yürütülen çalışmalara göre çoğu terörist bu tipolojiden uzaktır.

Teröristler, ev sahibi ülkelerinde daha iyi eğitimli ülkelerden olma eğilimindedir. Çoğu zaman iyi düşünülmüş, ancak çok yaygın olmayan veya iyi ifade edilmemiş, stratejileri ve taktikleri için temel oluşturan katı bir ideoloji geliştirmişlerdir. Psikolojik olarak rahatsız olan teröristler, terör örgütünün stratejik sonuçlarına zarar verme riskini artırır. Her örgütte olduğu gibi, zihinsel olarak rahatsız olan teröristler bir yükümlülüktür ve terörist grupların liderleri bu tür kişilerin mevcut risklerinin farkındadır. İyi bir örgütsel lider olarak, etkili terörist eylem için en iyi kişiyi işe almaya çalışacaktır. Modern terörist grupların, Amerika Birleşik Devletleri'nde veya diğer Batı ülkelerinde iş kanunları uyarınca dikte edilen olumlu eylemi ve diğer işe alım uygulamalarını benimsemeleri şüphelidir.

Yukarıda önerildiği gibi psikolojik etkisi nedeniyle terörizm etiketinin ne zaman ve nasıl uygulandığını anlamak önemlidir. Terörist zihniyetin nedenleri, hedefleri, metodolojisi ve stratejisi, psikolojik araştırma ve onunla yüzleşmek için kullanılan strateji ve taktiklerin geliştirilmesi için çok uygundur. Terörizm, insanları siyasi amaçlar için etkilemek için sosyal ve psikolojik ilkelerin yanı sıra davranışsal, duygusal ve grup dinamiklerini kullanan bir ideolojidir. Bu bir tür psikolojik savaştır. Teröristler, siyasi gündemi ilerletmek için korku, şiddet, şiddet tehditleri ve travma konusunda uzmandır. Teröristler, psikolojik kontrol ararlar ve şiddet içeren davranışları kullanarak nüfusun mevcut siyasi süreçleri ve siyasi gücün sembollerini bozacak ve yok edecek şekilde davranmasını sağlarlar. Bir tepki ve şekil davranışı sağlamak için derin ilkel duyguları kullanarak insanları kontrol ederler.

Bir teröristin amacı, doğal ölüm ve parçalanma korkusunu yaratmak için şiddeti kullanmak ve onu politik davranışı değiştirmek veya şekillendirmek, düşünceyi kontrol etmek ve konuşmayı değiştirmek için kullanmaktır. Askeri ve operasyonel psikologlar son derece eğitimli ve deneyimlidir. Askeri ve psikoloji mesleklerinin sanat ve bilimindeki uzman bilgi, beceri ve yetenekleri ile donatılmış uzmanlar, bu eşsiz operasyonel ortamda onlara büyük bir potansiyel sunuyorlar.[8]

Operasyonel psikoloji

[değiştir | kaynağı değiştir]

Operasyonel psikoloji, psikoloji alanında, kilit karar vericilerin bir bireyi, grubu veya kuruluşu taktik, operasyonel veya stratejik başarıya daha etkin bir şekilde anlamalarını, geliştirmelerini, hedeflemelerini ve etkilemelerini sağlamak için danışma kullanarak davranış bilimi ilkelerini ulusal güvenlik veya ulusal savunma alanı içinde uygulayan bir uzmanlık alanıdır. Bu, askeri, istihbarat ve kolluk alanlarında psikologlar ve davranış bilimcileri tarafından büyük ölçüde istihdam edilen nispeten yeni bir alt disiplindir (her ne kadar kamu güvenliğinin diğer alanlarında da bu kapasitede psikologlar istihdam edilmektedir). Psikoloji sağlıkla ilgili olmayan alanlarda uzun yıllardan beri kullanılmasına rağmen, son yıllarda ulusal güvenlik uygulamalarına daha fazla odaklanılmaktadır. Bu tür uygulamalara örnek olarak insan profili çıkarma, sorgulama ve gözaltı desteği, bilgi-psikolojik operasyonlar ve özel askeri veya diğer kamu güvenliği faaliyetleri için personel seçimi yoluyla karşı-ayaklanma stratejisinin geliştirilmesi verilebilir.[9][10][11]

Son zamanlarda, operasyonel psikoloji, askeri ve kolluk kuvvetleri sorgulamalarını destekleyen bazı uygulayıcıların etik dışı davranış iddiaları nedeniyle artan bir inceleme altındadır. Sonuç olarak, küçük bir grup psikolog bu uygulamanın etiği hakkında endişelerini dile getirmiştir.[12] Operasyonel psikolojiyi destekleyenler bu tür bir faaliyetin etik savunmasını sağlayarak yanıt vermiştir. Amerikan Psikologlar Birliği'nin etik kurallarının operasyonel psikologları bir dizi aktivitede desteklemek için yeterli olduğunu iddia ediyorlar (askeri ve diğer kolluk kuvvetleri tarafından yasal soruşturmayı da içermek için).[13][14]

Taktik psikoloji

[değiştir | kaynağı değiştir]

Taktik psikoloji "askerlerin düşmanla temas ettiklerinde ne yaptıklarına ... bir cephedeki askerin savaşı kazanmak için neler yapabileceğine keskin bir odaklanmadır". Taktiklerin savaşı değil, düşmanı nasıl hareketsi kıldığına, kaçırdığına veya telaşlandırıdğını öğrenmek için psikoloji ve tarihsel analizi (istatistiklerin askeri tarihsel verilere uygulanması) birleştirir. Taktik psikoloji, baskılayıcı ateş, kombine silah veya kuşatma gibi tekniklerin düşmanın savaşma isteğini nasıl azalttığını inceler.[15]

Sağlık, örgütsel ve mesleki psikoloji

[değiştir | kaynağı değiştir]

Askerî psikologlar, akıl sağlığı ve aile danışmanlığı klinikleri, silahlı kuvvetler için asker seçimine yardımcı olmak için araştırma yapmak, çeşitli askeri meslek uzmanlıkları için hangi askerlerin en uygun olacağını belirlemek ve insani yardım ve askeri ve sivil yaşamları kurtarabilecek prosedürleri belirlemek için barışı koruma misyonları gibi farklı alanlarda çalışmalar yapmaktadır. Bazı askerî psikologlar ayrıca aktif personeli ve ailelerinin yaşamlarını iyileştirmek için çalışmaktadır. Diğer askerî psikologlar, çeşitlilik ve fırsat eşitliğini artırmak için tasarlanan ordu içindeki büyük sosyal politika programları ile çalışmaktadır.[16]

Daha modern programlar, çeşitli etnik ve ırksal grupları orduya entegre etmek ve cinsel saldırı ile ayrımcılığı azaltmak gibi konuları ele almak için askeri psikologların bilgi ve becerilerini kullanır. Diğerleri kadınların savaş pozisyonlarında ve geleneksel olarak erkeklerin istihdam edildiği diğer pozisyonlara yerleştirilmelerine yardımcı olmaktadır. Bazı askerî psikologlar, düşük yetenekli askerlerden yararlanılmasına ve uyuşturucu bağımlıları ile yaralanmış askerlerin rehabilitasyonuna yardımcı olmaktadırlar. Alkol ve madde bağımlılığı gibi yaşam tarzı sorunları için uyuşturucu testi ve psikolojik tedaviden sorumludurlar. Modern zamanlarda, askeri psikologların tavsiyeleri duyulmakta ve ulusal politika için hiç olmadığı kadar ciddiye alınmaktadır. ABD Savunma Bakanlığı tarafından dünyadaki diğer tüm örgütlerden daha fazla psikolog psikolg istiham edilmektedir. Bununla birlikte, 1990'lardan itibaren asker sayısının azalmasından bu yana, silahlı kuvvetlerde de psikolojik araştırma ve destekte önemli bir azalma olmuştur.[16]

Feminizm

[değiştir | kaynağı değiştir]

Askeri rollerdeki kadınlar gittikçe daha fazla ilgi gören bir çalışma alanıdır. Şu anda kadınlar ABD silahlı kuvvetlerinin % 10-15'ini oluşturmaktadır. Kadınlar hemşirelik ve yardım rollerinden uzaklaşmaya eğilimliyken, savaşın vahşi gerçeklerinin kadınları psikolojik olarak nasıl etkileyeceğine giderek daha fazla önem verilmektedir. İlginç araştırmalar, etkilenen kadınların erkeklerden daha fazla yardım isteme eğiliminde olduklarını ve böylece erkek askerlerin konuşlandırılma sonrası karşılaştıkları uzun süreli zihinsel acılardan kaçındıklarını göstermektedir.[17]

Tarihi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Psikolojik stres ve bozukluklar, özellikle savaş sırasında ve sonrasında askeri yaşamın her zaman bir parçası olmuştur, ancak askeri psikolojinin ruh sağlığı bölümü şu anda yaptığı farkındalığı her zaman yaşamamıştır. Günümüzde bile bu alanla ilgili daha fazla araştırma ve farkındalığa ihtiyaç vardır.

Askeri psikiyatrik hastalara bakım yapmak için oluşturulan ilk kurumlardan biri, Washington, DC'deki St. Elizabeth Hastanesi'ydi. Eski adıyla Amerika Birleşik Devletleri Hükûmeti'nin Akıl Hastanesi olarak bilinen hastane, 1855 yılında Kongre tarafından kuruldu ve şu anda işlevsel olmasına rağmen bakıma ihtiyacı duymaktadır, 2010 yılında başlaması planlanan canlandırma planı içindedir.[18][19]

Erken dönem çalışmalar

[değiştir | kaynağı değiştir]

1890'da James McKeen Cattell “zihinsel testler” terimini kullandı. Cattell yaşamı boyunca Almanya'nın Leipzig şehrinde Wundt yönetiminde çalıştı ve psikolojinin fen ve sosyal bilimleri ile eşit bir bilim olarak görülmesini şiddetle savundu.[20] Prosedürlerin standartlaştırılması, normların kullanılması ihtiyacını destekledi ve bireysel farklılıkları incelemek için istatistiksel analiz kullanımını savundu. Amerika'nın I. Dünya Savaşı'na katılımına muhalefetinde tereddütsüzdü.[18]

Wundt yönetiminde de vakit geçiren Lightner Witmer, “klinik psikoloji” terimini ve bir eğitim ve çalışma programı belirlediğinde, psikoloji sahnesini Pennsylvania Üniversitesi'ndeki konumundan sonsuza dek değiştirdi.[21] Klinik psikoloji için bu model modern zamanlarda hala takip edilmektedir. On bir yıl sonra 1907'de Witmer, Psikolojik Klinik dergisini kurdu.

Ayrıca 1907'de hastaneye yatırılmış psikiyatri hastaları için rutin bir psikolojik tarama planı St. Elizabeth Hastanesi sivil araştırmacı psikiyatristi Shepard Ivory Franz tarafından geliştirildi. İki yıl sonra William Alanson White önderliğinde St. Elizabeth Hastanesi, psikiyatristlerin ve askeri tıp subaylarının araştırma ve eğitimi ile tanındı. 1911'de St. Elizabeth'de çalışan bir donanma tıp subayı olan Hebert Butts, Franz'ın çalışmalarına dayanan donanma askerlerinin psikolojik taranması için ilk protokolü yayınladı.[18]

Amerika Birleşik Devletleri Ordusu'nda zeka testi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Stanford Üniversitesi'nde profesör olan Lewis Terman, 1916'da Binet-Simon Ölçeğini revize ederek adını Stanford-Binet Revizyonu olarak değiştirdi.[20] Bu test “Zeka Test Hareketi” nin başlangıcıydı ve I. Dünya Savaşı sırasında Amerika Birleşik Devletleri Ordusu'nda 170.000'den fazla askere uygulandı. Yerkes, bu testlerin sonuçlarını 1921'de Ordu Raporu olarak bilinen bir belgede yayınladı.[18]

Başlangıçta ordu için zeka testlerini oluşturan iki test vardı: Ordu Alfa ve Ordu Beta testleri. Hem okuryazar (Ordu Alfa testleri) hem de okuma yazma bilmeyen (Ordu Beta testleri) çok sayıda asker alımında adayların değerlendirilmesi için geliştirilmiştir. Ordu Beta testi “doğuştan zeka kapasitesini ölçmek için” tasarlanmıştır. Army Beta testi, İngilizce bilmeyen ordu üyelerinin test edilmesine de yardımcı olmuştur.[22]

Amerika Birleşik Devletleri'ndeki her askeri branş için kullanılan standart zeka ve giriş testleri yıllar içinde değişti. Son olarak, 1974 yılında, "Savunma Bakanlığı, hem askere alınacaklar hem de askeri görevlere atamışlar için tüm hizmet içi askerlere Silahlı Hizmetler Mesleki Yetenek Bataryası'nın (ASVAB) kullanması gerektiğine karar verdi. Seçim ve sınıflandırma testlerini birleştirmek test sürecini daha verimli hale getirdi. Ayrıca, askerliğe başvuru sahiplerinin mevcut iş pozisyonları ile eşleşmesini iyileştirmesini ve nitelikli kişiler için iş garantilerine izin vermesini sağlamıştır". Bu, 1976'da tamamen yürürlüğe girdi.[22]

Yerkes ve savaş

[değiştir | kaynağı değiştir]

Robert Yerkes, 1917'de Amerikan Psikologlar Derneği (APA) başkanıyken, Edward Bradford Titchener ve “deneyselciler” olarak bilinen bir grup psikolog ile çalıştı. Çalışmaları, Yerkes'in Amerika'nın savaşa katılmasına karşı olduğu için bilinmesine rağmen, APA üyelerinin I. Dünya Savaşı çabalarına profesyonel hizmetlerini sunmaları için bir planı formüle etmesiyle sonuçlandı. Psikologların, askerlerin seçilmesi ve savaş mağdurlarının tedavisi için yöntemler geliştirilmesinde destek sağlayabileceklerine karar verilmiştir.[18] Bu kısmen Amerika'nın Fransa'daki Alfred Binet'in zihinsel ölçüm konusundaki çalışmalarına ve işçi verimliliğini artırmak için bilimsel yönetim hareketine olan ilgisinin artmasına neden oldu.[16]

1919'da Yerkes, ABD Ordusu Sağlık Hizmetleri Kolordusu'nda binbaşı olarak görevlendirildi. Sağlık Hizmetleri Komutanı'na önerilen bir planda Yerkes şunları yazdı: "Amerikan Psikologlar Derneği Konseyi, mevcut acil durumlarda Amerikan psikoloji biliminin, zihinsel yetersizlikler, psikopatik eğilimler, sinirsel dengesizlikler ve yetersiz öz-kontrolleri inceleyerek ordu ve donanmanın tıbbi birlikleri altında Hükümete hizmet edebileceğine inanıyor". Ayrıca 1919'da, Sağlık Departmanındaki Psikoloji Ordu Bölümü, büyük grupların zihinsel testlerini sağlamak üzere personeli eğitmek için Fort Oglethorpe, Georgia'daki tıp eğitim kampında kuruldu.[18]

"Savaş bunalımı" olarak adlandırılan durumun ilk olarak psikologlar tarafından ciddi bir şekilde çalışıldığı ve pilotlar için standart tarama testlerinin uygulandığı dönem de bu dönemdi.[23]

II. Dünya Savaşı

[değiştir | kaynağı değiştir]

II. Dünya Savaşı, dört ana alanı merkez alan psikolojik bilimi için önemli bir büyüme çağını başlattı: bireysel yetenekleri test etme, uygulamalı sosyal psikoloji, talimat ve eğitim ve klinik psikoloji.[23] II. Dünya Savaşı sırasında, Ordu Alfa ve Ordu Beta testleri benzer amaçlar için Ordu Genel Sınıflandırma Testi (AGCT) ve Donanma Genel Sınıflandırma Testi (NGCT) kullanıldı.[22]

Amerika Birleşik Devletleri Ordusu'nun, 1944'e kadar II. Dünya Savaşı'nın sonuna doğru klinik psikologların kullanımı için birleşik bir programı yoktu. Bu zamandan önce, psikiyatristlerin gözetimi altında Ordu hastanelerinde hiçbir klinik psikolog hizmet vermiyordu. Bu, psikiyatristlerin bu tür hizmetlere karşı çıkması ve Ordunun psikiyatriye atadığı sınırlı rol ile ilgiliydi. O zamanlar, giderek artan sayıda asker alma sürecinde sadece üç dakika süren tek psikiyatrik görüşme içeriyor ve sadece ciddi şekilde rahatsız olan askerleri ayıklamayı amaçlıyordu. Bu koşullar altında, hangi normal görünen askerin görev sırasında çöküntü yaşayacağını belirlemek imkansızdı ve klinik psikologlara olan ihtiyaç arttı. 1945'e gelindiğinde ABD Ordusunda 450'den fazla klinik psikolog vardı.[18] Askeri psikoloji, askeri liderlik, çevresel faktörlerin insan performansı üzerindeki etkileri, askeri istihbarat, psikolojik operasyonlar ve savaş hali (Amerika Birleşik Devletleri Psikolojik Operasyon gibi gibi Özel Kuvvetler), özel görevler için seçim ve kişisel arka plan, tutumlar ve asker motivasyonu üzerine çalışma grubu ve ahlak üzerindeki etkileri içeren bölümlere ayrılarak bu zamana kadar gelişmiştir.[16]

Kore Savaşı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kore Savaşı, klinik psikologların yurt dışında hizmet ettiği, hastanelerde olduğu kadar muharebe bölgelerinde de yer aldıkları ilk savaştır. Onların özel rolleri, ayrıntılı iş tanımları sağlayan Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri dışında belirsiz, geniş ve oldukça belirsizde. Hava Kuvvetleri aynı zamanda kullanılacak askerlerin değerlendirilmesi için standart testleri ve prosedürleri de belirlemişti.[18]

Vietnam Savaşı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Vietnam Savaşı'nda, savaşçı birlikleri desteklemek için psikologların düzenli kullanımını engelleyen önemli zorluklar vardı. Akıl sağlığı ekipleri çok küçüktü, genellikle sadece bir psikiyatrist, bir psikolog ve üç ya da dört askerden oluşuyordu. Çoğu zaman, psikologlar da dahil olmak üzere tıbbi memurların saha deneyimi çok az ya da hiç yoktu ve ciddi koşullarda çalışıyorlardı.[18] Bu zorluklara rağmen, askeri psikiyatri, işlevi en üst düzeye çıkarmaya ve engelliliği en aza indirmeye odaklanan önleyici ve tedavi edici önlemler ile önceki savaşlara kıyasla daha iyi durumdaydı.[24]

Terörizmle Küresel Savaş

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yurtdışı Acil Operasyon görevinden sonra zihinsel sağlık sorunları olan askerler üzerinde 2014 yılında yapılan bir çalışmada, çoğunluğunun askere alınmadan önce semptomları olduğu bulundu.[25]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "What is military psychology?". Proceedings for a symposium held on 3 September 1979 at the 87th Annual Convention of the American Psychological Association. New York, NY. 3 Eylül 1979. hdl:10945/30286. 
  2. ^ Xue, Chen; Ge, Yang; Tang, Bihan; Liu, Yuan; Kang, Peng; Wang, Meng; Zhang, Lulu (20 Mart 2015). "A Meta-Analysis of Risk Factors for Combat-Related PTSD among Military Personnel and Veterans". PLOS One. 10 (3): e0120270. doi:10.1371/journal.pone.0120270. ISSN 1932-6203. PMC 4368749 $2. PMID 25793582. 
  3. ^ Benedict Carey; Damien Cave; Lizette Alvarez; Erica Goode; Gretel C. Kovach (7 Kasım 2009). "Painful Stories Take a Toll on Military Therapists". New York Times. 5 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2020. 
  4. ^ Thompson, Mark (2010). "Invisible Wounds: Mental Health and the Military". Time. Time Magazine. 17 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2020. 
  5. ^ Frank C. Budd; Sally Harvey (2006). "Military Fitness-for-Duty Evaluations" (PDF). Carrie H. Kennedy; Eric A. Zillmer (Ed.). Military Psychology: Clinical and Operational Applications (İngilizce) (1 bas.). New York, NY: The Guilford Press. ss. 35-60. ISBN 978-1-57230-724-7. 
  6. ^ "Not in MY name" (İngilizce). Groups.csail.mit.edu. 6 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2013. 
  7. ^ Carrie H. Kennedy and Eric A. Zillmer, (Ed.) (2006). "Military Fitness-for-Duty Evaluations" (PDF). Military Psychology: Clinical and Operational Applications (İngilizce). New York, NY: The Guilford Press. ISBN 978-1-57230-724-7. 
  8. ^ "Psychological Warfare and Terrorism" (PDF) (İngilizce). 24 Aralık 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2020. 
  9. ^ Staal, Mark A.; James A. Stephenson (2006). "Operational Psychology: An Emerging Subdiscipline". Military Psychology (İngilizce). 18 (4): 269-282. doi:10.1207/s15327876mp1804_2. 
  10. ^ Staal, M.A.; Stephenson, J.A. (2013). "Operational Psychology Post-9/11: A Decade of Evolution". Military Psychology (İngilizce). 25 (2): 93-104. doi:10.1037/h0094951. 
  11. ^ Kennedy, C. H., & Williams, T. J. (2010). Operational psychology ethics: Addressing evolving dilemmas. In C. Kennedy and T. Williams (Eds.), The ethics of operational psychology. Washington, DC: American Psychological Association.
  12. ^ Arrigo, J. M., Eidelson, R. J., & Bennett, R. (2012). Psychology under fire: Adversarial operational psychology and psychological ethics. Peace and Conflict: Journal of Peace Psychology, 18, 384–400.
  13. ^ Staal, M. A., & Greene, C. (2015). An Examination of “Adversarial” Operational Psychology. Peace and Conflict: Journal of Peace Psychology, 21, 264–268.
  14. ^ Staal, M. A., & Greene, C. (2015). Operational psychology: An ethical practice–A reply to Arrigo, Eidelson, and Rockwood (2015). Peace and Conflict: Journal of Peace Psychology, 21, 279–281.
  15. ^ Murray, L. (2013). Brains and Bullets: How Psychology Wins War (İngilizce). Londra: Biteback. ISBN 978-1849545167. 
  16. ^ a b c d "Division 19 – Society for Military Psychology". 2009. 20 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2020. 
  17. ^ Victoria A. Osborne L. Ashley Gage Abigail J. Rolbiecki. "Psychosocial Effects of Trauma on Military Women Serving in the National Guard and Reserves" (İngilizce). 24 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2020. 
  18. ^ a b c d e f g h i Michels, K. (2004). "Intelligence Testing in the United States Military" (İngilizce). 25 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2020. 
  19. ^ "Saint Elizabeth's Hospital" (İngilizce). U.S. National Library of Medicine. 10 Şubat 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2020. 
  20. ^ a b Plucker, J. A. (Ed.) (2003). "Human intelligence: Historical influences, current controversies, teaching resources" (İngilizce). 5 Mayıs 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2020. 
  21. ^ Grassetti, S. (2007). "Lightner Witmer" (İngilizce). 30 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2020. 
  22. ^ a b c "History of Military Testing" (İngilizce). Armed Services Vocational Aptitude Battery. 17 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2020. 
  23. ^ a b Xiao, H. (2007). "CWU Lecture to Outline History of Military Psychology". News and Headlines (İngilizce). 30 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2020. 
  24. ^ United States Veterans Administration and Department of Medicine and Surgery (1972). The Vietnam Veteran in contemporary society; collected materials pertaining to the young veterans (İngilizce). Washington, D.C.: Department of Medicine and Surgery. ss. III-55. 
  25. ^ "Study: Nearly 1-In-5 US Army Soldiers Had Mental Illness Before Enlistment". cbslocal.com (İngilizce). CBS DC. 4 Mart 2014. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2014. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Askerî_psikoloji&oldid=33760470" sayfasından alınmıştır