Adana Arkeoloji Müzesi
Adana Arkeoloji Müzesi | |
---|---|
![]() Müzenin giriş kapısı | |
![]() | |
Açılış | 1924 |
Konum | Döşeme, 42. Sk No:11, 01130 Seyhan/Adana |
Koordinatlar | 36°59′42″K 35°18′49″D / 36.99500°K 35.31361°D |
Tür | Arkeoloji müzesi |
Ziyaretçi | 74.355[1] (2019) |
Toplu ulaşım | Otobüs: 123, 132, 164, CEMALPAŞA 1, CEMALPAŞA 2, İTİMAT6, İTİMAT7
Tren: B62 Metro: M1 |
Otopark? | Var |
Adana İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü bünyesindeki diğer müzeler | |
Adana Arkeoloji Müzesi (Adana Müzesi), günümüzde Adana'nın Seyhan ilçesinin Döşeme Mahallesi'ndeki eski Millî Mensucat Fabrikası'nda bulunan müze kompleksinde hizmet vermekte olan bir müzedir.
Türkiye Cumhuriyeti'nin ilanından bir yıl sonra, 1924 yılında kurulan bu müze, Cumhuriyet tarihinin ilk yüzyılında önemli bir yer edinmiştir ve Türkiye'nin en eski on müzesi arasında bulunmaktadır. 2017 yılından itibaren Millî Mensucat Fabrikası'ndaki müze kompleksi içerisinde faaliyet göstermekte olup, çağdaş müzecilik anlayışına uygun bir şekilde tasarlanarak ziyarete açılmıştır.
Bu müze, Prehistorik dönemden itibaren insanlık tarihine ilişkin bilgilerin metinler, görseller, dioramalar ve canlandırmalarla sunulduğu sekiz salon içermektedir. Müze koleksiyonu, tarih öncesi dönem eserlerinin yanı sıra Hitit, Asur, Fenike, Frig, Arkaik, Hellenistik, Roma ve Bizans dönemlerine ait taş eserler, heykeller, kitabeler, lahitler, steller ve mimari parçalar gibi objeleri; ayrıca pişmiş topraktan üretilmiş çanak, çömlek, çeşitli kaplar, silindir ve damga mühürler, sikkeler ve diğer arkeolojik buluntuları içermektedir.[2]
Sergilenen başlıca eserler arasında Hatti Fırtına Tanrısı Tarhunda'ya ait taş heykel, Anadolu hiyeroglif yazıtlı anıtı, Babil anıtı, Roma dönemine ait mermer insansı lahit ve Akhilleus lahdi ile Seyhan ilçesinde denizden çıkarılan bronz erkek heykeli yer almaktadır.
Tarihçesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Kuruluşu
[değiştir | kaynağı değiştir]Adana Arkeoloji Müzesi Cumhuriyetin ilanından hemen sonra 1924 yılında kurulmuş olup, Türkiye'nin en eski on müzesinden biri olma unvanını taşımaktadır. İlk olarak çevredeki sütun başlıkları ve lahitlerin Polis Dairesinde toplanmasıyla kurulan müze, Halil Kamil Bey'in müdür olarak atanması ve başarılı çalışmaları sonunda, 1928'de Taşköprü'nün başında şimdi yıkılmış olan Cafer Paşa Camii'nin Medresesi'nde ziyarete açılmıştır. 1950 yılında, Kuruköprü'de yer alan ve bir dönem etnografya müzesi olarak kullanılan Kuruköprü Anıt Müzesi'ne taşınmıştır.[3]
Kuruköprü'deki Rum Kilisesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Bir süre sonra medresesinin yıkılmasının ardından müze, Kuruköprü mahallesindeki Rum Anıt Kilisesi’ne taşındı ve "Adana Müzesi" adıyla hizmet verdi. Müze müdürü Rıza Yalgan'ın çalışmaları sonucu 1935'te Çukurova'nın etnografyasını anlatmak amacıyla müzeye yeni bir bölüm eklendi.[4] Böylece müze, "Adana Arkeoloji ve Etnografya Müzesi" oldu.
Reşatbey Mahallesi'ndeki müze binası
[değiştir | kaynağı değiştir]1966'da Reşatbey mahallesinde yeni bir müze binasının yapımı başladı. Bina tamamlanınca arkeolojik eserler yeni müze binasına taşındı. Adana Arkeoloji Müzesi, 5 Ocak 1972'de açılışı yapılan müze binasında 30 yıl kadar hizmet verdi.
Kuruköprü'deki bina ise bir süre müze deposu olarak kullanıldıktan sonra 1983'teki restorasyon çalışmalarının ardından Etnografya Müzesi olarak hizmete vermiştir.
Adana Müze Kompleksi'ne taşınması
[değiştir | kaynağı değiştir]Adana'da kentin ilk fabrikalarından biri olan Milli Mensucat Fabrikasının 2013'te bir müze kompleksi olarak kullanılmak üzere restore edilmesine karar verilmiştir.[5] 2017'de restorasyonun ilk etabı tamamlandığında Adana Arkeoloji Müzesi, bu yeni müze kompleksine taşındı. Müze, yeni binasında 18 Mayıs 2017 tarihinde ziyarete açıldı.[6]
Restorasyonun ikinci etabı, 2018'de tamamlandı ve Mozaik Teşhir Salonu ziyarete açıldı.[7] Bu alanda, Roma dönemine ait Roma dönemlerine tarihlenen 16 mozaik yer alır.[8] Müze, yeni yerine taşındıktan sonra Turex Uluslararası Fuarcılık tarafından düzenlenen “Shining Star Awards’ 2019 Eğlence, Etkinlik ve Rekreasyon Ödülleri'nde “En Başarılı Müze ve Ören Yeri” kategorisinde ödüle değer görülmüştür.[9]
Eserler
[değiştir | kaynağı değiştir]
Adana Arkeoloji Müzesi'nde, Adana ve çevresinden derlenen arkeolojik eserler ile Gözlükule höyüğü (Tarsus), Yümüktepe höyüğü (Mersin), Karatepe antik kenti, Soğuksutepe gibi höyük ve iskân yerlerinde yapılan arkeolojik kazılarda çıkan eserler ile bulunur. Bu eserler, prehistorik (tarih öncesi), Hitit, Asur, Fenike, Frig, Helenistik, Roma ve Bizans devirlerine ait kitabe heykel, lahit, mimari parçalar stel gibi taş eserler, pişmiş topraktan yapılmış çanak, çömlek, çeşitli kaplar, silindirik ve magma mühürleri, madeni paralar ve diğer arkeolojik buluntulardır.
Müzede ayrıca Selçuklu ve Osmanlı devirlerine ait islami eserler ile, giyim kuşama, halk sanatlarına ve el işlerine, yörük çadırlarına ve yörüklerce kullanılan eşyaya ait derlenmiş etnografya malzemesi de yer alır.
Akhilleus lahdi
[değiştir | kaynağı değiştir]
1958'de Tarsus'ta bulunup Adana Arkeoloji Müzesi'ne taşınan 3843 envanter sayılı lahit, müzenin önemli eserlerindendir. Lahdin uzun yüzlerinden birinde, Truva kahramanlarından Hektor'un fidye karşılığında kurtarılması, sağda Kral Priamos'un Akhilleus'ten yardım istemesi ve solda kralın arabasından inmesi, arka planda ise ejderhaları tasvir eden kabartmalar yer almaktadır.
Tarhunda heykeli
[değiştir | kaynağı değiştir]Boğaların çektiği bir araba üzerinde ayakta duran fırtına tanrısını temsil eden 2,5 metre yüksekliğindeki heykel, müzede teşhir edilen önemli eserlerdendir. 1998 yılında Adana'nın Cine köyündeki bir tarlada gömülü olarak bulunmuştur.[10]
Görüntüler
[değiştir | kaynağı değiştir]Binalar
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Milli Mensucat binasındaki müze kompleksinin girişi
-
Reşatbey Mahallesi'ndeki eski müze binası
-
Kuruköprü'deki eski müze binası
Eserler
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Bronz Romalı Senatör Heykeli.
-
Roma dönemine ait heykel başları.
-
Riton, pişmiş toprak, demir çağı, MÖ 5. yüzyıl Adana Müzesi
-
Dağ kristali heykelciği, Gözlükule kazısında bulundu, MÖ 1. binyıla, Geç Hitit dönemine tarihlendirildi. Adana Müzesinde sergileniyor.
-
Çocuk heykeli, mermer, MS 2. yüzyıl, Adana Müzesi
-
ekmek damgası, Roma Dönemi, tunç, Adana Müzesi
-
zemzem takımı, kapalama, MS 19-20. yüzyıl, Adana müzesi
-
Strigilis, altın kaplama, MS 1. yüzyıl, Adana Müzesi
-
Ramazanoğulları Beyliği ve Osmanlı döneminde Adana
-
Roma döneminde Adana
-
Hippokampuslara binen Erosların mozaiği
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "2019 Yılı Müze ve Örenyeri Ziyaretçi İstatistikleri" (PDF). Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı. 2019. 18 Mart 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ "ADANA ARKEOLOJİ MÜZESİ". Kültür Portalı. 4 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024.
- ^ "Adana Arkeoloji Müzesi | Turkish Museums". Turkish Museum (İngilizce). 10 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024.
- ^ "TUTAP". www.tutap.com.tr. 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023.
- ^ "Milli Mensucat Müze Kompleksi Oluyor". Maraş Gündem. 17 Kasım 2013. 29 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023.
- ^ "Adana Arkeoloji Müzesi Açıldı". Birgün gazetesi. 18 Mayıs 2017. 29 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Dursun, Sevda (27 Nisan 2023). "Murtaza'nın fabrikasından Müzenin en büyüğüne". Yeni Şafak. 29 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023.
- ^ "Adana Arkeoloji Müzesi'nde bulunan mozaikler ziyaretçilerini bekliyor". NTV. 2 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2023.
- ^ "Adana Arkeoloji Müzesi'ne "Shining Star Awards" Ödülü". kvmgm.ktb.gov.tr. 2019. 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2025.
- ^ "Arabalı tanrı heykeli bulundu". Hürriyet. 31 Mart 1998. 29 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Adana'daki Müzeler 26 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Adana Arkeoloji Müzesi[1] Bilgi Afişi
- ^ "Adana Arkeoloji Müzesi" (PDF). 5 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Ocak 2023.