İçeriğe atla

2019 Litvanya cumhurbaşkanlığı seçimi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
2019 Litvanya cumhurbaşkanlığı seçimi
Litvanya
← 2014 12 Mayıs 2019 (ilk tur)
26 Mayıs 2019 (ikinci tur)		 2024 →
 
Aday Gitanas Nausėda Ingrida Šimonytė
Parti Bağımsız Bağımsız
İttifak - Anavatan Birliği
Aldığı oy 881.495 443.394
Oran 66,53% 33,47%
Önceki Cumhurbaşkanı

Dalia Grybauskaitė
Bağımsız

Seçilen Cumhurbaşkanı

Gitanas Nausėda
Bağımsız

2019 Litvanya cumhurbaşkanlığı seçimleri'nin ilk turu 12 Mayıs 2019'da yapıldı ve ikinci tur 26 Mayıs 2019'da yapıldı.[1] Görevdeki cumhurbaşkanın iki dönemlik anayasal sınırı nedeniyle, cumhurbaşkanı Dalia Grybauskaitė 2009 ve 2014 seçimlerini kazandığı için bir daha aday olamadı.

İlk turda oyların %50'sini hiçbir aday kazanamadığından, en çok oyları alan ilk iki aday olan Ingrida Šimonytė ve Gitanas Nausėda arasında ikinci bir tur düzenlendi. Nausėda %67 oyla seçildi ve 12 Temmuz'da Litvanya Cumhurbaşkanı olarak göreve başladı.[2]

Seçim sistemi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Seçimler iki aşamalı sistem kullanılarak yapıldı. İlk turda kazanmak için, bir adayın oyların salt çoğunluğu alması ve seçime katılımının %50'nin üzerinde olması veya adayın aldığı oy oranının kayıtlı seçmen sayısının en az üçte birine eşit olması gerekiyordu. İlk turda hiçbir aday kazanamazsa, en çok olayan alan iki adayı içeren ikinci bir tur gereklidir.[3]

Adaylar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Onaylanan adaylar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Naglis Puteikis, milletvekili, Lithuanian Centre Party Başkanı.
  • Valentinas Mazuronis, Avrupa Parlamentosu milletvekili, eski Çevre Bakanı, bağımsız.
  • Gitanas Nausėda, ekonomist, öğretim görevlisi, bağımsız.
  • Arvydas Juozaitis, filozof, eski olimpik atlet, bağımsız.
  • Ingrida Šimonytė, milletvekili, eski Litvanya Bankası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı (2013-2016), eski Maliye Bakanı (2009-2012). Bağımsız, Anavatan Birliği-Litvanyalı Hristiyan Demokratlar Partisi tarafından aday gösterildi.
  • Vytenis Andriukaitis, Litvanya'nın Avrupa Komiseri, eski Sağlık Bakanı (2012-2014) ve 1990 Litvanya Devletinin Yeniden Kuruluşu Yasası'na imza atan delegelerden biridir. Litvanya Sosyal Demokrat Partisi tarafından aday gösterildi.
  • Saulius Skvernelis, 2016'dan bu yana Litvanya Başbakanı, eski İçişleri Bakanı (2014-2016) bağımsız siyasetçi, Litvanya Çiftçiler ve Yeşiller Birliği ile Litvanya Sosyal Demokrat İşçi Partisi tarafından aday gösterildi.[4]
  • Mindaugas Puidokas, milletvekili, bağımsız.
  • Valdemar Tomaševski, Avrupa Parlamentosu milletvekili, Litvanya'daki Polonyalıların Seçim Hareketi Başkanı.

Reddedilen adaylar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Zygimantas Pavilionis, milletvekili, Litvanya'nın eski ABD Büyükelçisi.[5]
  • Vygauas Ušackas, AB'nin eski Rusya Büyükelçisi, Anavatan Birliği- Litvanyalı Hristiyan Demokratları ön seçiminde kaybetti.
  • Aušra Maldeikienė, milletvekili
  • Visvaldas Matijošaitis, Kaunas Belediye Başkanı.[6]
  • Vitas Gudiškis, eski Litvanya Buz Hokeyi Federasyonu Başkanı.
  • Petras Auštrevičius, Avrupa Parlamentosu milletvekili.
  • Alfonsas Butė, Litvanyalı Hristiyan Demokratlar Partisi Başkan Vekili.
  • Kazimieras Juraitis, Rus yanlısı blog yazarı.
  • Petras Gražulis, milletvekili.

Anketler

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk tur

[değiştir | kaynağı değiştir]
Tarih Vytenis Andriukaitis Arvydas Juozaitis Valentinas Mazuronis Gitanas Nausėda Mindaugas Puidokas Naglis Puteikis Ingrida Šimonytė Saulius Skvernelis Valdemar Tomaševski Diğer Kararsız Oy vermeyecek
Mayıs 2019[7] 5,5% 4,8% 1,2% 24,6% 1,9% 1,5% 26,2% 16,6% 1,8% 0,4% 6,9% 8,6%
Nisan 2019[8] 4,2% 5% 0,6% 27,9% 0,7% 2,3% 24,8% 14,5% 1,9% 0,2% 8,4% 9,2%
Mart 2019[9] 4,7% 3,6% – 23,5% 0,4% – 22% 18,4% 1,7% 1,1% 9,8% 7,4%
Şubat 2019[10] 2,8% 4,5% – 27,3% – 2,1% 20% 16% – – – –
Kasım 2018[11] – 4,7% – 24,6% – 2,4% 19,7% 13,2% – – – –
Ekim 2018[12] – – – 23% – 2,4% 17,5% 12,8% – – – –
Eylül 2018[13] 0,3% 3,3% 0.3% 19,7% – 1,4% 8,0% 16,6% – – 13,9% –
Mayıs 2018[14] 1,6% – 1.6% 22,9% – 2,7% 5,3% 12,8% – – 10,2% 11,9%
18 Kasım 2017[15][16] – – – 12% – – 7% 12,2% – – 32,6% –

Sonuçlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk tur, eski Maliye Bakanı Ingrida Šimonytė tarafından ucu ucuna kazanıldı ve iktisatçı Gitanas Nausėda ikinci oldu. Her iki aday da kullanılan oyların %50'sini geçmediği için 26 Mayıs'ta Šimonytė ve Nausėda arasında ikinci tur yapıldı. Nausėda %66'nın üzerinde oyla ikinci turu kazandı.

Büyük bir farkla üçüncü sırada bitiren başbakan Saulius Skvernelis, seçim gecesi istifa etme niyetini açıkladı ve istifası 12 Temmuz'da gerçekleşecekti.[17] Daha sonra, Skvernelis'in Başbakan olarak görevine Parlamento'nun bir sonraki seçimine kadar devam edeceği açıklandı.

Aday Parti İlk tur İkinci tur
Oy % Oy %
Ingrida Šimonytė Bağımsız 446.719 31,53 443.394 33,47
Gitanas Nausėda Bağımsız 441.396 31,16 881.495 66,53
Saulius Skvernelis Bağımsız 279.413 19,72
Vytenis Andriukaitis Litvanya Sosyal Demokrat Partisi 68.118 4,81
Arvydas Juozaitis Bağımsız 66.957 4,73
Valdemar Tomaševski Litvanya'daki Polonyalıların Seçim Hareketi 56.476 3,99
Mindaugas Puidokas Bağımsız 37.036 2,61
Naglis Puteikis Lithuanian Centre Party 11.302 0,80
Valentinas Mazuronis Bağımsız 9.205 0,65
Geçersiz/boş oylar 10.072 - 17.205 -
Toplam 1.426.694 100 1.342.094 100
Kayıtlı seçmenler/katılım oranı 2.486.915 57,37 2.491.021 53,88
Kaynak: VRK 22 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., VRK 11 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Seimas announced the dates for the 2019 elections". Parliament of the Republic of Lithuania. 1 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2018. 
  2. ^ "Gitanas Nausėda Elected as the New Lithuanian President for a Five Year Term". 8 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020. 
  3. ^ Lithuania: Election for President 10 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. IFES
  4. ^ "R. Valatka. Kitas premjeras ir kitas prezidentas – tas pats S. Skvernelis?". delfi.lt. 21 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020. 
  5. ^ "Žygimantas Pavilionis is not going to participate in the presidential elections" (Litvanca). 15min.lt. 17 Eylül 2018. 
  6. ^ "Prezidento posto nesieksiantis Visvaldas Matijošaitis: "Apsisprendžiau per atostogas"". 15min.lt. 18 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020. 
  7. ^ "Last rankings before the election: The leader has changed, the two candidates have decided firmly" (Litvanca). 17 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "Recent Presidential Ratings: The Real Nervous War Begins" (Litvanca). 17 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ "Latest Presidential Rankings: One of the top three leaders has risen, the other has gone" (Litvanca). 24 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ "Prezidentiniuose reitinguose ryškėja du lyderiai" (Litvanca). delfi.lt. 23 Şubat 2019. 11 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020. 
  11. ^ "Naujausi prezidentiniai reitingai: į viršų lipa du kandidatai" (Litvanca). delfi.lt. 24 Kasım 2018. 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020. 
  12. ^ "Prezidento rinkimai: trejetukas keičiasi – į priekį veržiasi I. Šimonytė" (Litvanca). diena.lt. 20 Ekim 2018. 15 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020. 
  13. ^ "Kandidatų į prezidentus reitingai jau keičiasi: artėja didžiųjų permainų metas" (Litvanca). delfi.lt. 13 Eylül 2018. 27 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020. 
  14. ^ "Naujausi reitingai: vieno iš kandidatų sprendimas gali situaciją pakeisti iš esmės" (Litvanca). delfi.lt. 21 Mayıs 2018. 11 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020. 
  15. ^ "Apklausa: Prezidento rinkimuose gyventojai palaikytų Saulių Skvernelį ir Gitaną Nausėdą". LZINIOS. 18 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  16. ^ "Kas bus Prezidentas? Apklausos rezultatai". Rokiškis Rabinovičius (Litvanca). 17 Ekim 2017. 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  17. ^ "Lithuanian PM to quit in election upset" (İngilizce). BBC News. 13 Mayıs 2019. 13 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2019. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=2019_Litvanya_cumhurbaşkanlığı_seçimi&oldid=33463295" sayfasından alınmıştır