İçeriğe atla

Özdemir Sabancı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Özdemir Sabancı
Doğum15 Mayıs 1941(1941-05-15)
Adana, Türkiye
Ölüm9 Ocak 1996 (54 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Ölüm sebebiSuikast
Defin yeriAsri Mezarlığı, Adana
EğitimTarsus Amerikan Koleji
Manchester Üniversitesi
Meslekİş insanı
OrganizasyonSabancı Holding
Evlilik
Sevda Sabancı
(e. 1970; ö. 1996)
Çocuk(lar)Demir Sabancı
Serra Sabancı
Ebeveyn(ler)Hacı Ömer Sabancı
Sadıka Sabancı
Akraba(lar)İhsan Sabancı (1930-1979)(ağabeyi)
Sakıp Sabancı (1933-2004)(ağabeyi)
Hacı Sabancı (1935-1998)(ağabeyi)
Şevket Sabancı (1936-2021)(ağabeyi)
Erol Sabancı (1938-)(ağabeyi)

Özdemir Sabancı (15 Mayıs 1941, Adana - 9 Ocak 1996, İstanbul), Türk iş insanı.

1941 yılında Sadıka ile Hacı Ömer Sabancı çiftinin en küçük oğlu olarak Adana'da dünyaya geldi. Tarsus Amerikan Koleji'nde okuduktan sonra, Manchester Üniversitesi'nde kimya mühendisliği eğitimi aldı. Daha sonra İsviçre'de kimya mühendisliği alanında ihtisas sahibi oldu.[1]

Sabancı Holding bünyesindeki en büyük kuruluşlardan biri olan SaSa Polyester Sanayi A.Ş.'yi kurdu ve geliştirdi. Otomotiv sektörüne yönelik özel bir ilgisi bulunan Özdemir Sabancı, TemSa'da Mitsubishi otobüs, minibüs ve ticari araçlarının üretimini sağladı.

Toyota'yı Türkiye'de % 50-50 ortaklıkla bir otomobil fabrikası kurmaya ikna etti ve Toyota dünyadaki ilk ortak üretim tesisini Türkiye'de kurdu. Sabancı Holding bünyesindeki SaSa, TemSa, ToyotaSa, PilSa, YazakiSa, SapekSa ve AkkardanSa şirketleri de Özdemir Sabancı'ya bağlıydı.[1]

1970'te Sevda Girişken'le evlenen Sabancı, Demir ve Serra isimli iki çocuk sahibiydi.[1]

9 Ocak 1996'da Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (DHKP/C) adlı örgüt üyesi Fehriye Erdal, İsmail Akkol ve Mustafa Duyar tarafından Sabancı Center'da uğradığı silahlı baskında ToyotaSA Genel Müdürü Haluk Görgün ve sekreter Nilgün Hasefe'yle birlikte yaşamını yitirdi.[2][3] Sabancı Center'da çalışan ve diğer iki saldırganın binaya girmesini sağlayan Fehriye Erdal, 3 Kasım 1996'da meydana gelen Susurluk Kazası'nda ölen polis müdürü Hüseyin Kocadağ'ın aracılığı ile işe alınmıştı.[4][5]

Ölümünün ardından

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ölümünün ardından Toyota Motor Co., Türkiye'deki kuruluşun Sabancı grubundaki tüm hisselerini devraldı. Hâlen Toyota Türkiye'nin bahçesinde bir heykeli bulunmaktadır.

Sabancı'nın katili Mustafa Duyar, 15 Şubat 1999 tarihinde Afyon E Tipi Kapalı Cezaevi'nde çıkan bir isyanda Karagümrük çetesi mensuplarınca kaldığı 5/A koğuşunda tabancayla vurularak öldürüldü.[6] Can Dündar'ın iddialarına göre, Duyar'ın suikast ile ilgili konuşmak istemesi üzerine bakanlıktan röportaj izni alınmış, ancak Can Dündar'ın yapacağı röportaj Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürü Ali Suat Ertosun tarafından mevzuata aykırı olduğu gerekçesiyle engellenmiştir. Röportajı engelleyen Ertosun, Karagümrük çetesinin Afyon'a nakline izin vermiş, çete Afyon'a geldikten iki hafta sonra Duyar'ı öldürmüştür.[7][8][9]

Ergenekon iddianamesinin delil klasörlerinde de bulunan ve 2 Eylül 2008 tarihinde basına da yansıyan bir videoda Karagümrük çetesi lideri Nuri Ergin'in sekiz yıl önce cezaevinde çıkardıkları isyan sırasında çekilen ve Özdemir Sabancı suikastının faili Mustafa Duyar'ı öldürme emrini kendisine Tuğgeneral Veli Küçük'ün verdiğini söylediği görülmüştür.[10][11][12]

«Bu devlet bana Mustafa Duyar'ı öldürttü, ben öldürdüm. Şimdi canlı söylüyorum. Veli abiyi ara, Veli Küçük'ü ara. Bizi sor! Başka bir şey söylemiyorum. Allah'a emanet olun!»

  1. ^ a b c "Unutamadıklarımız". Sabancı Holding. 19 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2009. 
  2. ^ Özen, Hamdi (10 Ocak 1996). "Sabancılar'a esrarengiz suikast". Zaman. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2009. [ölü/kırık bağlantı]
  3. ^ "HÜRRİYET HABERİ NASIL VERMİŞTİ? - GAZETE YAZARLARI - HABER - STARGAZETE.COM". web.archive.org. 22 Temmuz 2009. 22 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2024. 
  4. ^ Korkmaz, Tamer (17 Şubat 2008). "Sağ Eliyle İpekçi Suikastı, Sol Eliyle Sabancı Cinayetleri!". Yeni Şafak. 11 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2009. 
  5. ^ "Can Dündar'a soru: O "direnişçi" bürokrat Ali Suat Ertosun muydu?". web.archive.org. 28 Temmuz 2009. 28 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2024. 
  6. ^ "'Güvence'de infaz". Hürriyet. 16 Şubat 1999. 28 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2009. 
  7. ^ Dündar, Can (23 Temmuz 2009). "Evet! Oydu". Milliyet. 27 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2009. 
  8. ^ Dündar, Can (20 Şubat 1999). "Duyar konuşacaktı". CanDündar.com. 27 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2009. 
  9. ^ Dündar, Can (16 Şubat 2008). "Mustafa hakkında her şey". CanDündar.com. 7 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2009. 
  10. ^ "Ergenekon iddianamesi". Milliyet. 25 Temmuz 2008. s. 273. 18 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2009. 
  11. ^ "Sabancı'nın katili Duyar'ı öldürme emri Veli Küçük'ten". Zaman. 2 Eylül 2008. 31 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2009. 
  12. ^ "Ergenekon'da 8 yıl sonra çıkan şok görüntü!". Zaman. 2 Eylül 2008. 8 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2009.