Îrânşâh
Bahaeddin İranşah bin Turanşah (Farsça: بهاالدین ایران شاه, 1097'dan 1101'e kadar ülkeyi yönetti) Kirman Selçuklu hükümdarıydı. Babası Turanşah'ın balta yarasından ölmesi sonucu başa geldi. Babasından farklı olarak Selçuklular'ın rakibi olan Nizari İsmaililer ile yakın ilişki içinde olduğu için bir halk isyanı sonucu öldürülmüştür.[1]
İranşah (1097-1101)
[değiştir | kaynağı değiştir]Babası I. Turanşah'tır. İranşah 1097 yılında babası I. Turanşah'ın ölmesi üzere tahta geçti. İranşah saltanatına tehlike oluşturmaması için akrabalarını yakından takip ediyordu.
Büyük Selçuklu Sultanı Berkyaruk Emir Üner'ı Fars'a vali atadı. Fars'ın bir bölgesinde Şebankare emirleri hakimiyet kurmuştu. Şebankare emirleri Emir Üner'a karşı İranşah'tan yardım istediler. Kirman'dan Fars'a gelen İranşah Emir Üner'i bozguna uğrattı (1098-1099).
İranşah etrafındaki bazı kişilerin etkisinde kalarak Batinilik mezhebini benimsedi. Batinilik mezhebini kabul eden İranşah halkına kötü davranmaya başladı ve bazı alimleri öldürdü. Halk İranşah'a nefreder olmuştu. 1101 yılında Çolak Bazdar adındaki bir Türk halkının desteğini alimlerin iznini alarak isyan çıkardı. İranşah'ın bu isyanı bastırması mümkün değildi. İranşah önce halkından af diledi. Halk İranşah'ı affetmedi. İranşah da kaçmayı tercih etti. İranşah kaçarken yakalanarak öldürüldü (1101).
İranşah'ın akrabalarına uyguladığı katı takipten Kirmanşah'ın oğlu Arslanşah kurtulmayı başarmıştı. Alimler Arslanşah'a ulaşarak Arslanşah'ı sultan ilan ettiler.[2] [3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ History of Kerman by Vizieri, page 363.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2021.