Çin asıllı Taylar
 Tayland başkenti Bangkok'ta Çin Budist bir tapınak olan Wat Mangkon Kamalawat | |
| Toplam nüfus | |
|---|---|
yaklaşık 10 milyon Tayland nüfusunun yaklaşık %14'ü | |
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
| Tüm Tayland çapında | |
| Diller | |
| Din | |
Çoğunluk: Theravada Budizmi Azınlık: Mahayana Budizmi, Hristiyanlık, Çin geleneksel dini, İslam (Sünni) |
Çin asıllı Taylar (Tayca: ชาวไทยเชื้อสายจีน; Çince: 華裔泰國人; pinyin: Huáyì Tàiguórén) ya da Tayland Çinlileri, Tayland'da yaşayan Çin kökenli insanlardır. Çin asıllı Taylar, 2012 yılı itibarıyla 10 milyon kişilik bir nüfusla toplam Tayland nüfusunun %11 ila %14'ünü oluşturmaktadırlar; böylece hem Tayland'ın en büyük azınlık grubunu hem de Dünya çapındaki en büyük denizaşırı Çinli topluluğunu oluşturmaktadırlar.[1][2][3] Aynı zamanda en eski ve bulunduğu toplumla en fazla bütünleşmiş denizaşırı Çinli topluluğudur. Tayland'daki etnik Çinli nüfusunun yarısından biraz fazlası Chaoshan kökenlidir ve Çin asıllı Taylar tarafından konuşulan Çin dilleri arasında en yaygın konuşulan lehçenin Teochew lehçesi olması, bu kökenlerin bir göstergesidir.[4] "Çin asıllı Taylar" kavramının genel olarak ataları 1949 yılından önce Tayland'a göç etmiş insanları kapsadığı kabul edilmektedir.
Çin asıllı Taylar, son 200 yıldır Tayland toplumunun tüm unsurlarıyla derin bir şekilde bütünleşmiş durumdadır. Tayland Krallığı'nı günümüzde yöneten hanedan olan Çakri Hanedanı, kendisi kısmen Çin kökenli olan Kral I. Rama tarafından kuruldu.[5] Ondan önceki Thonburi Krallığı kralı Taksin, Chaoshan'dan gelmiş Çinli bir babanın oğlu.[6] Tayland'daki tarihî Çinli göçmen topluluklarının toplumla başarılı şekilde bütünleşmiş olmasından dolayı günümüzde büyük sayıda Çin asıllı Tay, etnik Çinliler ile yerli Tayların arasında yer almış evliliklerin torunlarıdır. Bu torunların birçoğu Tay toplumuna asimile olmuş durumda ve yalnızca Tay kimliğini benimsemektedir.[7][8][9][10]
Tayland Çinlileri köklü bir orta sınıf grubu teşkil etmekte ve Tayland nüfusunun tüm seviyelerinde temsil edilmektedir.[11][12][13][14][15] Tayland'ın iş sektöründe önder bir rol oynar ve günümüz Tayland ekonomisine hakimler.[13][16][17][18] Tayland siyasetinde de etkin bir rol oynamaktadırlar: hem eski başbakanların hem de Meclis milletvekillerinin çoğu en az kısmen Çin kökenlidir.[16][19][20][21] Tayland'ın askerî ve kraliyet elitleri arasında da çok sayıda Çin kökenli insan bulunmaktadır.[22][23]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Chinese diaspora in Thailand ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Luangthongkum, Theraphan (2007). "The Position of Non-Thai Languages in Thailand". Guan, Lee Hock; Suryadinata, Leo Suryadinata (Ed.). Language, Nation and Development in Southeast Asia. ISEAS Publishing. s. 191. ISBN 9789812304827 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ John Draper; Joel Sawat Selway (January 2019). "A New Dataset on Horizontal Structural Ethnic Inequalities in Thailand in Order to Address Sustainable Development Goal 10". Social Indicators Research. 141 (4): 280. doi:10.1007/s11205-019-02065-4. Erişim tarihi: 6 Şubat 2020.
- ^ Barbara A. West (2009), Encyclopedia of the Peoples of Asia and Oceania, Facts on File, s. 794, ISBN 978-1438119137, 8 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 8 Şubat 2022 – Google Books vasıtasıyla
- ^ Baker, Chris; Phongpaichit, Pasuk (2009). A History of Thailand (2nd, paper bas.). Cambridge University Press. ISBN 9780521759151.
- ^ Reid, Anthony (2015). A History of Southeast Asia: Critical Crossroads. s. 215. ISBN 9780631179610. 8 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2022.
- ^ Woodside 1971 21 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., p. 8.
- ^ Jiangtao, Shi (16 Ekim 2016). "Time of uncertainty lies ahead for Bangkok's ethnic Chinese". South China Morning Post. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ Gambe, Annabelle (2000). Overseas Chinese Entrepreneurship and Capitalist Development in Southeast Asia. Palgrave Macmillan. ISBN 978-0312234966.
- ^ Buzan, Barry; Foot, Rosemary (2004). Does China Matter?: A Reassessment: Essays in Memory of Gerald Segal. Routledge. s. 82. ISBN 978-0415304122.
- ^ Chaloemtiarana, Thak (25 Aralık 2014). "Are We Them? Textual and Literary Representations of the Chinese in Twentieth-Century Thailand". Southeast Asian Studies. 3 (3). 14 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ A. B. Susanto; Susa, Patricia (2013). The Dragon Network: Inside Stories of the Most Successful Chinese Family. Wiley. ISBN 9781118339404. 8 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2014.
- ^ Choosing Coalition Partners: The Politics of Central Bank Independence in ... - Young Hark Byun, The University of Texas at Austin. Government - Google Books. 2006. ISBN 9780549392392. Erişim tarihi: 23 Nisan 2012.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ a b Chua, Amy (2003). World on Fire: How Exporting Free Market Democracy Breeds Ethnic Hatred and Global Instability (Paperback). Doubleday. ISBN 978-0-385-72186-8. 8 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2020.
- ^ Vatikiotis, Michael; Daorueng, Prangtip (12 Şubat 1998). "Entrepreneurs" (PDF). Far Eastern Economic Review. 16 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Nisan 2020.
- ^ "High technology and globalization challenges facing overseas Chinese entrepreneurs | SAM Advanced Management Journal". Find Articles. 7 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2012.Şablon:Nonspecific
- ^ a b Chua, Amy L. (1 Ocak 1998). "Markets, Democracy, and Ethnicity: Toward A New Paradigm For Law and Development". The Yale Law Journal. 108 (1): 58. doi:10.2307/797471. JSTOR 797471. 28 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2022.
- ^ Yeung, Henry Wai-Chung (2005). Chinese Capitalism in a Global Era: Towards a Hybrid Capitalism. Routledge. ISBN 978-0415309899.
- ^ World and Its Peoples: Eastern and Southern Asia - Marshall Cavendish Corporation, Not Available (NA) - Google Books. 1 Eylül 2007. ISBN 9780761476313. 18 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2012.Şablon:Nonspecific
- ^ Kolodko, Grzegorz W. (2005). Globalization And Social Stress. Hauppauge NY: Nova Science Publishers. s. 171. ISBN 9781594541940. 8 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2020.
- ^ Marshall, Tyler (17 Haziran 2006). "Southeast Asia's new best friend". Los Angeles Times. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2015.
- ^ Songkünnatham, Peera (30 Haziran 2018). "Betraying my heritage: the riddles of Chinese and Lao". The Isaan Record. 23 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2020.
- ^ Smith, Anthony (1 Şubat 2005). "Thailand's Security and the Sino-Thai Relationship". China Brief. 5 (3). 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2020.
- ^ Jiangtao, Shi (14 Ekim 2016). "In Bangkok's Chinatown, grief and gratitude following Thai king's death". South China Morning Post. 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2020.