İçeriğe atla

Çeçenistan Millî Kütüphanesi

Koordinatlar: 43°19′27″K 45°41′5″D / 43.32417°K 45.68472°D / 43.32417; 45.68472
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ülke Çeçenistan,
 Rusya
TürMillî kütüphane
Kuruluş1904
Koleksiyon
Toplanan öğelerkitaplar, dergiler, gazeteler
Boyut1.5 milyon kaynak
Erişim ve kullanım
Üyeler6000
Diğer bilgiler
MüdürSatsita İsrailova
Kadro120
Websitehttp://www.biblioteka-chr.ru


Çeçenistan Abuzar Aydamirov Millî Kütüphanesi, 1904'te kurulan, Grozni'nin ilk halk kütüphanesidir. Abuzar Aydamurov'un adına kurulmuştur.

Tarihçe

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuruluşu

[değiştir | kaynağı değiştir]
"Çehov Meydanı". SSCB'nin sanatsal işaretli zarfı, Grozni (1971)

Çeçenistan Millî Kütüphanesi, Grozni'deki Puşkin Okulu öğretmenlerinin çabaları ve kasaba halkının bağışları sayesinde Ekim 1904'te açıldı. Sovyet yönetiminin kurulmasından önce, kütüphane Grozni'deki birkaç kültür kurumundan biriydi. 1917 yılından önce kurum, 14 binden fazla kitap ve dergiye sahipti, 1172 okuyucu tarafından ziyaret ediliyordu.[1]

1920'de kütüphane devlet fonuna aktarıldı. Kütüphane, eskiden ayrı bir idari birim olan Grozni'nin Çeçen Özerk Oblastı'na dahil olmasından sonra bölge kütüphanesi statüsüne kavuştu.[1]

1934'te Çeçen ve İnguş özerk bölgeleri, Çeçen-İnguş Özerk Oblastı adı altında birleştirildi. 1936'da Çeçen-İnguş Oblastı bir cumhuriyete dönüştürüldü ve kütüphane "cumhuriyet kütüphanesi" statüsüne kavuştu.[2]

İkinci Dünya Savaşı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ocak 1943'te İkinci Dünya Savaşı'nın Doğu Cepshesi'nin Çeçen-İnguş sınırlarına yaklaşması nedeniyle kütüphane geçici olarak çalışmalarını durdurdu. Kütüphane aynı yılın Eylül ayında yeniden açıldı. Çeçenlerin ve İnguşların sürgün edildiği yıllarda çalışanlar kütüphanede saklandılar ve yıkıma maruz kalan Çeçen ve İnguş dillerinde büyük miktarda edebî birikimi korumayı başardılar.[1]

Savaş sonrası dönem

[değiştir | kaynağı değiştir]
"Çehov adlı kütüphane". SSCB'nin sanatsal işaretli zarfı, Grozni (1985)

11 Temmuz 1945 tarihinde Anton Çehov'un 40. ölüm yıl dönümü nedeniyle kütüphaneye onun adı verildi. 1964'te İnna Fyodorovna Golikova kütüphanenin müdürü oldu. Ocak 1966'da Çehov meydanında ek olarak yeni bir kütüphane binası açıldı.[1]

1980'lerde, kütüphane yılda 35 bin adet kitap, 60 gazete ve 485 dergi aldı. 1990'ların başında, kütüphanenin toplam varlığı 2.65 milyon belgeye ulaştı. Bu belgeleri benzersiz yayınlar, Karşılıklı Ekonomik Yardımlaşma Konseyi üyesi sosyalist ülkelerin tam patentleri ve nadir olarak bulunan yaklaşık 10 bin adet bibliyografik yayın oluşturuyordu.[1]

Uzun yıllar boyunca kütüphane, Krasnodar Kültür Enstitüsü, Dağıstan Üniversitesi ve Moskova Kültür Enstitüsü'nün kütüphane bölümleri öğrencilerinin uygulamalarının temelini oluşturdu.[1]

Sovyet sonrası dönem

[değiştir | kaynağı değiştir]
Çeçenistan Millî Kütüphanesi

1993 yılında tarih bilimleri kandidatı Edilbek Hasmagomadov kütüphane müdürlüğüne atandı.[3]

1994-1995'teki çatışmaların bir sonucu olarak, kütüphane tamamen tahrip edildi, yağmalandı ve yakıldı.[1] Kütüphane, şehrin stadyumuna ait tribününün altındaki uygun olmayan alanlarda çalışmalarına yeniden başladı.

12 Aralık 1995'te, Çeçenistan Ulusal Uyanış Hükûmeti'nin bir kararıyla kütüphaneye Çeçenistan Millî Kütüphanesi statüsü verildi.

Kütüphanenin yeni fonu Dağıstan, Kabardino-Balkarya, Stavropol ve Moskova kütüphaneleri tarafından bağışlanan eserlerle dolduruldu. Ayrıca Çeçenistan'ın faal kütüphaneleri de yardımcı oldu. Başta Grozni olmak üzere Çeçenistan ve diğer yerleşim yerlerinden birçok sakin kitap bağışında bulundu.[1]

Millî Kütüphane, 2005 yılından bu yana Cumhuriyet Sanat ve Kültür Merkezi binasının ikinci katında yer almaktadır. Kütüphanenin kitap fonu bu zamana kadar 23 bin kopyaya ulaşmış ve, yıllık ortalama okuyucu sayısı 3 bin kişiyi aşmıştır.[1]

23 Mart 2013'te Grozni'nin merkezinde yeni bir kütüphane binası açıldı. Toplamda 13 bin metrekarelik alana yayılan bu bina 30 Ekim 2013'te Çeçenistan Halk Yazarı Abuzar Aydamirov'un 80. doğum günü nedeniyle "Çeçenistan Abuzar Aydamirov Millî Kütüphanesi" adını almıştır.[4]

2013 yılında Nalçik'te düzenlenen "Kuzey Kafkasya Mimarisinde Gelenekler ve Yenilikler" festivalinde, Çeçenistan Millî Kütüphanesi binası projesi “İnşaat” kategorisinde ödül almıştır.[5][6][7][8][9][10][11]

Mart 2017'de kütüphanenin elektronik fonlarına erişim açıldı.[12]

Çeçenistan Millî Kütüphanesi kış bahçesi.

Kütüphane müdürleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • İvan Vasileviç Sergeyev (1934-1964)
  • İnna Fyodorovna Golikova (1964-1978)
  • Polina Sergeyevna Gorbunova (1978-1980)
  • Tamara Patsevna Gabisova (1980-1993)
  • Edilbek Hamidoviç Hasmagomadov (1993-2014)
  • Satsita Magomedovna İsrailova[13] (2014- günümüz)

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c d e f g h i "Национальная библиотека ЧР". 29 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  2. ^ "Azərbaycan Kitabxana Ensiklopediyası. Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi, M.F.Axundzadə adına Milli Kitabxana" (PDF) (Azerice). Bakü. s. 195. 22 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
  3. ^ "Директор главной библиотеки Чечни рассказал, почему не считает интернет конкурентом". Российская газета (Rusça). 15 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  4. ^ "Национальной библиотеке ЧР присвоено имя А. Айдамирова". 29 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "Здание Национальной библиотеки — лучшее на Северном Кавказе". vesti95.ru. 10 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  6. ^ @novate. "10 самых необычных и знаковых библиотек в России". NOVATE. 16 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  7. ^ "Топ-10 знаковых современных библиотек России | Cовременное искусство | contemporary art". art-veranda.ru. 10 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  8. ^ "Национальная библиотека Чечни победила в конкурсе "Традиции и новаторство в архитектуре Северного Кавказа"". old.memo.ru (Rusça). 29 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  9. ^ "Национальная библиотека Чечни признана лучшей постройкой Северного Кавказа". Юга.ру (Rusça). 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  10. ^ "Лучшей постройкой Северного Кавказа признали здание Национальной библиотеки Чечни". newizv.ru. 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  11. ^ "Национальная библиотека Чеченской Республики признана лучшей постройкой Северного Кавказа". ИА Чечня Сегодня (Rusça). 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020. 
  12. ^ "Заместитель председателя Правительства РФ Ольга Голодец во главе делегации руководства федеральных органов исполнительной власти социального блока и Минкавказа России посетила Чеченскую Республику". 2 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  13. ^ "ГБУ «НАЦИОНАЛЬНАЯ БИБЛИОТЕКА ЧР ИМЕНИ АБУЗАРА АБДУЛХАКИМОВИЧА АЙДАМИРОВА»". 20 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Çeçenistan Millî Kütüphanesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Çeçenistan_Millî_Kütüphanesi&oldid=33283025" sayfasından alınmıştır