อิบาฎียะฮ์
ขบวนการอิบาฎี หรือ อิบาฎียะฮ์ (อาหรับ: الإباضية, อักษรโรมัน: al-ʾIbāḍiyya, เสียงอ่านภาษาอาหรับ: [alʔibaːˈdˤijja]) เป็นนิกายในศาสนาอิสลาม[1] บางส่วนเรียกเป็นนิกายที่สามของศาสนาอิสลาม ร่วมกับนิกายซุนนีและชีอะฮ์
อิบาฎียะฮ์ปรากฏขึ้นประมาณ 60 ปีหลังศาสดามุฮัมมัดเสียชีวิตใน ค.ศ. 632[2] ในฐานะสำนักสายกลางของขบวนการเคาะวาริจญ์[3][4][5][ต้องการเลขหน้า] แม้ว่าผู้นับถือนิกายนี้ร่วมสมัยจะคัดค้านอย่างมากต่อการถูกจัดเป็นพวกเคาะวาริจญ์ก็ตาม[6] ผู้นับถืออิบาฎีมองตนเองว่าเป็นนิกายที่เก่าแก่และแท้จริงที่สุดของศาสนาอิสลาม
ปัจจุบันอิบาฎียะฮ์เป็นนิกายที่มีผู้นับถือมากเป็นอันดับ 2 ในประเทศโอมานที่มีผู้นับถือถึงมากกว่าหนึ่งในสามของประชากรทั้งหมด แต่มีผู้นับขนาดเล็กในแอลจีเรีย (มะซาบ) ตูนิเซีย (เกาะญิรบะฮ์) ลิเบีย (นะฟูซะฮ์) และแทนซาเนีย (แซนซิบาร์) ตลอดทั้งประวัติศาสตร์อิสลาม ผู้นับถืออิบาฎียะฮ์ยังคงเผชิญการกดขี่ทางศาสนาในโลกมุสลิม โดยเฉพาะในสมัยอุมัยยะฮ์กับอัลโมราวิด และยังคงดำเนินอยู่จนถึงปัจจุบัน[7][8][9][10]
ประวัติ
[แก้]ภูมิหลัง
[แก้]อิบาฎียะฮ์ก่อตัวขึ้นในฐานะสำนักสายกลางของเคาะวาริจญ์ นิกายที่มีต้นกำเนิดจากมุฮักกิมะฮ์ (محكمة) และอัลฮะรูรียะฮ์ (الحرورية) ทั้งคู่เคยเป็นผู้สนับสนุนอะลีในฟิตนะฮ์ครั้งที่หนึ่งที่ละทิ้งครอบครัวอะลีหลังปฏิเสธการอนุญาโตตุลาการระหว่างอะลีกับมุอาวิยะฮ์ที่ 1 ในยุทธการที่ศิฟฟีนเมื่อ ค.ศ. 657[11][12]
หลังยุทธการที่ศิฟฟีน ฝ่ายเคาะวาริจญ์มีส่วนเกี่ยวข้องในความขัดแย้งทั้งกับฝ่ายอะลีและอุมัยยะฮ์เกือบทุกครั้ง ฝ่ายเคาะวาริจญ์จัดตั้งขึ้นภายในชุมชนมุสลิมที่สำคัญ ๆ ซึ่งมักจะเกี่ยวข้องกับการกบฏท้องถิ่นต่อเจ้าหน้าที่อุมัยยะฮ์ หลังเกิดฟิตนะฮ์ครั้งที่สองขึ้นใน ค.ศ. 680 ฝ่ายเคาะวาริจญ์จึงแตกออกเป็น 4 กลุ่มหลัก (อุศูลุลเคาะวาริจญ์) ที่มีระดับความเป็นกลางและความหัวรุนแรงที่แตกต่างกัน สำนักอิบาฎีก่อตั้งขึ้นในฐานะกลุ่มสายกลางที่บัสรา[13] โดยอิงหลักคำสอนของอับดุลลอฮ์ อิบน์ อิบาฎแห่งบะนูตะมีม[14] ผู้ที่ได้รับการยอมรับ (อาจได้รับการยอมรับหลังเสียชีวิต) จากผู้ติดตามเป็นอิมาม[15]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ Vallely, Paul (19 February 2014). "Schism between Sunni and Shia has been poisoning Islam for 1,400 years – and it's getting worse". The Independent.
- ↑ Library, International and Area Studies. "LibGuides: Ibadi Islam: History". guides.library.illinois.edu (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2021-08-03.
- ↑ John L. Esposito, บ.ก. (2014). "Ibadis". The Oxford Dictionary of Islam. Oxford: Oxford University Press. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 20, 2017.
Ibadis [:] subsect of Khariji Islam founded in the eighth century. Has its strongest presence in Oman, but is also found in North Africa and various communities on the Swahili Coast.
- ↑ Lewicki, T. (1971). "al-Ibāḍiyya". ใน Lewis, B.; Ménage, V. L.; Pellat, Ch. & Schacht, J. (บ.ก.). The Encyclopaedia of Islam, Second Edition. Volume III: H–Iram. Leiden: E. J. Brill. pp. 648–660. OCLC 495469525.
- ↑ Hoffman 2012.
- ↑ Hoffman 2012, p. 3.
- ↑ Ghazal, Amal N. (8 April 2010). Islamic Reform and Arab Nationalism: Expanding the Crescent from the ... - Amal N. Ghazal - Google Books. Routledge. ISBN 9781136996559. สืบค้นเมื่อ 2022-10-01.
- ↑ Thompson, Andrew David (2019-10-31). Christianity in Oman: Ibadism, Religious Freedom, and the Church - Andrew David Thompson - Google Books. Springer. ISBN 9783030303983. สืบค้นเมื่อ 2022-10-01.
- ↑ Islam In Plain and Simple English: BookCaps Study Guide - BookCaps Study Guides Staff - Google Books. BookCaps Study Guides. 2012. ISBN 9781621071792. สืบค้นเมื่อ 2022-10-01.
- ↑ Walker, Bethany; Fenwick, Corisande; Insoll, Timothy (3 September 2020). The Oxford Handbook of Islamic Archaeology - Google Books. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-998787-0. สืบค้นเมื่อ 2022-10-01.
- ↑ Diana Darke, Oman: The Bradt Travel Guide, pg. 27. Guilford: Brandt Travel Guides, 2010. ISBN 9781841623320
- ↑ Donald Hawley, Oman, p. 200.
- ↑ Gaiser 2021.
- ↑ Hoffman 2012, p. 11.
- ↑ Uzi Rabi, The Emergence of States in a Tribal Society: Oman Under Saʻid Bin Taymur, 1932-1970, pg. 5. Eastbourne: Sussex Academic Press, 2006. ISBN 9781845190804
ข้อมูล
[แก้]- Gaiser, Adam B. (2010). Muslims, Scholars, and Soldiers: The Origin and Elaboration of the Ibadi Imamate Traditions. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-973893-9.
- Gaiser, Adam (2021). "Ibāḍiyya". ใน Fleet, Kate; Krämer, Gudrun; Matringe, Denis; Nawas, John; Rowson, Everett (บ.ก.). Encyclopaedia of Islam (3rd ed.). Brill Online. doi:10.1163/1573-3912_ei3_COM_30614. ISSN 1873-9830.
- Hoffman, Valerie Jon (2012). The Essentials of Ibadi Islam. Syracuse: Syracuse University Press. ISBN 9780815650843.
- Wellhausen, Julius (1901). Die religiös-politischen Oppositionsparteien im alten Islam (ภาษาเยอรมัน). Berlin: Weidmannsche buchhandlung. OCLC 453206240.
อ่านเพิ่ม
[แก้]- Pessah Shinar, Modern Islam in the Maghrib, Jerusalem: The Max Schloessinger Memorial Foundation, 2004. A collection of papers (some previously unpublished) dealing with Islam in the Maghreb, practices, and beliefs.