Зуфобиҳо

Зуфобиҳо
Частуха обыкновенная (Alisma plantago-aquatica) — типовой вид типового рода семейства Частуховые
Табақабандии илмӣ
ХАТО: шаблони орояшинохтӣ нест. Параметрҳои parent ва rangро пур кунед. Хонавода: Зуфобиҳо
Номи байнулмилалии илмӣ
Alismataceae Vent. (1799), nom. cons.
Мутародифот
Damasoniaceae Nakai Limnocharitaceae Takht. ex Cronquist
Номенклатурный тип
Alisma L. — Частуха
Рода
См. текст
Ареал
Сомонашиносӣ дар Викигуна Тасвирот дар Викианбор ITIS   38890 NCBI   4449 EOL   8186 GRIN   t:38 IPNI   77126755-1 FW   55790

Зуфобиҳо (лот. Alismatáceae) — оилаи рустаниҳои як ё бисёрсолаи соҳилӣ, обӣ ва ботлоқӣ.

Тавсифоти гиёҳшинохтӣ

Зуфобиҳо 13 ҷинс ва беш аз 100 намудро дар бар мегиранд. Баргашон гуногуншакл (дарозрӯя, паҳн ва ғ.). Гулашон дуҷинса, гоҳе якҷинсаи сегулбарга (баъзан бегулбарга); дар пояҳои бебарг ҷой гирифтааст. Гардбаргаашон 6-9 адад. Аксари зуфобиҳо меваи чормағзак доранд. Тухми онҳо ба воситаи об, ҳашарот, гоҳо шамол паҳн мешавад. Баъзе намудҳои зуфобиҳо бо роҳи нашвӣ афзоиш меёбанд. Зуфобиҳо, маъмулан, намидӯст буда, асосан дар соҳили дарё, кӯлу обанборҳо, ҷойҳои серрутубату шибарзамин, киштзори шолӣ ва водиҳои доманакӯҳӣ мерӯянд.

Беш аз 70 намуди зуфобиҳо дар минтақаи муътадил ва тропикии Нимкураи шимолӣ паҳн шудаанд. Дар Тоҷикистон (қ-кӯҳҳои Ҳисору Дарвоз, Зарафшон, мавзеъҳои Сирдарё ва Тоҷикистони Ҷанубӣ) 4 намуди онҳо (Alisma lanceolatum, A. loeselii, Alisma plantago-aquatica, Sagittaria trifolia) месабзад. Зуфобиҳо рустаниҳои заҳрноку шифобахш (зуфобӣ), ороишӣ, хӯроки чорво (лайлакбарг — S. trifolia) мебошанд. Лайлакбаргро дар Ҳиндустону Хитой ва Ҷопон парвариш мекунанд. Самараш, ки аз 53 % оҳар, 10 % сафеда ва қанд иборат аст, истеъмол карда мешавад.

Адабиёт

• Зуфобиҳо / М. Ҳоҷиматов // Замин — Илля. — Д. : СИЭМТ, 2018. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир Н. Амиршоҳӣ ; 2011—2023, ҷ. 7). — ISBN 978-99947-33-89-9.