belus
belus, u nipangangan nu matesekay (學名): 羅氏鹽膚木.
belus (u kamu nu La-tin : Rhus javanica, kamu nu Pangcah : lefos, kamu nu Taluku (taluku) : prihut, kamu nu Atayal : qpring), u nipangangan aca tu "san-pu-yan" "san-yan-cing" atu nu "Taywan a belus".
nikaliwasak
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]liwasak sa i Cung-kul-tu-lung, Taywan han-ku, cung-nan-pan-taw atu yin-tu amin.
u nikahida
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]ya langaw tu langaw sa sisa namakayda i sasa nu bayu' tu cacay a malebut, idaw ku tusa a bataan katukuh i tusay a malebut idaw ku cacay a depah. u heci tu mihecaan sabaw tusa a bulad katukuh i ayaw nu mihcaan tu cacay a bulad maduhem tu. i Taywan maadih ku lalangawan i tebanteban nu buyu', buyu'an masakilangkilang atu i suemetay nu lala'. u saahebalay ku nilangaw nu belus tu kakitidan. namakayni i enal katukuh i tebanteban nu buyubayu'an atu bukebukelalan, idaw amin maadih ku langaw manamuh tu cilal ku langaway a kakitidaanay. anu kasinawan ku belus ya papah mala kalawlawan alaw mala sumanahay, u sumanahay han kya langa nida.
sakasaan sakaycuwa
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]langaw nu belus mangaduway a iluc nu papah kapah kanen, ya heci nida idaw aca ku kuhepicay tu cikah, anu tanamen kacileminan kaahecitan, sacikahen nu yincunim kuwni, u kakanan tu nu ayam kya heci, u angangan nu paduh tahekal tu ku cikah, nu i lahaday a adipah sa mininac tu sakangaay kya kapah, u nika singangan nu belus namakaw uyniay saan. u ciid nu mangaduway a belus idaw aca ku cilekay, mahida u micidekay a nilangaw, sakamu sa ku kanpuyaku tu uyni sa u wu-bei-ci, si tan-ning kapah kalasasapaiyuwan, u mahiniay a nanum atu sapi' lutlut midawmi' tu bangas saan sa.
u sapaiyuen
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]u lamit hantu: mibakah tu ledek, pakapah tu idang (izang), mipuud tu idang atu siimelangay tu takulaway a muuhuh tu idang, u adada nu bituka, sipuces ku idang.
u papah atu paduh nu lamit:taneng paiyu tu nikalatan nu bawu tu ledek, pucuh, u masidaday: paduh nu kilang mingaay tu milalitay a libung; u angnangnan: mikapah tu imelang nu tang-niyaw; u heci sa: sakakapah tu ya kahay ku telu’hu atu hina sitanangay.
nu imelang
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]u papah atu balu pacacamulen patelah a misangasip palunanumen, ya nisangasipan a nanum u sapililuc a sapibanaw tu udip (uzip).
anu siduka ku laway malebawa sa, u baluhay a ciid palamel tu cikah mipenec kya salananumen minanum.
namakayniay a nasulitan nasakamuan atu natinengan
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]- nasulitan ni Hana Ateng i 2020 mihcaan
- wikipayke-羅氏鹽膚木