Jipu
| Jipu | |
|---|---|
| Mwainisho na taarifa za nje | |
| Kundi Maalumu | Dermatology  |
| ICD-10 | L02. |
| ICD-9 | 680.9 |
| DiseasesDB | 29434 |
| MeSH | D005667 |
Jipu (kwa Kiingereza: "boil" au "furuncle", yaani "mwizi mdogo", kutoka neno la Kilatini "fur", mwizi) ni tatizo la ngozi linalotokana na maambukizi ya kina ya folikuliti au maambukizi ya folikoli za nywele za jasho; mara nyingi unasababishwa na bakteria Stafilokokasi aureasi, ambayo husababisha kuvimba kwa eneo chungu lililo juu ya ngozi kutokana na mkusanyiko wa usaha na tishu mfu.
Majipu yakijikusanya huitwa kimeta.
Dalili na ishara
[hariri | hariri chanzo]Majipu ni vijivimbe vyekundu, ambavyo hujaa na usaha ulioko karibu na vinyweleo ambavyo ni laini, vya moto, na vinanavyouma sana. Yana ukubwa mbalimbali, kuanzia punje hadi ukubwa wa mpira wa golfu. Sehemu ya njano au nyeupe katikati ya uvimbe inaweza kuonekana wakati jipu likiwa tayari kutoa au kutokwa na usaha.
Katika maambukizi makali, mtu anaweza kuhisi homa, kuvimba tezi au mtoki, pamoja na uchovu.
Jipu linalojirudia mara kwa mara linaitwa ngozi-jipu.</ref>[1][2][3]
Sababu
[hariri | hariri chanzo]Kwa kawaida bakteria, kama vile stafilokoki, ndio husababisha jipu kutokea kwenye ngozi. Ukoloni wa bakteria huanza katika vinyweleo na inaweza kusababisha seluli ya chini ya ngozi na kuvimba. Zaidi ya hayo, maiasisi inayosababishwa na wadudu wa kuruka aina ya Tumbu katika Afrika, kawaida huonesha majipu.
Sababu hatarishi za ngozi-jipu ni pamoja na bakteria katika tundu la pua, ugonjwa wa kisukari, fetma, neoplasmi s lymphoproliferative, utapiamlo, na matumizi ya madawa yanayokandamiza kingamwili. [4]
Matatizo yanayojitokeza
[hariri | hariri chanzo]Matatizo kawaida yanayotokana na kuambukizwa na majipu ni makovu na maambukizi au usaha wa ngozi, uti wa mgongo, ubongo, figo na viungo vingine. Maambukizi pia huweza kuenea hadi kwenye mfumo wa damu (sepsisi) na kuwa tishio kwa uhai. [2] [3]
Matibabu
[hariri | hariri chanzo]Majipu yote lazima yafyonzwe ili kupona. Kunyonywa kunawezekana kwa kutumia kitambaa kilicholowa kwenye maji moto yenye kutiwa chumvi. Kuosha pamoja na kufunika jipu na krimu ya antibiotiki au mafuta ya antiseptiki (kwa jina maarufu tea tree oil) na kufunga bendeji kunasababisha kupona kwa haraka. Majipu hayastahili kufinywa au kutobolewa bila idhini ya daktari au muuguzi yeyote, kwani kunaweza kusababisha maambukizi mengine.
Katika hatari ya kutosababisha matatizo makubwa ni lazima majipu yakatwe au yafyonzwe na daktari. Hii ni pamoja na majipu makubwa yanayokaa zaidi ya wiki mbili, ama yale yanayopatikana katikati ya uso au kwenye uti wa mgongo.
Tiba ya antibiotiki linahimizwa haswa kwa kupigana na majipu makubwa yanayopatikana kwenye sehemu nyeti kama vile pua na ndani ya masikio.
Tanbihi
[hariri | hariri chanzo]- ↑ Blume Je, Levine mfano, Heymann WR. "Bakteria magonjwa. " mwaka wa(2003). Katika JL Bolognia, Jorizzo JL, Rapini RP (Eds.),elimu ya ngozi0} 1126. Mosby. ISBN 0323024092.
- ↑ 2.0 2.1 ^ Habif, TP. majipu na kimeta. Katika: kliniki ya ngozi kielekezi cha rangi ya utambuzi wa ugonjwa na tiba A Guide Alama ya utambuzi na Tiba.nakala ya nne Philadelphia, muziki: Mosby Inc, 2004.
- ↑ 3.0 3.1 Wolf K, et al. Sehemu ya ishirini na mbili maambukizi ya ngozi yanayo husiana na ngozi. Katika: Alama ya Fitzpatrick ya rangi ya atlasi ya klinici ya ngozi nakala ya tano makampuni ya McGraw-Hill mwaka wa elfu mbili na tano
- ↑ Scheinfeld NS. ((2007) " [http://www.consultantlive.com/display/article/10162/36304 majipu ] Archived 23 Novemba 2012 at the Wayback Machine. ". Mshauri 47 (2).
Viungo vya nje
[hariri | hariri chanzo]
|
Makala hii kuhusu mambo ya tiba bado ni mbegu. Je, unajua kitu kuhusu Jipu kama sababu yake au mahusiano yake na mada nyingine? Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari. |