Rexhep Ismajli

Rexhep Ismajli
Rexhep Ismajli
U lind më	1947; Preshevë,
Kombësia	shqiptar
Punët e shquara	Gjuhë dhe etni, Shumësia e tekstit;

Rexhep Ismajli (Preshevë, 1947) është albanolog, linguist, profesor e akademik shqiptar nga Kosova.

Biografia

U lind në Preshevë më 1947.

Studimet për gjuhë dhe letërsi i mbaroi në Prishtinë më 1971. Atë vit bashkë me Ibrahim Rugovën dhe Hivzi Islamin, themeloi revistën shkencore Dituria. Në vitet 1971-1973 specializoi për gjuhësi në Institut de linguistique générale et appliqué “René Descartes” (Sorbonne), Paris, nën drejtimin e André Martinet. Më vonë (1977/ 78) vazhdoi specializimin në Institut für Allgemeine und Vergleichende Sprachwissenschaft të Universitetit të Bochum-it. Doktoratën në shkencat filologjike, me tezën Gjuha shqipe e Kuvendit të Arbënit (1706) – hulumtime grafiko-fonologjike, e mbrojti në Universitetin e Prishtinës, më 1982.

Më 1972 filloi punën si asistent, pastaj ligjërues, docent, profesor inordinar dhe profesor ordinar për lëndët Gjuhësi e përgjithshme dhe Histori e gjuhës shqipe në Degën e Gjuhës Shqipe të Fakultetit Filozofik/Filologjik të Universitetit të Prishtinës. Gjatë kësaj kohe i ka drejtuar studimet e Gjuhësisë së përgjithshme dhe të Historisë së gjuhës shqipe në Studimet e shkallës III në Degën e gjuhësisë në Fakultetin Filologjik të Prishtinës.

Më 1989 policia jugosllave e vuri në “izolim” për 3 muaj në burgjet e Leskovcit, të Beogradit dhe të Prishtinës, pa mandat gjyqësor.Në vitet 1990-1993 ka mbajtur mësime për gjuhën shqipe dhe gjuhësinë shqiptare në Universitetin e Lubjanës. Më 1997 ishte për një semestër profesor i ftuar (Gastprofessor) në Universitetin Ludwig-Maximilian të Münchenit për të mbajtur mësime për albanologji. Pastaj vijoi mësimdhënien për albanologji në München deri në vitin 2000.

Në vitin 2000 u kthye në Prishtinë të vazhdonte mësimdhënien në Universitet.

Më 1993 u zgjodh anëtar korrespondent i Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës. Tre vjet më vonë u zgjodh anëtar i rregullt. Në vitet 1996-1999 ka qenë Sekretar i Seksionit të Gjuhësisë dhe të Letërsisë, ndërsa në vitin 2000 u zgjodh Sekretar i përgjithshëm i kësaj akademie.Në vitin 2002 u zgjodh anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave dhe të Arteve me seli në Vjenë/ Salzburg.Si përfaqësues i ASHAK është anëtar i Interacademic Human Rights Network, New York.Në tetor 2002 u zgjodh Kryetar i Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës.

Nga viti 1990 ishte i angazhuar në lëvizjen politike në kuadër të Lidhjes Demokratike të Kosovës LDK, në të cilën ishte anëtar i Kryesisë me përgjegjësi për marrëdhëniet ndërkombëtare. I pakënaqur me zhvillimet, më 1994 dha dorëheqje nga posti politik. Përveç si profesor, ka qenë i angazhuar rreth botimit të revistave shkencore, si: Dituria, Recherches albanologiques 1-4, Prishtinë (frëngjisht), Studia humanistica, Prishtinë, Godišnjak društava za primenjenu lingvistiku Jugoslavije, Beograd, Studime, ASHAK, Filologji, Fakulteti i Filologjisë, Prishtinë, Thema, revistë e sociologjisë, Prishtinë, etj.; bashkëthemelues dhe redaktor i botimeve Fryma, (mbi 70 vëllime në fushën e dijeve shoqërore), Rozafa (letërsi), Dukagjini Balkan Books (frëngjisht, anglisht dhe gjermanisht), të shtëpisë botuese Dukagjini.Ka marrë pjesë prej fillimit në punën e Qendrës së Kulturës Shqiptare për të Huajt/ Seminarit Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare, në fillim Sekretar, anëtar i Këshillit drejtues, ndërsa në vitet 1998-2002 Drejtor i Seminarit.

Libra të botuar

Shenjë e ide, Rilindja, Prishtinë, 1974, 162 ff.
Teksti i gjuhës shqipe për të huaj, koautor Mehdi Bardhi, Qendra e Kulturës Shqiptare për të Huaj, Fakulteti Filozofik, Prishtinë 1974, 163 ff.
Cours de langue albanaise, co-author M. Bardhi, Séminaire de Culture Albanaise pour les Etrangers, Fakulteti Filozofik, Prishtinë, 1976, 242 ff.
Shumësia e tekstit, Rilindja, Prishtinë, 1972, 155 ff. Botimi i dytë i zgjeruar, 1980, 210 ff. (Çmimi për librin më të mire të vitit).
Rrënjë e fortë, (Anthologji e poezisë Bashkëkohore e Arbëreshëve të Italisë), Parathënia dhe Shënimet, Rilindja, Prishtinë, 1978, 191 ff.
Antologji e poezisë rumune të sh. XX, Rilindja, Prishtinë, 1979, 207 ff.
Gramatika e parë e gjuhës shqipe (1710), (Studim, transkriptim dhe fotokopje), Rilindja, Prishtinë, 1982, 286 ff.
Gjuha shqipe e ‘Kuvendit të Arbënit’ (1706), Hulumtime grafiko-fonologjike, Rilindja, Prishtinë, 1985, 269 ff.
Pjetër Budi, Poezi 1618-22, Studim, Transliterim, Komente, Rilindja, Prishtinë, 1986, 288 ff.
Artikuj mbi gjuhën shqipe, Rilindja, Prishtinë, 1987, 256 ff.
Poezi e sotme arbëreshe, me Studim hyrës dhe Shënime për autorët, Rilindja, Prishtinë, 1990, 321 ff.
Moral yjesh, Poezi Evropiane e shekullit 20, me Shënime për autorët, Rilindja, Prishtinë, 1990, 301 ff.
Gjuhë dhe etni, Rilindja, Prishtinë, 1991, 450 ff.
Kosova and the Albanians in former Yugoslavia, QIK, Prishtinë, 1993, 82 ff.
Etni e modernitet, Dukagjini, Pejë, 1994, 217 ff.
“Në gjuhë” dhe “për gjuhë” (Rrjedhat e planifikimit të shqipes në Kosovë /1945-1968), Dukagjini, Pejë, 1998, 331 ff.
Tekste të vjetra, Dukagjini, Pejë, 2000, 427 ff.
Standarde dhe identitete. Histori, procese dhe lëvizje standardizuese në fushë të gjuhës. Dukagjini, Pejë, 2003, 353 ff.
Gjuhë standarde dhe histori identitetesh, Akademia e Shkencave të Shqipërisë, Tiranë, 2005, 493.
Drejtshkrimet e shqipes, përgatitur nga R. Ismajli: Studim hyrës dhe Dokumente, ASHAK, Prishtinë, 2005, 723 ff.
Pjetër Budi: Poezi, Parathënie, faksimile e transkriptime me shënime kritike R. Ismajli, ASHAK, Prishtinë, 2005, 360 ff.
Pasionet dhe pësimet e Selmna Rizës, ASHAK, Prishtinë, 2009, 506 ff.
Vështrim monografik. Editor bashkë me M. Kraja, ASHAK, Prishtinë, 2011, 646 ff.
A monographic survey, Editor bashkë me M. Kraja, ASHAK, Prishtinë, 2013, 507 ff.
Studime për historinë e shqipes në kontekst ballkanik, ASHAK, Prishtinë, 2015, 546 ff.
Bashkësi gjuhësore, njësi, varietet, ASHAK, Prishtinë, 2019, 517 ff., ISBN 978-9951-26-014-5.
Leksikon i termave të sociolinguistikës, bashkë me Bardh Rugova e Shkumbin Munishi, ASHAK, Prishtinë, 2020, 387 ff., ISBN 978-9951-029-9.
Gjuhë standarde dhe histori identitetesh, Botim i dytë i plotësuar, Akademia e Shkencave e Shqipërisë, Tiranë, 2020, 545 ff., ISBN 9789-928-5391-99.
Për historinë e gjuhës shqipe, ASHAK, Prishtinë, 2021, 515 ff., ISBN 978-9951-26-035-0
Drejtshkrimet e shqipes, botim II i zgjeruar, Akademia e Shkencave e Shqipërisë, Tiranë, 2021, 685 ff..

Lidhje të jashtme

ASHAK