ابومسلم خراسانی

ابومسلم خراسانی ہک ایرانی جرنیل ہے جیں نے بنو امیہ دی خلافت دا تختہ الٹݨ وچ بنو عباس دی مدد کیتی۔ اموی خاندان دے خلاف بنی عباس نے مدت توں خفیہ تحریک چلا رکھی ہئی۔ ابومسلم خراسانی وی ایں تحریک وچ شریک تھی گیا۔ اوں نے ہک خفیہ فوج تیار کیتی تے بالآخر اموی خلافت دا تختہ الٹݨ وچ کامیاب تھی گیا۔ امویاں کوں شکست ݙیوݨ دے بعد ابومسلم نے عباسیاں کوں خلافت سونپ ݙتی مگر ݙوجھے عباسی خلیفہ منصور نے اینکوں قتل کرا ݙتا۔

عباسی خلافت دے قیام وچ ابومسلم دا کردار

ابومسلم، قید خانے وچ عیسیٰ بن موسیٰ دی وجہ نال اکثر ویندا جتھاں تمام قیدی اوہ ہن جنہاں کوں حکومت بنواُمیہ نام نفرت ہئی یا قید تھیوݨ دے بعد لازماً نفرت پیدا تھیوݨی چاہیدی ہئی، انہاں ہی وچ بعض ایسے قیدی وی ہن جیہڑے واقعی بنو عباس یا بنو فاطمہ دے نقیب ہن، لہٰذا انہاں لوگاں دیاں ڳالہیں سݨ کے ابو مسلم دے قلب تے بہت اثر پیا تے اوں نے بہت جلد انہاں لوگاں دا ہمدرد بݨ کے انہاں دی نگاہ وچ اپݨا اعتبار قائم کر گھدا.

سنہ129ھ وچ امام ابراہیم نے ابومسلم کوں لکھ بھیجا کہ ایں سال موسمِ حج وچ میکوں آکے مل ونج تاکہ تیکوں تبلیغ دعوت دے متعلق مناسب احکام ݙتے ونجن، ایہ وی لکھا کہ قحطبہ بن شبیب کوں وی اپݨے ہمراہ گھن آؤ. جیہڑلے ابومسلم کوں علانیہ دعوت تے طاقت دے استعمال دی اجازت ملی تاں ایہ اوہ زمانہ ہئی کہ خراسان وچ کرمانی تے نصربن سیار دیاں لڑائیاں دا سلسلہ جاری ہئی، جیسا کہ اتے بیان تھیا ہے، ابومسلم نے اپݨی جماعت دے لوگاں کوں اے سب فراہم کیتا تے اُنہاں کوں گھن کے کرمانی تے نصربن سیار دے درمیان وچ خیمہ زن تھیا تے بالآخر کرمانی قتل تھیا، اوں دا لڑکا علی بن کرمانی ابومسلم دے کول آ گیا تے ابومسلم نے نصر کوں مرو توں خارج کر کے مرو تے قبضہ کر گھدا. سنہ130ھ دے شروع تھیندے ہی ابومسلم نے کتاب اللہ تے سنت رسول اللہ دی پیروی تے اہلِ بیت نبوی دی اطاعت وفرماں برداری تے لوگاں توں عباسی بیعت گھنݨ دا آغاز کیتا. اور لوگوں کے فراہم کرنے سے ناراض تھے تے ایں طرح ابومسلم خراسانی دی مسلسل عسکری جدوجہد تے محنت نال عباسی خلافت دا قیام ممکن تھیا.

قتل

ݙوجھے عباسی خلیفہ منصور کوں خدشہ ہئی کہ خراسانی بغاوت كر كے خلافت چھک گھنسی۔ ایں واسطے اوں نے خراسانی كوں اپݨے کول سݙا كے قتل كرݨ دا منصوبہ بݨايا۔ اوں نے خراسانی كوں دار الخلافہ آوݨ دا خط بھیجا ليكن اوں نے انكار كر ݙتا تے دهمکی ݙتی کہ زيادہ اسرار تے اوہ بغاوت كر ݙیسی۔ آخرکار منصور عباسی دیاں چالاں وچ آکے اوہ آنبار پہنچ گيا۔ محل وچ خليفہ نال ملاقات دے وقت خليفہ نے مناظرہ شروع كر ݙتا۔ بحث وتکرار زیادہ تھئی تاں سفاح نے تاڑی وجا کے پردے دے پچھوں لکے محافظاں كوں اشارہ كر ݙتا کہ خراسانی تے حملہ كر کے اینکوں قتل کر ݙیو۔ ایں طرح خراسانی اپݨے برے انجام كوں پہنچا۔