Vuk Vrčević
Vuk Vrčević | |
Rođenje | 26. februar 1811. Risan, Austrijsko carstvo (danas Crna Gora) |
---|---|
Smrt | 25. 8. 1882. (dob: 71) Dubrovnik, Austrougarska (danas Hrvatska) |
Polje | lingvistika |
Vuk Vrčević (Risan, 26. februar 1811 – Dubrovnik, 13/25. avgust 1882) je bio sakupljač narodnih lirskih pjesama i saradnik Vuka Karadžića. Njegovi originalni radovi, kao i sakupljene narodne umotvorine objavljeni su u petnaestak posebnih knjiga.
Vuk Vrčević se rodio u Risnu 26. februara 1811 od oca Stefana i majke Tode. Otac Stefan je bio pisar i učitelj u Risnu, pa je prvo obrazovanje (italijanski jezik i matematiku) Vuk Vrčević dobio je od svog oca. Kao dječak je radio i pomogao svom ocu u opštinskoj pisarnici. Poslije jedne svađe sa ocem, prešao je u Budvu. Tu je počeo da se bavi trgovinom i naučio je njemački jezik.
Novi crnogorski vladika Petar II Petrović Njegoš mu je ponudio posao vladičinog pisara na Cetinju, ali Vrčeviću roditelji nisu dozvolili da stupi u vladičinu službu.
Upoznao se sa Vukom Karadžićem 1835. prilikom Karadžićeve posjete Crnoj Gori. Od tada se dopisivao i sarađivao sa Karadžićem na sakupljanu narodnih lirskih pjesama. Bio je trgovac, opštinski pisar i učitelj u Budvi, Grblju, rodnom Risnu i Kotoru. Godine 1836. Vuk Vrčević na poziv vladike Njegoša došao u manastir Maine gdje je prepisivao djelo Njegoševo „Slobodijadu“ koje je Njegoš namjeravao posvetiti ruskom prestolonaslijedniku Aleksandru.
Svoje prvo djelo Vuk Vrčević je štampao 1839. godine u Srpsko-dalmatinskom magazinu. Godine 1852. Vuk Vrčević na Cetinju je posta sekretar knezu Danilu Petroviću. Pored sekretarskog posla knez Danilo ga je odredio i za svog učitelja za italijanski jezik.
Vrčević je od 1855. do 1861. radio u Zadru kod guvernera Lazara Mamule. Od 1861. godine postavljen je za austrijskog vicekonzula u Trebinju. Sarađivao je sa Lukom Vukalovićem za vrijeme buna u Hercegovini. Bio je saradnik novina Crnogorac i Glas Crnogorca. Poslije austrougarske okupacije Bosne i Hercegovine, konzul u Trebinju nije bio potreban Austro-Ugarskoj, pa se Vrčević penzionisao i prešao da živi u Dubrovnik do kraja života. Umro je 13/25. avgusta 1882. godine u Dubrovniku.
Vrčević je bio počasni član Srpskog učenog društva od 16. februara 1868. godine, vitez crnogorskog ordena Kneza Danila i ordena austrijskoga Franje Josifa.
- Male ženske hercegovačke pjesme, s dodatkom na kraju "hercegovačke napijalice"
- Narodne pripovijetke,
- Narodne svakojake igre,
- Čitava knjiga odgovora na 347 pitanja Zagrebačke Akademije o pravnim običajima narodnim
- Narodne poslovice (3700)
- Narodne zagonetke (800)
- Tri knjige narodnih junačkih pjesama
- Pjesme koje samo Turci Hercegovački pjevaju
- Narodno sujeverje i tumačenje snova
- Druga knjiga narodnih pripovijedaka
- Druga knjiga narodnih igara
- Crkve i manastiri u Hercegovini
- Glavni događaji za vlade Kneza Danila
- Život Vladike Rada Petra Petrovića II
- Tužbalice, antologija
- Milićević, Milan Đ. (1888). Pomenik znamenitih ljudi u srpskog naroda novijega doba. Beograd.
- Gavrilović, Andra (2008). Znameniti Srbi XIX vijeka. Beograd: Naučna KMD.