Popaj
Popaj (en: Popeye) je animirani lik iz stripova i serijala crtanih filmova. Prvi put se pojavio u stripu Thimble Theatre 17. siječnja 1929. godine. Izmislio ga je američki crtač Elzie Crisler Segar.
Popaj je simpatični mornar sa sidrima istetoviranima na podlakticama i neizbježnom lulom od kukuruzovine u ustima. Njegov glavni protivnik je Badžo (en: Bluto ponekad Brutus) koji nasrće na njegovu djevojku Olivu ((en)). Zahvaljujući špinatu Popaj dobiva ogromnu snagu uz pomoć koje lako pobjeđuje Badžu.
Od 1933. do 1957. napravljeno je oko 230 kraćih epizoda te tri duža animirana filma "Popeye The Sailor meets Sinbad the Sailor" (Mornar Popaj susreće Sinbada moreplovca), "Popeye meets Ali Baba's forty thieves" (Popaj susreće Ali Babu i 40 razbojnika) i "Aladdin and his wonderful lamp" (Aladin i njegova čarobna lampa). Crtane filmove je do 1942. režirao Dave Fleischer, a od 1942., taj su posao obavljali Seymour Kneitel (1942.-1957., 1960.-1962.), Isadore Sparber (1942.-1957.), Bill Tytla (1946.-1950.), Dan Gordon (1942.-1944.) i Dave Tendlar(1956).
Godine 1980. snimljen je i igrani film o Popaju u režiji Roberta Altmana. Glavne uloge su igrali Robin Williams (Popaj) i Shelley Duvall (Oliva).
Nepunih godinu posle pojave Popaja, Ham je polako izbačen iz stripa, a Popaj je ujedno postao Olivin dragi. Oliva je dodata kao Kastorova sestra još krajem 1919. godine. Pera Ždera i Badža (u nekim prevodima Kvrga) pojavili su se 1932. godine, dok se Kića po nekimŠablon:Neodređeno izvorima pojavio 1933. godine, a po drugim[1] 1936. godine. Nova zvezda je stripa je stvorila potrebu za novim imenom, te je „Timbl Teatar“ promenio ime u „Popaj“.
Svoju filmsku premijeru Popaj je imao u filmu „Beti Bup sreće mornara Popaja“ (1933). Iste godine Flečer studio je snimio dugometražni crtani film „Ja sam što sam“ (engl. I Yam What I Yam), sa Popajem u glavnoj ulozi. Kada je Paramaunt studio preuzeo Flečer studio, oni su ga 1942. godine preimenovali u „Fejmes studio“ (engl. Famous Studios). Iako je nastavio sa snimanjem crtanih filmova o Popaju, nikada nije postigao kvalitet kao Flečer studio.
Fejmes studio je do 1957. godine uspeo da snimi 228 crtanih filmova, a ceo paket te godine je počeo da se prikazuje na televiziji. Tokom šezdesetih godina mnogi studiji u svetu su počeli masovno da proizvode crtane filmove o Popaju, sa različitim kvalitetom. Poznavaoci crtanih filmova tvrde da je to dovelo do razvodnjavanja lika Popaja,i smatraju da su crtani filmovi o Popaju iz perioda Flečer studija najbolji. Na jugoslovenskoj državnoj televiziji, od 1970-ih do 1990ih godina, takođe su prikazivani crtani filmovi o pustolovinama Mornara Popaja.
Pokušaj Junajted artista da 1983. godine sakupi i objavi serijal crtanih filmova o Popaju na video-kasetama zaustavili su iz King fičersa, zbog autorskih prava Flečer studija i Fejmes studija. Razvojem televizije i kućnog videa, pojavili su se brojni crtani filmovi o Popaju na video-kasetama, a kasnije i na video-diskovima. Ekipa Tarner entertejmenta je pronašla serijal crtanih filmova o Popaju iz 1950ih godina, ali je bilo potrebno dvadesetak godina da postignu dogovor o objavljivanju istih.
King fičers su se 2004. odlučili da izdaju serijal crtanih filmova o Popaju iz 1960ih godina na video-disku. Vorner braders je postigao dogovor oko autorskih prava 2006. godine, i objavio DVD izdanje crtanih filmova o Popaju iz perioda od 1933. do 1957.
Popaj je se od 1935. do 1938. pojavljivao i na američkim radio-stanicama. Glasove crtanih junaka su pozajmili članovi ekipe King Fičers studija.
Većina epizoda se zasniva na Popajevoj odbrani Olive od Badže. Badža obično pokušava da zavede ili prosto otme Olivu od Popaja. Oliva se ponaša naivno i naseda na njegovu igru, ali kada Badža postane grub, ona doziva Popaja u pomoć. Kada Popaj ne uspe da pobedi Badžu, on po pravilu poseže za spanaćem.
Spanać Popaju daje neverovatnu snagu, i svaka epizoda mora u jednom trenutku da sadrži scenu u kojoj Popaj, kad je u najvećoj nevolji, vadi spanać u konzervi, jede ga i pobeđuje svog protivnika (obično Badžu). Konzervu uvek otvara na neki inovativan način, poput mlaza iz lule koji seče konzervu, ili nekog drugog sredstva koje se nađe u blizini.
U mnogim drugim epizodama, međutim, pojavljuju se različiti neprijatelji Popaja, poput mitskih bića, velikih životinja, likova iz bajki, pa čak i, u nekim epizodama iz perioda Drugog svetskog rata, nacisti koji napadaju Britaniju.
Film „Popaj“ je snimljen 1980. godine. Režirao ga je Robert Altman, a Popaja je glumio Robin Vilijams. Olivu je glumila Šeli Duval, a uloga Badže je poverena Polu Smitu. Snimljen je u stilu akcionog muzikla.
- Oliva
- Kastor (Olivin brat)
- Kol Oil (Olivin otac)
- Nana Oil (Olivina majka)
- Ham Grejvi (Harold Hamgrejvi, Olivin prvi momak)
- Mornar Popaj
- Morska veštica
- Lešinari Morske veštice, (posebno Bernard)
- Pera Ždera
- Džordž Gizil, (lokalni obućar koji mrzi Peru Žderu)
- Raf Haus (kuvar koji poseduje istoimeni restoran)
- Kića (Popajevo usvojeno dete u stripovima, a Olivin rođak u crtanim filmovima)
- Kralj Blozo
- Toar
- Badža
- Siledžije, (posebno siledžija Alis)
- Papi (Popajev 99-godišnji davno izgubljeni otac, takođe mornar)
- Judžin
- Bil Barnakl (mornar - kolega)
- Oskar
- Dudule (sin od porodičnog prijatelja)
- Baka (Popajeva baba i Papijeva majka)
- Bernis
- O. G. Kakvonosić
- Brat od Popaja( Sile)
- Pipi, Pupi, Popi, Pepi (Popajevi sestrići inače identični blizanci)
- Kratki (Popajev kolega mornar tri crtana filma Fejmes studija iz Drugog svetskog rata)
- Dizel Ojl (Olivina rođaka, oholo derište, pojavljuje se u tri crtana filma King Fičersa iz 1960)
- Popaj mlađi (Sin Popaja i Olive, ekskluziv za seriju Popaj i sin)
- Popaj: glas je posudio Ljubiša Pavić[2]
- Oliva: glas je posudila Slavica Fila[2]
- Badžo
- Pero Ždero
- Kićo
- Popajev otac
- Vještica
- ↑ http://www.toonopedia.com/popeye.htm Don Markenstein's Toonopedia : Popeye the Sailor
- ↑ 2,0 2,1 Jutarnji list Arhivirano 2011-08-13 na Wayback Machine-u Sandra Bolanča: Gargamel, Papa Štrumpf, Kremenko i Vanda žive u Zagrebu, 10. listopada 2009.
- Zvanična matična luka Mornara Popaja i njegovih prijatelja
- Zvanična strana „King Fičersa“ o Popaju Arhivirano 2006-06-10 na Wayback Machine-u
- Zvanični sajt za „Popajevo putovanje - Potraga za tatom Arhivirano 2006-04-27 na Wayback Machine-u
- Flajšerova posveta Popaju Arhivirano 2019-05-28 na Wayback Machine-u
- Besplatno preuzimanje Popajevih crtaća
- Istorija Paramauntovog Kluba Mornara Popaja
