Orcagna
| Orcagna | |
|---|---|
| Gotika | |
.jpg) Orcagnina gravura | |
| Biografske informacije | |
| Rođenje | oko 1308. |
| Smrt | oko 1368. |
| Nacionalnost | Talijan |
| Opus | |
| Polje | slikarstvo, skulptura, arhitektura |
| Praksa | Firenca |
| Znamenita djela | |
Orcagna pravim imenom Andrea di Cione (oko 1308.-oko 1368.) bio je gotički slikar, skulptor i arhitekt iz Firence aktivan sredinom 14. vijeka.[1][2] Godina njegovog rođenja izvedena je na bazi Vasarija koji je naveo da je umro u šesdesetoj, a pretpostavlja se da je umro 1368. jer je firentinski ceh Arte del Cambio, koji je od njega godinu dana prije naručio poliptih, sklopio novi ugovor za isti sa njegovim bratom Jacopom.[2]
Za njega je Ghiberti rekao je uz Giotta bio najpoznatiji umjetnik trecenta, koji se isticao kompozicijom, plastičnošću svojih likova i intenzivnim kolorom.[2]
O njegovom životu nema puno podataka, zna se da je bio sin zlatara, i član familije, u kojoj su pored njega umjetnici bili i tri mlađa brata; Nardo (umro 1365./66.), Matteo i Jacopo (umro oko 1398.). Školovao se 1343.-44. za ljekara (Arte dei Medici e degli Speziale) a 1352. je primljen u klesarski ceh.[1]
Njegovo najpoznatije djelo je poliptih u kapeli Strozzi u firentinskoj Bazilici Santa Maria Novella koji je naslikao 1357. Na centralnom panelu se nalazi se Krist okružen kerubinima u sceni davanja ključeva sv. Petru i knjige sv. Dominiku [2]
Uz taj poliptih iz 1357. jedino slikarsko djelo koje mu se sa sigurnošću pripisuje je freska Trijumf smrti u Bazilici Santa Croce.[1]
Kao skulptor Orcagna je poznat po samo jednom djelu koje je dovršio 1359. To je tabernakul u crkvi Orsanmichele, čiji je glavni arhitekt bio od 1356. Tu vrlo složenu i dekorativnu konstrukciju, nose četiri osmerokutna stupa optočena inkrustacijama u boji. Na prednjim i bočnim stranama ukrašena je nizom od šesterokutnih reljefa sa scenama iz života sv. Marije, a sa stražnje strane sa velikim reljefom Uspenja i Uznesenja sv Marije.[1] Taj reljef iz 1359. je jedan od najznačajnijih sačuvanih primjera ekspresivne umjetnosti iz Toskane nakon Crne smrti. Razlike u kvaliteti likova na nekim reljefima pripisuju se njegovom bratu Matteu.[1]
Znano je da je Orcagna 1357. bio angažiran kao arhitekt na gradnji Firentinske katedrale, i da je u periodu 1364-67. radio na njenoj izgradnji. Od 1358. radi kao arhitekt na gradnji katedrale u Orvietu, u kojoj je zajedno sa bratom Matteom 1359.-60. radio na mozaiku na fasadi.[1]
U septembru 1367. sklopio je ugovor sa cehom Arte del Cambio da naslika poliptih njihovog Sveca zaštitnika, sv. Mateja, sa četiri scene iz njegova života. U augustu 1368. rad na tom poliptihu (danas u firentinskom Uffiziju), preuzeo je njegov brat Jacopo di Cione zbog bolesti Orcagne, koji je te godine izgleda i umro.[1]
