Kril
.jpg)
Kril je norveška riječ koja doslovno prevedena znači "hrana kitova". U užem smislu kril označava male rakolike životinjice, plankton odnosno pobliže zooplankton iz reda Euphausiacea.
Najpoznatija je vrsta antarktički kril (Euphausia superba). Pojavljuje se u divovskim jatima. Njegova se biomasa procjenjuje na 100-800 milijuna tona, pa je prema tome vjerojatno najuspješnija životinjska vrsta na Zemlji (za usporedbu, ukupna količina izlova ribe na svijetu iznosi oko 100 milijuna tona).
On predstavlja osnovu cijelog ekosistema antarktika i glavni izvor hrane kitova, tuljana, pingvina, lignji, albatrosa i drugih ptica. Kril naraste do 6 cm, teži 20 grama i vjerojatno može doživjeti oko 1-2 godine. Koža im je prozirna pa se nazire zeleni "želudac", znak kako se hrani pretežno fitoplanktonom i to dominantno algama kremenjašicama koje filtrira iz vode fascinirajućim korpicama za lov. Ženka leže 6000-10000 jaja odjednom. Glavna sezona mrešćenja je od januara do marta. Ovi beskičmenjaci podsećaju na škampe u gusto pakovanim rojevima 10000-30000 pojedinačnih životinja u kubnom metru. Jaja račića se spuštaju od 2000-3000 metara da se ponovo uzdignu tokom prve larvne faze na dubinu od 60 metara. Euphausia superba je ograničena na području Južnog okeana (32 miliona kvadratnih kilometara). Druge vrste su dominatne u Pacifiku. Da bi izbegli predatore račići plivaju veoma brzo oko 60cm u sekundi.
Antartički račići takođe se hrane na zelenom travnjaku od ledenih algi ispod naslaga leda. Otpad bogat ugljedioksidom tone na dno mora nekih 2000-4000 metara duboko. Ugljenik tako uzet iz biosfere sekvestira se ya oko 1000 godina; što pomaže ograničeni obim zagrevanja. Oni su najveća biomasa u svetu koja se procenjuje 125-750 miliona metričkih tona u Južnom okeanu oko Antartika.
Kril pretvara direktno primarni proizvod u relativno veliku životinjicu. Kril također može žeti fitoplankton direktno s donje strane ledenih santi. Na očima ima organe koji svjetlucaju žutozeleno svjetlo (bioluminiscencija) pa ih zato zovu još i svjetlucavi račići.
Od njih se pravi ulje. Ulje račića se sastoji od: omega 3 masnih kiselina, omega 3 masne kiseline konjugovane sa fosfolipidima, fosfatidilholina i astaksantin (antioksidans) koji je u stanju da pređe krvno moždanu barijeru. Sadrže vitamine A, D, E, natrijum, kalijum i cink i velike količine B kompleksa. Pomažu u snižavanju holesterola u krvi. Može značajno da smanji dismenoreju, ginekološko stanje karakterisano teškim bolovima u materici tokom mesečnog ciklusa.
